Nhận định của Bộ Xây dựng về tình hình thị trường bất động sản

Tại Diễn đàn thị trường bất động sản 2024 – Vượt qua thách thức do Hội Môi giới Bất động sản (VARS) diễn ra sáng nay, ông Hoàng Hải - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) nhận định ngành địa ốc hiện vẫn còn đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. 

Theo đó, bất động sản là lĩnh vực có vai trò quan trọng và liên quan trực tiếp đến nhiều ngành kinh tế. Từ nửa cuối năm 2022 đến nay, thị trường gặp nhiều khó khăn do bối cảnh chung của thế giới. Cùng với đó, nền kinh tế Việt Nam đang trong quá trình phục hồi phát triển, một số tồn tại, hạn chế kéo dài từ trước vẫn chưa thể khắc phục triệt để.

Sức mua và thanh khoản giảm mạnh, thiếu nguồn cung đi liền với cơ cấu sản phẩm nhà ở không hợp lý, dư thừa sản phẩm, phân khúc cao cấp trong khi thiếu nhà ở có giá phù hợp với khả năng chi trả của các đối tượng thu nhập thấp tại đô thị.

Doanh nghiệp địa ốc gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng, phát hành trái phiếu và huy động vốn của khách hàng. Số lượng các dự án nhà ở thương mại được hoàn thành và chấp thuận mới đều giảm.

"Một trong những biểu hiện khó khăn nổi cộm của thị trường là việc mất cân đối trong cơ cấu sản phẩm. Phân khúc cao cấp thì dư thừa quá nhiều, trong khi nhà ở phục vụ cho người thu nhập thấp thì lại thiếu rất nhiều, đặc biệt là tại các đô thị lớn, các khu công nghiệp nơi có đông công nhân sinh sống và làm việc.

Chính phủ rất quan tâm, thông qua cả một chính sách là Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030". Đề án thông qua từ tháng 3, song vẫn còn gặp nhiều rào cản trong quá trình thực thi.

Giai đoạn từ năm 2021 đến nay, chúng ta đã hoàn thành 470 dự án bao gồm cả dự án đã khởi công lẫn dự án đang triển khai thủ tục chấp thuận đầu tư, tương đương khoảng 402.000 căn hộ. Trong đó có 70 dự án với 36.000 đã hoàn thành; 127 dự án với 125.000 căn hộ đã khởi công; 298 dự án đang chấp thuận chủ trương đầu tư với 250.000 căn. Đối chiếu với mục tiêu đề án đặt ra trong giai đoạn 2021 - 2025, chúng ta có thể cơ bản đáp ứng, song cần phải rất quyết tâm.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc thực đề án thi còn chưa được như kỳ vọng. Điển hình như những vấn đề liên quan đến quỹ đất; ưu đãi cho chủ đầu tư; lựa chọn chủ đầu tư; đối tượng và điều kiện thụ hưởng chính sách; giá bán, giá thuê mua;...

Người dân mong muốn có nhà ở, Chính phủ mong muốn giải quyết bài toán an cư, song cũng cần phải có sự hào hứng từ doanh nghiệp trong việc tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Người dân được hưởng chính sách ưu đãi thì doanh nghiệp cũng phải có hoa hồng, làm ăn có lãi", ông Hải nói.

Trong bối cảnh đó, nhiều các chính sách liên quan mật thiết đến thị trường như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản đã được thông qua. Hiện Chính phủ cũng đang trình Quốc hội xem xét để thông qua tại kỳ họp Quốc hội thời gian tới dự án Luật Đất đai (sửa đổi); Luật Tổ chức tín dụng (sửa đổi). 

Với những luật này, theo ông Hải, khi có hiệu lực sẽ thực sự là bước thay đổi lớn, tác động mạnh, giúp gia tăng nguồn cung và điều tiết giá nhà đất phù hợp với túi tiền người dân hơn.  

Bên cạnh việc hoàn thiện thể chế, Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ đã gấp rút rà soát, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án bất động sản cho các địa phương, doanh nghiệp. Cơ quan đã nhận được 138 văn bản báo cáo khó khăn, vướng mắc và kiến nghị của địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội và người dân liên quan đến 191 dự án bất động sản.  

"Theo các chuyên gia, thị trường bất động sản đã đi qua giai đoạn khó khăn nhất và có thể nhận định là qua vùng đáy. Tuy nhiên, về tổng thể thị trường bất động sản hiện nay vẫn còn rất khó khăn, nhưng mức độ khó khăn có xu thế giảm dần theo thời gian, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước", ông Hải cho hay.