Xe máy là nguồn phát thải lớn nhất trong các hoạt động giao thông hiện nay tại TP HCM. (Ảnh: Ngọc Dương)
Trong văn bản mới nhất gửi Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy VN và Công ty Honda VN, Sở GTVT TP HCM cho biết hiện nay, tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân trên địa bàn thành phố ngày càng cao. Tính tới 18.8, toàn TP có gần 7,89 triệu phương tiện xe cơ giới, trong đó có 734.806 xe ô tô và gần 7,2 triệu xe gắn máy. Sở GTVT đánh gia tình hình ô nhiễm môi trường không khí và tiếng ồn do hoạt động giao thông vận tải trên địa bàn TP thời gian qua diễn biến phức tạp. Việc gia tăng các loại phương tiện giao thông cơ giới có chất lượng khí thải kém đang ảnh hưởng đến sức khỏe người dân đô thị.
Trước tình trạng trên, hiện Sở GTVT đang nghiên cứu đề xuất UBND TP xem xét, báo cáo các cấp có thẩm quyền về việc cần thiết phải kiểm soát khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông trên địa bàn TP nhằm từng bước tiến tới quản lí, giảm thiểu ô nhiễm không khí do khí thải phương tiện cơ giới gây ra.
Để triển khai, Sở GTVT đề nghị Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy VN và Công ty Honda VN xem xét, phối hợp và hỗ trợ trong việc xây dựng kế hoạch khảo sát thực trạng sử dụng mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông tại một số điểm (tại đại lí phục vụ bảo dưỡng) trong nội thành và ngoại thành của các đơn vị. Thống nhất các nội dung chi tiết, thời gian, biểu mẫu, hình thức khảo sát khi tiến hành kiểm tra để phục vụ đề xuất những giải pháp chính sách kiểm soát khí thải đối với loại phương tiện này. Sau đó, đề xuất nguồn kinh phí để thực hiện khảo sát.
Khí thải từ xe máy chiếm 80 - 90% tổng lượng khí thải phương tiện giao thông phát ra môi trường. (Ảnh: Ngọc Dương)
Đây không phải lần đầu tiên Sở GTVT TP HCM tính đến chuyện kiểm định khí thải, loại bỏ mô tô, xe máy cũ, không đủ tiêu chuẩn khỏi hệ thống giao thông của TP.
Theo dự thảo phương án kiểm định khí thải xe máy mà Bộ GTVT đã trình Chính phủ vào cuối tháng 9/2016, lộ trình kiểm định khí thải đối với xe máy có dung tích động cơ từ 175 cm3 trở lên, đã có thời gian sử dụng trên 5 năm, lưu thông tại các thành phố loại đặc biệt, loại 1 và loại 2 trên cả nước sẽ được chính thức áp dụng vào 1/7/2018
Tuy nhiên, kể từ khi Văn phòng Chính phủ ra Công văn số 566 ngày 19/1/2017 yêu cầu Bộ GTVT tiếp tục nghiên cứu quy định về áp dụng tiêu chuẩn khí thải, quy định về kiểm soát khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy bổ sung vào luật Giao thông đường bộ, đến nay vẫn chưa có quyết định cụ thể về thời gian triển khai đề án.
Quá “sốt ruột” trước tình trạng ô nhiễm môi trường do khí thải từ xe mô tô ngày càng tăng cao, đầu tháng 5/2018, Sở GTVT TP HCM đã có văn bản đề xuất Bộ GTVT sớm trình Chính phủ ban hành quy định về kiểm tra khí thải đối với xe mô tô đang lưu hành. Trong trường hợp quy định trên chưa được ban hành để áp dụng trên cả nước, TP mong được Bộ hướng dẫn thủ tục để có thể thực hiện thí điểm.
Từ đó đến nay, dù TP nhiều lần gửi văn bản thúc giục nhưng do phải chờ sửa đổi, bổ sung luật Giao thông đường bộ, đề án này đến nay vẫn phải nằm chờ trên giấy. Trong khi đó, theo báo cáo mới nhất của Sở TN-MT TP HCM, các hoạt động giao thông là nguồn gây ô nhiễm lớn nhất tại TP. Khu vực nào lượng phương tiện càng cao, kẹt xe thường xuyên thì ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí càng nghiêm trọng.