![]() |
Gần 1.000 người Trung Quốc cạnh tranh một suất công chức nhà nước |
![]() |
Dân Trung Quốc 'kiệt sức' vì chính sách một con |
Một người đàn ông Trung Quốc bí mật kể lại câu chuyện của mình cho BBC trong tâm trạng lo lắng và bực bội. Anh và gia đình đang phải lẩn trốn vì lý do người vợ vừa sinh con thứ ba.
"Pháp luật Trung Quốc không cho phép sinh con thứ ba. Vì vậy, chúng tôi phải thuê ngôi nhà khác cách xa làng cũ. Chính quyền địa phương tiến hành kiểm tra số ca mang thai ba tháng một lần. Nếu không trốn đi, họ sẽ buộc chúng tôi phá thai", anh cho biết.
![]() |
Trung Quốc đã áp dụng chính sách hai con. Tuy nhiên việc kiểm soát sinh nở vẫn rất chặt chẽ. Ảnh minh họa: AFP |
Năm 2015, Trung Quốc nới lỏng chính sách một con được áp dụng từ 1979. Theo ước tính, từ khi có hiệu lực, chính sách này đã đã ngăn chặn 400 triệu ca sinh nở.
Ở vùng ngoại ô phía đông Trung Quốc, phóng viên BBC đã tới một trong những trung tâm kế hoạch hóa gia đình địa phương. Tòa nhà khá ảm đạm và tồi tàn, với hai phòng siêu âm và ba phòng mổ. Khi được hỏi các ca phá thai ép buộc, một cán bộ phụ trách khá ngập ngừng.
"Rất ít", ông trả lời, rồi nhấn mạnh "ít nhất 10 năm qua" chưa có ca nào.
Ông cho biết thêm sau khi chính sách hai con được ban hành, tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh sản được yêu cầu báo cáo kết quả siêu âm hai lần mỗi năm. Những người phát hiện mang thai đứa con thứ ba "sẽ được tư vấn phù hợp".
Một nữ phóng viên gọi điện tới một số trung tâm kế hoạch hóa gia đình, đóng giả người mẹ đang mang thai con thứ ba nhưng muốn giữ lại và xin lời khuyên. Luật Trung Quốc quy định phạt người phụ nữ vi phạm kế hoạch hóa gia đình một khoản tiền lớn, gấp 10 lần thu nhập trung bình mỗi năm. Rào cản này đủ lớn để ngăn các gia đình sinh đứa trẻ tiếp theo. Nhưng theo điều tra của phóng viên, ngoài tiền phạt, các cán bộ thường "thuyết phục" người phụ nữ há thai.
"Nếu cô bị tố giác, chúng tôi sẽ tìm ra và thuyết phục không sinh đứa bé đó", một người cho biết.
"Chúng tôi chắc chắn sẽ tìm ra cô và thuyết phục cô phá thai", một người khác trả lời.
Khi được hỏi liệu người mẹ có bị cưỡng chế hay không, một cán bộ nói có thể "theo nguyên tắc", còn người khác cho rằng khó nói trước. Còn khi hỏi liệu phụ nữ có thể sinh đứa bé rồi trả tiền phạt hay không, một cán bộ trả lời: "Không. Cô không thể".
![]() |
Nhiều gia đình Trung Quốc lựa chọn chỉ sinh một con. Ảnh minh họa: AFP |
Chính sách một con ở Trung Quốc bị bãi bỏ không chỉ bởi phụ nữ có quyền tự do sinh sản theo sức khoẻ và khả năng, mà còn bởi chính quyền cuối cùng cũng nhận ra hậu quả nặng nề từ việc giảm tỷ lệ sinh đến kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, việc thay đổi chính sách hai con dường như đã quá muộn, khi không nhiều phụ nữ chịu mang thai con thứ hai.
Gia đình nhỏ trở thành chuẩn mực xã hội. Điều này đồng nghĩa với việc những người muốn có đứa con thứ ba còn ít hơn nữa.
Dù không có bằng chứng cho thấy chính quyền cưỡng ép phá thai sau khi chính sách hai con có hiệu lực, mối lo ngại vẫn hiện hữu. Gia đình người đàn ông trả lời phỏng vấn đang phải đối mặt với một khoản tiền phạt lớn vì sinh con thứ ba.
"Chúng tôi không đủ tiền nộp phạt", người cha nói. "Giờ chúng tôi không biết phải làm gì. Nhưng khi nhìn đứa con mới chào đời, tôi thấy hạnh phúc".