Nhiều tài liệu cho thấy, Tết Trung thu có nguồn gốc từ nền văn minh lúa nước. Theo phân tích Hán tự, chữ “thu” gồm chữ “hòa” (nghĩa là cây lúa) và chữ “hỏa” (nghĩa là lửa), biểu thị mùa lúa chín là mùa thu.
Theo quan niệm về thời gian, tháng 8 Âm lịch là giữa mùa thu, thời điểm mà các giống ngũ cốc lần lượt chín, người dân thi nhau thu hoạch và sau đó làm lễ tạ ơn Trời Đất, Thần Nông và ông bà tổ tiên đã ban cho mùa màng bội thu.
Để thể hiện sự hiếu kính, người nông dân cũng dùng các loại ngũ cốc đã thu hoạch được chế biến ra các loại bánh thơm ngon và dâng lên cúng tế cùng các loại hoa quả địa phương.
Đặc biệt, ngày Rằm tháng 8 là ngày tròn giữa tháng, do đó dần dà, người ta định ra ngày này là Tết Trung thu, với khởi nguồn là tạ ơn Trời Đất, Thần Nông, ông bà tổ tiên sau vụ mùa như vừa đề cập ở trên.
Ảnh: Thảo Vy
Sau đó, thời nhà Chu của Trung Quốc đã xuất hiện văn tự ghi chép sớm nhất về ngày Trung Thu. Cụ thể, trong “Lễ ký” có chép: “Thiên tử mùa xuân tế lễ Thần Mặt trời, mùa thu tế lễ Thần Mặt trăng”.
Thờ Thần Mặt trăng là một phong tục cổ trong văn hóa Trung Hóa. Từ xa xưa, ở một số vùng của Quảng Đông, người dân đã có truyền thống tạ ơn Thần Mặt trăng vào đêm Tết Trung thu và mỗi thành viên trong các gia đình sẽ lần lượt thực hiện nghi lễ cúng trăng cầu phúc.
Còn tại Việt Nam, tương truyền vào thời Lý tại kinh thành Thăng Long, nhà vua đã lựa chọn ngày Tết Trung Thu làm ngày lễ tạ ơn thần Rồng. Mục đích là để cảm tạ vị thần này vì đã mang lại mùa màng bội thu, cho con dân cuộc sống ấm no, không thiếu thốn.
Từ những truyền thuyết và tích cũ kể trên, ngày nay, Trung thu được xem là một dịp chung để tạ ơn Trời Đất, các vị thần và ông bà tổ tiên đã phù hộ độ trì, mang đến sự bình an, no ấm cho gia đình.
Mặc dù tinh thần chung của ngày Tết trung thu là tạ ơn Trời Đất, các vị thần và ông bà tổ tiên, thế nhưng văn hóa tổ chức Tết trung thu tại từng quốc gia châu Á lại có sự khác nhau, một phần là do bị chi phối bởi truyền thống, phong tục của quốc gia đó.
Thiết kế: Thảo Vy
Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2026 (Vietnam Investment Forum 2026)
Ngày 4/11 tại TP HCM, Diễn đàn Đầu tư Việt Nam (VIF), do Trang TTĐT Tổng hợp VietnamBiz và Việt Nam Mới tổ chức, trở lại với loạt nội dung nóng: “Bức tranh vĩ mô – bất động sản – thị trường tài chính – chứng khoán: Con đường thịnh vượng của Việt Nam”.
Sự kiện quy tụ chuyên gia kinh tế, nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo ngân hàng, các quỹ và hàng trăm nhà đầu tư, cùng phân tích triển vọng vĩ mô, chính sách, bất động sản, ngân hàng, tài sản số và chu kỳ mới của chứng khoán.
Trải qua nhiều mùa tổ chức, VIF đã khẳng định vị thế diễn đàn đầu tư số 1 Việt Nam, nơi kết nối tri thức và vốn đầu tư.
Website: https://vietnaminvestmentforum.vn
Tham gia khảo sát "Dự báo của bạn về năm 2026" để có cơ hội nhận vé mời đặc biệt từ Ban Tổ chức.