(Ảnh: MarryBaby) |
Trẻ học giao tiếp bằng cách phản hồi lại âm thanh xung quanh. Trẻ bắt chước các âm thanh này và từ đó cải thiện khả năng nghe và nói. Những khả năng này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng học hỏi của trẻ.
Nếu trẻ không giật mình khi nghe âm thanh lớn, sau 6 tháng tuổi trẻ không có biểu hiện hướng về nơi phát ra âm thanh... thì rất có thể con bạn đã bị khiếm thính. Ước tính có tới 90% số trẻ bị khiếm thính khi sinh ra có cha mẹ hoàn toàn bình thường.
PGS.TS Lương Hồng Châu, PGĐ bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương cho biết: “Bệnh khiếm thính ở trẻ sơ sinh được chia thành nhiều loại. Khiếm thính bẩm sinh (khiếm thính ngay từ trong bụng mẹ) thường gặp khi người mẹ mang thai bị sốt siêu vi trùng, mắc bệnh Rubella, do yếu tố gen hoặc do người mẹ dùng một số thuốc điều trị đặc biệt có thể gây ngộ độc tai trong. Dạng thứ hai là khiếm thính trong khi sinh: Trẻ trong thời kỳ mang thai hoàn toàn bình thường, khi sinh bị ngạt, sang chấn hoặc bị vàng da nhưng không được phát hiện và chẩn đoán, điều trị kịp thời dẫn đến bị khiếm thính. Một dạng bệnh khiếm thính khác xảy ra trong quá trình nuôi dưỡng, trẻ có thể bị mắc bệnh mà không được phát hiện như viêm tai, chấn thương, trẻ nghe nhạc quá to, gây tổn thương ở tai dẫn đến khiếm thính nặng”.
Từ tháng thứ tư trở đi, bé có thể nhận biết được các âm thanh xung quanh. Sự nhận biết này sẽ phát triển theo tuổi của trẻ. Để kiểm tra xem bé có bị khiếm thính hay không, người lớn có thể tạo ra những tiếng động lớn, nếu trẻ quay đầu về hướng phát ra âm thanh, thính giác của bé hoàn toàn bình thường. Đến sáu tháng tuổi, trẻ bắt đầu bập bẹ nói.
Từ 7 đến 9 tháng tuổi, trẻ đã có khả năng cầm được một đồ vật trên tay, rất thích vỗ hai tay vào đồ vật cho kêu và bắt đầu có thể bập bẹ gọi bố, mẹ… Nếu trẻ không có những biểu hiện trên, bạn nên đưa bé đi khám ngay. Ngoài ra, khi thấy trẻ có một trong các dấu hiệu sau, cha mẹ cần lưu ý và đưa bé tới bệnh viện để kiểm tra xem trẻ có nghe kém không.
- Không bị đánh thức bởi tiếng ồn.
- Không phản ứng với tiếng động lớn đột ngột.
- Khó khăn trong phát triển ngôn ngữ.
- Không xoay đầu theo hướng giọng nói của người thân.
- Không làm theo hoặc không hiểu các hướng dẫn của bạn.
- Nói to hoặc không sử dụng kỹ năng ngôn ngữ thích hợp theo tuổi.
Các bậc phụ huynh cần theo dõi để phát hiện kịp thời những dấu hiệu trẻ bị khiếm thính. (Ảnh: Moki) |
Khi trẻ bị nghe kém bẩm sinh, tuỳ theo vị trí nghe kém của trẻ, bác sỹ sẽ kiểm tra và đưa ra phương án điều trị. Nếu trẻ bị bệnh về tai ngoài, tai giữa, sau khi trẻ lớn lên hoàn toàn có thể chữa được bệnh. Trong trường hợp nghe kém bẩm sinh vì nguyên nhân tai trong, trẻ thường phải sử dụng máy trợ thính hoặc cấy điện cực ốc tai để có thể phục hồi một phần khả năng nghe.
Trẻ bị khiếm thính nếu không được phát hiện và điều trị sẽ gặp khó khăn khi giao tiếp và thực hành các kỹ năng xã hội. Do vậy, cần xác định và điều trị những vấn đề về thính lực ngay trong giai đoạn sớm.
Biểu hiện của bệnh khiếm thính là không giống nhau giữa các trẻ. Nếu nghi ngờ con mình có các dấu hiệu của bệnh, hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ nhi khoa để khám thăm dò thính lực cho trẻ càng sớm càng tốt.
PGS.TS Lương Hồng Châu, PGĐ bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương cho biết thêm: “Hiện nay, không có thuốc để điều trị bệnh khiếm thính ở trẻ, có nghĩa là việc điều trị nội khoa đơn thuần không mang lại hiệu quả mà phải có những biện pháp can thiệp khác. Nếu trẻ bị khiếm thính sâu cả hai tai, đeo máy trợ thính không hiệu quả thì các bác sỹ sẽ chỉ định cấy điện cực ốc tai để trẻ tiếp nhận được âm thanh; lứa tuổi vàng để thực hiện phương pháp này là dưới 3 tuổi. Nếu cấy điện cực ốc tai sau 3 tuổi, khả năng nghe của trẻ sẽ kém hơn, não không hoạt động nên việc tiếp nhận âm thanh không hiệu quả như những trẻ được can thiệp sớm”.
(Ảnh: cochlear) |
Để phòng tránh khiếm thính cho con em mình, các bậc cha mẹ cần thực hiện tốt các việc sau:
- Tiêm phòng: Cho con tiêm phòng theo chương trình tiêm chủng mở rộng đầy đủ, thận trọng khi dùng thuốc cho trẻ, tuyệt đối tránh các loại thuốc gây ngộ độc cho tai, khám và điều trị triệt để các nhiễm khuẩn tai, dùng dụng cụ bảo hộ lao động và cải thiện điều kiện lao động tránh tác hại của tiếng ồn...
- Khi mang thai: Tiêm phòng vắc xin Rubella cho phụ nữ trong tuổi sinh đẻ, tránh dùng các thuốc kháng sinh, đặc biệt là những loại thuốc thuộc nhóm aminoglycosid.
- Chăm sóc trẻ: Khi chăm sóc tai cho trẻ, nhất là trẻ sơ sinh, cha mẹ lưu ý phải hết sức cẩn trọng không nên dùng tăm bông để lấy ráy tai cho bé thường xuyên. Chỉ một sơ suất nhỏ của bạn có thể đẩy ráy tai vào sâu bên trong hoặc gây tổn thương tai trong, gây đau đớn và làm giảm khả năng nghe của trẻ.
- Hạn chế dùng tai nghe: Bé dùng tai nghe thường xuyên cũng có thể gây giảm thính lực. Vì thế, nếu bé muốn nghe nhạc, chơi game hay học tiếng Anh, bạn khuyến khích con mở loa vừa phải và nghe bằng loa ngoài. Hạn chế, tránh để bé nghe bằng tai ngoài với những âm thanh lớn thường xuyên, có thể giảm thính lực vĩnh viễn.
- Tạo môi trường không ồn ào: Tiếng ồn là một trong những thủ phạm gây giảm thính lực cho trẻ em. Vì vậy, hãy tạo môi trường yên tĩnh cho trẻ. Trong phòng có trẻ, nên vặn nhỏ 1 - 2 nấc chỉnh âm của vô tuyến, đài... so với mức người lớn thường nghe, không đặt các máy gây ồn, không xô đẩy đồ đạc, quát tháo, nói cười quá to.
Những sai lầm của bố mẹ khiến muốn con cao lại hóa lùn | |
Hãng sữa bột bị cáo buộc kiếm lời từ nỗi lo về dinh dưỡng của trẻ em | |
Phụ huynh cần cảnh giác để phòng tránh và điều trị bệnh lao ở trẻ em |