Trung gian tài chính (Financial intermediaries) là gì? Ưu và nhược điểm

Hình minh họa. Nguồn: ogestorimobiliario.blogspot

Trung gian tài chính (Financial intermediaries)

Định nghĩa

Trung gian tài chính trong tiếng Anh là Financial intermediaries. Đó là những định chế tài chính đứng giữa làm nhiệm vụ kết nối giữa người có tiết kiệm và người có nhu cầu vay vốn.

Ưu điểm

- Các trung gian tài chính thường được đảm bảo bởi một cơ quan của chính phủ.

Trung gian tài chính có thể đáng tin cậy hơn đối với người tiết kiệm do khả năng bạn bị mất tiền sẽ thấp hơn so với khi bạn đầu tư trực tiếp vào thị trường tài chính.

- Với tính chuyên môn hóa cao, các trung gian tài chính sẽ giúp tối thiểu hóa các chi phí giao dịch giữa người có tiết kiệm và người đi vay.

- Tính thanh khoản của các công cụ tài chính mà trung gian tài chính đưa ra thường cao hơn so với các công cụ tài chính trên thị trường tài chính.

Ví dụ: Khoản tiền gửi ngân hàng có thể dễ ràng rút ra hơn so với việc bán các cổ phiếu mà nhà đầu tư hiện đang nắm giữ.

Nhược điểm

- Lợi tức đối với người tiết kiệm khi đầu tư vào các trung gian tài chính thường thấp hơn so với khi đầu tư trực tiếp vào thị trường tài chính.

Chính vì vậy, các trung gian tài chính thường là nơi đầu tư lí tưởng cho những nhà đầu tư không am hiểu về thị trường tài chính, cho những người hạn chế về mặt thời gian, cho những người có một lượng tiết kiệm không nhiều và cho những người đề cao tính an toàn.

- Các trung gian tài chính cũng gặp phải những rủi ro như:

(1) rủi ro tín dụng: rủi ro xảy ra khi người đi vay không thể hoàn trả gốc và lãi đúng hạn cho trung gian tài chính.

(2) rủi ro lãi suất: khả năng lãi suất biến động ngoài dự kiến khiến cho chi phí bên nợ tăng mạnh hơn so với thu nhập nhận được từ bên tài sản của trung gian tài chính.

(3) rủi ro thanh toán: khả năng trung gian tài chính phải thanh toán đột ngột một lượng tiền lớn ngoài dự kiến trong khi các khoản đầu tư của trung gian tài chính lại chưa tới thời kì đáo hạn, dẫn tới việc các trung gian tài chính có thể bị phá sản do không thanh toán đúng hạn cho khách hàng.

(4) rủi ro tỉ giá: tỉ giá biến động trong khi các trung gian tài chính thường nắm giữ cả ngoại tệ trong danh mục tài sản và nợ, rủi ro tỉ giá xảy ra có thể xảy ra tổn thất về giá trị vốn của trung gian tài chính.

Liên hệ thực tiễn

Xét từ góc độ người đi vay, các trung gian tài chính cũng có thể bổ sung một số khiếm khuyết của thị trường tài chính.

Để có thể huy động vốn trên thị trường tài chính, các công ty thường phải tạo lập một uy tín cần thiết, điều mà các công ty mới thành lập rất khó để có được.

Khi đó, các công ty thành lập muốn vay vốn thì nhiều khả năng sẽ tìm đến các ngân hàng thương mại, nơi có thể thẩm định và giám sát hoạt động của công ty tốt hơn so với các cá nhân. Thêm vào đó, thủ tục huy động vốn qua trị trường tài chính đối với công ty thường mất nhiều thời gian.

Do vậy đối với các khoản vay lưu động ngắn hạn như chi trả lương, mua nguyên vật liệu, người đi vay tìm đến các ngân hàng thương mại để đảm bảo đáp ứng kịp thời nguồn vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế học, NXB Đại học kinh tế quốc dân)