Vành đai 4 sẽ tái cấu trúc đô thị Hà Nội và định hình sự phát triển cho toàn vùng Thủ đô

Phát biểu tại phiên họp hôm nay của Quốc hội, đại biểu Nguyễn Phi Thường cho biết ông nhất trí cao với Tờ trình của Chính phủ về chủ trương đầu tư dự án vành đai 3 TP HCM và vành đai 4 vùng Thủ đô. Đây là hai dự án có tính đột phá chiến lược, tháo điểm nghẽn của hai trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, đồng thời tạo động lực kích hoạt sự phát triển vùng Thủ đô và TP HCM.

Ông Thường đánh giá, về quy hoạch và hình thái, đô thị vùng Thủ đô và vùng TP HCM đều chưa phát huy được hiệu quả với hạt nhân hai siêu đô thị đang có dấu hiệu phát triển chậm lại, hụt hơi với những điểm nghẽn.

Ông Thường nhấn mạnh một trong những sứ mệnh quan trọng mang tầm chiến lược của dự án vành đai 4 vùng Thủ đô là tái cấu trúc hình thái đô thị của Hà Nội và định hình sự phát triển của vùng Thủ đô với 10 tỉnh thành.

"Đây không phải là bài toán riêng của vùng Thủ đô hay vùng TP HCM gặp phải. Đây là vấn đề của rất nhiều siêu đô thị trên thế giới, đều phải hình thành nên vùng Thủ đô phát triển ra đô thị vệ tinh, đưa sản xuất, tạo việc làm, hút dân cư ra ngoài", ông Thường cho hay.

Còn theo đại biểu Nguyễn Trúc Anh, Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến Trúc Hà Nội, cấu trúc đô thị với hệ thống đường vành đai và xuyên tâm là mô hình phổ biến trên thế giới đang áp dụng. Các cấu trúc này sẽ kết hợp với vùng lõi là ô bàn cờ với các tuyến xuyên tâm vành đai nối các tuyến giao thông công cộng, vận chuyển hành khách lớn như metro, BRT…

Trong vùng thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM, vành đai 3 và 4 cần thiết phải đầu tư ngay, làm càng sớm càng tốt. Vành đai 4 vùng Thủ đô kết nối với các tỉnh phát triển năng động nhất trong vùng kinh tế trọng điểm như Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Bắc Giang, Hà Nam và trực tiếp chạy qua Hưng Yên, Bắc Ninh với quỹ đất và không gian phát triển vô cùng tiềm năng cho phát triển du lịch, văn hóa, công nghiệp, dịch vụ và đô thị.

Đồng quan điểm, đại biểu, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm mong Quốc hội rà soát để sớm phê duyệt cho triển khai. Đại biểu cho rằng dự án không chỉ thúc đẩy Thủ đô Hà Nội phát triển mà còn cả các tỉnh trong vùng Thủ đô, vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, vùng trung du Bắc Bộ và là thời điểm thích hợp để triển khai việc phân chia giai đoạn các dự án thành phần, cơ cấu nguồn vốn đầu tư, cấu trúc không gian.

"Vành đai 4 vùng Thủ đô không chỉ tác động đến liên kết giao thông vùng mà còn góp phần thu hút đầu tư, hình thành chuỗi đô thị mới phía Tây các đô thị vệ tinh Mê Linh, Đan Phượng, Hoài Đức và một số khu đô thị mới, khu công nghiệp dọc tuyến trên địa phận Hưng Yên, Bắc Ninh", Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm nhận định.

Bàn về yếu tố quan trọng để làm nên thành công của dự án là các công trình trọng điểm, qua nhiều tỉnh, Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội cho rằng cần có một cơ chế thống nhất về đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư trên toàn tuyến.

Ông Anh cho biết thêm, trong quá trình triển khai dự án sẽ phát sinh rất nhiều vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội nên kiến nghị Quốc hội trao thêm quyền cho Ban Chỉ đạo này, với các vấn đề phát sinh mới chỉ cần báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định thì có thể giải quyết.

Còn theo đại biểu Thích Bảo Nghiêm, dự án liên quan đến một số tỉnh trong vùng Thủ đô Hà Nội nên giải phóng mặt bằng, xây dựng đường song hành được triển khai độc lập theo địa giới hành chính. Cần có sự phân công hợp lý cho Hội đồng điều phối vùng và tăng thêm quyền chủ trì, điều phối cho Hà Nội trong triển khai dự án.

Liên quan đến phát triển không gian mới xung quanh các vành đai cao tốc, đại biểu Nguyễn Phi Thường lưu ý cần tính toán quy hoạch không chỉ đô thị mà còn công nghiệp và đặc biệt là logistic, cảng cạn để nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm giá thành, nâng cao năng lực cạnh tranh kinh tế.

Ông Thường cũng lưu ý khi triển khai dự án đường vành đai 4 vùng Thủ đô cần rút kinh nghiệm từ dự án cầu Thanh Trì và vành đai 3. Đồng thời đề nghị cân nhắc thêm về chỉ định thầu để đảm bảo tiến độ thì cho chỉ định thầu với các gói thầu tư vấn di dời hạ tầng kỹ thuật, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư.