Hà Nội cần thêm 326.391 tỷ đồng để hoàn thành các dự án đầu tư công mới

Cấp huyện đang thực hiện 27.845 dự án trước sắp xếp

UBND TP Hà Nội đã có tờ trình gửi HĐND TP về việc “Cập nhật, điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025, kế hoạch đầu tư công năm 2025, năm 2024 kéo dài khi thực hiện tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp của TP Hà Nội”.

Tờ trình tổng hợp số liệu cho biết, tổng số dự án/nhiệm vụ do cấp huyện thực hiện là 27.845 dự án. Trong đó, khối quận 4.630 dự án, khối huyện 23.215 dự án (gồm các dự án/nhiệm vụ đã hoàn thành, đã quyết toán nhưng còn công nợ, đã quyết toán hoàn thành công nợ chưa đóng mã, chưa quyết toán; dự án đang triển khai, dự án đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư, dự án dự kiến triển khai trong giai đoạn 2021-2025).

Tổng số dự án/nhiệm vụ do cấp huyện thực hiện trong kế hoạch đầu tư công trung hạn của thành phố (TP), quận, huyện (gồm dự án cấp TP, cấp huyện, cấp xã) là 24.584 dự án, tổng kế hoạch vốn trung hạn bổ trí cho các dự án là 273.989 tỷ đồng.

Đề xuất phân quyền mạnh cho xã/phường mới

Với việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, trước mắt, với tinh thần phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho cấp cơ sở, UBND TP kiến nghị HĐND TP thống nhất chuyển chủ đầu tư mới theo nguyên tắc: Dự án cấp xã giao UBND các xã/phường mới làm chủ đầu tư; dự án cấp huyện giao UBND các xã/phường mới làm chủ đầu tư.

Đối với các dự án trên địa bàn 2 xã/phường mới, đề xuất giao cho 1 xã/phường mới làm chủ đầu tư.

Đối với dự án cấp TP (bao gồm cả các dự án cấp TP sử dụng ngân sách cấp huyện), các dự án đã hoàn thành, cơ bản hoàn thành, còn phải thực hiện công tác quyết toán thì giao xã/phường mới làm chủ đầu tư. Đối với các dự án được UBND TP giao nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư, dụ án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, chưa phê duyệt dự án; dự án đã phê duyệt dự án, dự án đang triển khai thực hiện: Quan điểm là tặng cường tính chủ động cho cấp xã; đối với các xã/phường mới có đủ điều kiện để thực hiện thì giao cho xã/phường mới làm chủ đầu tư. TP giao Ban Quản lý dự án của TP làm chủ đầu tư đối với 12 dự án.

Dự kiến, sau khi chuyển chủ đầu tư, đơn vị chức năng cấp TP sẽ phụ trách 12 dự án/nhiệm vụ; chuyển về cấp xã mới là 27.764 dự án/nhiệm vụ.

Bổ sung vốn cho 4 nhóm dự án

Về việc cập nhật, điều chỉnh kế hoạch trung hạn 5 năm 2021 - 2025 đối với các dự án, nhiệm vụ thuộc kế hoạch đầu tư công cấp TP, UBND TP đề xuất điều chỉnh giảm kế hoạch trung hạn, kế hoạch năm 2025 đổi với nhiệm vụ chi đầu tư trở lại cho các quận, huyện, thị xã từ tiền thuê đất trả tiền một lần với số tiền 970 tỷ đồng do không còn nhiệm vụ khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Đề xuất HĐND phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025 đối với 4 dự án, với số kế hoạch vốn là 388 tỷ đồng đối với: Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng của dự án đầu tư xây dựng tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình về Thủ đô Hà Nội (đoạn trên địa bàn TP Hà Nội); Dự án trình phê duyệt chủ trương đầu tư tại kỳ họp HĐND TP tháng 6/2025; Dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại Khu đô thị mới Pháp Vân - Tứ Hiệp, quận Hoàng Mai; Dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 2433/QD-UBND ngày 15/5/2025; Nhóm 3 Dự án đầu tư xây dựng Quảng trường - công viên phía Đông hồ Hoàn Kiếm; Dự án cải tạo, mở rộng, chỉnh trang quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, quận Hoàn Kiếm; Dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 2419/QÐ-UBND ngày 14/5/2025 của UBND TP.

UBND TP đề xuất bổ sung kế hoạch vốn trung hạn, kế hoạch vốn năm 2025 cho công tác quyết toán 582 tỷ đồng, do cần bổ sung kế hoạch vốn quyết toán cho các dự án cấp huyện trước sắp xếp chuyển thành nhiệm vụ cấp TP khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

289/1.207 dự án đề xuất dừng khi bỏ cấp huyện

Tờ trình của UBND TP Hà Nội cũng đề cập đến việc xử lý với các dự án chịu ảnh hưởng khi không tổ chức chính quyền cấp huyện và sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã có bố trí kế hoạch vốn năm 2025.

Các dự án này như: các dự án trụ sở, mua sắm trang thiết bị của các cơ quan thuộc cấp huyện, cấp xã; trung tâm văn hoá, thể thao, nhà văn hóa thôn; trung tâm y tể cấp huyện, bao gồm cả phòng khám đa khoa khu vực. nhà hộ sinh, trạm y tế xã phường, thị trấn, dụ án phục vụ hoạt động truyền thanh cấp huyện, cấp xã,… (gọi tắt là dự án trụ sở).

Tổng số các dự án trụ sở này là 1.207 dự án; trong đó có 289 dự án được bố trí kế hoạch vốn năm 2025, các đơn vị đề xuất dừng triển khai khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Với các dự án thuộc nhóm này, UBND TP đề xuất HĐND TP thực hiện giao lại kế hoạch vốn năm 2025, năm 2024 kéo dài cho các dự án như kế hoạch vốn đã được cấp huyện giao; đồng thời chỉ đạo chỉ được thực hiện, giải ngân khi cấp có thẩm quyền cho phép đầu tư tiếp theo quy mô ban đầu, hoặc điều chỉnh, hoặc tạm dừng.

Còn thiếu 326.391 tỷ đồng để hoàn thành các dự án mới

Về việc triển khai các nhiệm vụ, dự án mới thực hiện sau khi thực hiện tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, tờ trình của UBND TP tổng hợp báo cáo của các quận, huyện, thị xã cho biết, nhu cầu vốn còn thiếu để hoàn thành các nhiệm vụ, dự án là 326.391 tỷ đồng.

Trong đó, dự án cấp TP là 143.974 tỷ đồng (gồm cả dự án sử dụng ngân sách TP và dự án sử dụng ngân sách quận); dự án cấp huyện là 182.266 tỷ đồng (gồm dự án 100% ngân sách cấp huyện, dự án thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia, dự án hỗ trợ mục tiêu cấp huyện, dự án huyện hỗ trợ xã); dự án cấp xã 151 tỷ đồng.

Như vậy, để triển khai tiếp theo tất cả các nhiệm vụ, dự án cấp huyện đang thực hiện cần nguồn lực lớn. Hiện nay, TP đang thực hiện xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2026 - 2030 để thực hiện các định hướng, mục tiêu phát triển của TP.

Do vậy, UBND TP chỉ đạo các xã/phường mới rà soát, đề xuất việc triển khai tiếp theo đối với toàn bộ các dự án mới, chưa bố trí kế hoạch vốn năm do cấp huyện trước sắp xếp thực hiện, hoàn thành trong quý III/2025.

UBND TP yêu cầu các xã/phường mới cần tuân thủ các quy định về luật đầu tư công, xây dựng. Trong đó, đặc biệt lưu ý quy định:

- Khoản 1,2 Điều 17 (Luật Đầu tư công): “Các hành vi bị nghiêm cấm trong đầu tư công:

+ Quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư không phù hợp với chiến lược, quy hoạch, kế hoạch; không xác định được nguồn vốn và khả năng cân đối vốn; không đúng thẩm quyển, trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật”.

+ "Quyết định đầu tư chương trình, dự án khi chưa được cáp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư theo quy định; quyết định đầu tư hoặc quyết định điều chỉnh chương trình, dự án không đúng thẩm quyền, không đúng với các nội dung về mục tiêu, địa điểm, vượt mức vốn đầu tư công, vượt mức vốn đu tư công của ngân sách cáp trên, vượt tổng mức đầu tư trong chủ trương đầu tư đã được cấp có thẩm quyền quyết định. Quyết định điều chỉnh tổng vốn đầu tư của chương trình, tổng mức đầu tư của dự án trái quy định của pháp luật”.

- Điều 19: “Điều kiện quyết định chủ trương đầu tư chương trình, dự án: 1. Phù hợp với chiến lược, phương hướng, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật về quy hoạch đã được cấp có thấm quyền quyết định hoặc phê duyệt. ...3. Phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công và khả năng huy động các nguồn vốn khác đối với chương trình, dự án sử dụng nhiều nguồn vốn. ...5. Bảo đảm hiệu quả kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và phát triên bên vũng".