Theo ông Châu, mặc dù quy định của công ty khuyến cáo chỉ giữ xe tối đa trong 30 ngày, nhưng do giá gửi xe rẻ nên nhiều người để xe tại nhà xe này trong thời gian dài. Việc để xe quá lâu không chỉ chiếm diện tích khai thác kinh doanh của công ty, tiêu tốn lực lượng nhân viên trông giữ, mà quan trọng nhất là nếu xảy ra cháy, nổ sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn, an ninh sân bay.
Cuối năm 2017, trong một lần làm việc với Báo Thanh Niên, ông Phạm Văn Châu, Phó Giám đốc TCP (đơn vị đầu tư và khai thác nhà xe sân bay Tân Sơn Nhất), cho biết khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp không phải tình hình kinh doanh lời/lỗ, mà chính là số lượng xe máy gửi quá lâu không ai đến nhận.
Theo thống kê hiện nay có khoảng 250 xe máy gửi quá hạn ở đây. Con số này vẫn tăng đều, cứ 6 tháng lại tăng thêm khoảng vài chục xe. Chiếc xe để ở đây lâu nhất cũng đã 4 năm, từ lúc nhà xe chính thức đi vào vận hành". Ông Nguyễn Anh Tuấn, thuộc Phòng Vận hành - Công ty TCP
Các xe này hiện được sắp xếp để riêng tại khu vực khác để đảm bảo an toàn PCCC. Tại thời điểm đó, công ty đang phối hợp với cơ quan chức năng để tìm phương án giải quyết.
Thế nhưng hơn 2 năm quay trở lại, số lượng xe “vô chủ” ngày càng tăng thêm, khiến chủ đầu tư khốn khổ.
Dẫn chúng tôi lên tầng 5 của bãi giữ xe, ông Nguyễn Anh Tuấn, thuộc Phòng Vận hành - Công ty TCP, chỉ vào hàng dài xe được xếp ngay ngắn, nói: “Theo thống kê hiện nay có khoảng 250 xe máy gửi quá hạn ở đây. Con số này vẫn tăng đều, cứ 6 tháng lại tăng thêm khoảng vài chục xe. Chiếc xe để ở đây lâu nhất cũng đã 4 năm, từ lúc nhà xe chính thức đi vào vận hành”.
Nhìn qua, không ai nghĩ đây là khu vực xe tồn, vì 250 chiếc xe được sắp xếp rất cẩn thận, xung quanh có rào mềm, ghi biển “Khu vực: XE QUÁ HẠN”. Không phải chỉ những chiếc xe cũ, hỏng mới không ai tới nhận. Khu vực này còn có rất nhiều xe tay ga mắc tiền. Từ Vespa cho tới Honda Air Blade, Honda Lead... nhiều chiếc còn mới tinh cũng bị chủ bỏ rơi trở thành phế liệu tại bãi giữ xe.
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, trên thẻ xe của công ty đã ghi rõ thời hạn nhận giữ xe không quá 30 ngày. Đây được coi như một bản hợp đồng, giao ước giữa đôi bên.
Về nguyên tắc, những chiếc xe gửi quá hạn công ty được toàn quyền xử lí theo đúng pháp luật, nhưng trong thời gian chờ cơ quan chức năng hướng dẫn xử lí, TCP vẫn coi đây là tài sản của khách hàng, nên phải trông giữ cẩn thận theo đúng nhiệm vụ.
“Vào mùa cao điểm, đặc biệt là dịp Tết sắp tới, xe máy, ô tô lấp đầy, không còn chỗ trống, nhưng cũng không biết di chuyển hơn 250 chiếc xe này đi đâu để lấy chỗ cho khách. Chưa kể công ty phải tốn chi phí thuê thợ vào cắt bình ắc quy, rút hết xăng để tránh xảy ra cháy nổ, tốn chi phí thuê người trông nom, quản lí, vệ sinh định kì… nói chung khó khăn đủ đường”, vị này chia sẻ.
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, có rất nhiều nguyên nhân khiến chủ xe không quay lại nhận tài sản. Có những người đi nước ngoài rồi ở lại luôn không về, có những người làm mất giấy tờ xe, và thấy rằng việc lấy xe ra phức tạp hơn cả việc “vứt béng”, phương tiện cũng đã quá cũ nên bỏ lại luôn.
Cá biệt, có nhiều trường hợp chủ phương tiện khi quay lại lấy xe, không đủ trả tiền giữ dồn qua 1 - 2 năm nên lại bỏ không lấy về nữa. Chủ đầu tư cũng “bó tay”, không có cách nào giải quyết.
Có quy trình nhưng không đơn giản
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm trọng tài thương mại luật gia Việt Nam, cho biết theo quy định, TCP cần thông báo số lượng phương tiện đang lưu giữ tại nhà xe, với cụ thể biển số, trên các phương tiện thông tin đại chúng. Quá 3 lần thông báo mà chủ phương tiện vẫn không tới nhận, doanh nghiệp sẽ chuyển số lượng xe này về UBND hoặc công an cấp xã, phường nơi gần nhất, để tiếp tục thông báo công khai cho chủ sở hữu.
Sau 1 năm, nếu vẫn không ai tới nhận thì hơn 250 xe này sẽ trở thành tài sản vô chủ, và TCP sẽ trở thành chủ sở hữu.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu nói thêm: "Trong trường hợp doanh nghiệp muốn chuyển nhượng, sang tên nhưng không có giấy tờ xe, có thể nhờ tòa án xác nhận là chủ sở hữu phương tiện hoặc có thể khởi kiện lên cơ quan có thẩm quyền, yêu cầu bên gửi lấy xe, thanh toán tiền gửi xe, bồi thường thiệt hại, nếu có".
Thực tế, không chỉ các doanh nghiệp trông giữ xe, kho giữ phương tiện của phòng CSGT tại nhiều tỉnh, thành trên cả nước cũng đang “khốn khổ”, vì hàng trăm phương tiện bị thu giữ nhưng người vi phạm không tới đóng phạt để nhận lại xe.
Đại diện Phòng CSGT đường bộ - đường sắt TP HCM lí giải có nhiều nguyên nhân người vi phạm chọn cách không nộp phạt để nhận lại phương tiện, như: mức phạt do lỗi vi phạm cao, thậm chí cao hơn rất nhiều lần so với giá trị phương tiện, do người vi phạm ở xa...
Theo ông Phạm Văn Châu, Phó Giám đốc TCP, công ty đã nhiều lần gửi văn bản đến công an phường, quận, UBND phường, quận và Sở Tài chính, để xin hướng dẫn phương án xử lí các phương tiện gửi quá hạn, nhưng đến nay cơ quan chức năng vẫn chưa thể giải quyết.
Theo pháp lí, quá 30 ngày gửi nếu chủ phương tiện không tới nhận thì công ty có quyền bán, tự do xử lí. Tuy nhiên, xe không có giấy tờ nên việc mua bán khá phức tạp. Chưa kể trường hợp xe gian, xe ăn trộm ăn cướp thì vô tình công ty sẽ trở thành đồng phạm góp tay tiêu thụ xe gian.
Một số trường hợp do phương tiện được chuyển nhượng, tặng cho mà không thực hiện thủ tục sang tên; phương tiện thuộc diện mua đi bán lại nhiều lần, không đủ giấy tờ hợp pháp hoặc một số phương tiện bị lực lượng chức năng tạm giữ có dấu hiệu hình sự nên người vi phạm cũng không quay lại cơ quan chức năng để nộp phạt, nhận lại phương tiện.