4 người trong vụ Hà Văn Thắm tiếp tục bị xử lý là ai?

Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra bổ sung vụ án tham nhũng – kinh tế xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank). Trước đó, ngày 8/3, TAND TP Hà Nội quyết định yêu cầu điều tra bổ sung vụ án này.

Phạm Công Danh “nhập hội”

Theo cáo trạng truy tố, Hà Văn Thắm – nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) đã giải quyết cho Phạm Công Danh – cựu Chủ tịch Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam (VNCB), Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Thiên Thanh vay 500 tỷ thông qua công ty Trung Dung mà không đảm bảo điều kiện vay vốn, không có tài sản đảm bảo, khách sử dụng vốn vay không đúng mục đích, trái quy định, gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng.

Hơn nữa, giữa Phạm Công Danh và Hà Văn Thắm còn tồn tại một lời hứa khi nhượng lại Ngân hàng Đại Tín. Đó là Hà Văn Thắm sẽ giúp đỡ Phạm Công Danh mọi mặt khi nắm Ngân hàng. Theo lời khai của Hà Văn Thắm, sự giúp đỡ đó cũng nằm trong khuôn khổ pháp luật.

Quá trình trả lời thẩm vấn Hà Văn Thắm cho thấy, do hồ sơ vay có một số tài liệu chỉ là bản phô tô, nên điều kiện để cho Công ty Trung Dung vay 500 tỷ là phải có một thỏa thuận tay ba giữa Công ty Trung Dung – NH Đại Tín – Ngân hàng Oceabank về việc phong tỏa tài khoản của công ty này tại Đại Tín. Thỏa thuận này được ký trước khi tiền từ Oceanbank đổ vào tài khoản của Công ty Trung Dung.

Nói về việc không phong tỏa tài khoản của Công ty Trung Dung tại Oceanbank, cựu Chủ tịch Oceanbank cho rằng, đấy cũng là thực hiện lời hứa của mình nhằm giúp Ngân hàng Đại Tín cân đối thanh khoản.

Tuy nhiên theo Hà Văn Thắm, thời gian khoảng năm sau đó, kiểm tra tài khoản của Công ty Trung Dung tại NH Đại Tín, số dư tài khoản 500 tỷ vẫn tồn tại, nhưng thực tế số tiền đó đã được giải ngân mà theo Hà Văn Thắm là trái thỏa thuận ba bên.

Tại phiên xử sơ thẩm lần một, bị án Phạm Công Danh trình bày, bản thân không hề biết về thủ tục cho vay đối với khoản tiền này. Khoản tiền này sau khi giải ngân, bị án có gặp Hà Văn Thắm nhưng cũng chưa được nghe nói việc giải ngân đúng hay sai, cũng như không nghe cơ quan chức năng nói việc vay tiền này là sai.

Bị án Danh cho rằng khoản tiền này ông ta không nhận được đồng nào. Theo bị án, 500 tỷ đồng vẫn còn ở trong Ngân hàng Đại Tín (giờ là Ngân hàng Xây dựng VNCB).

Sau đó, Phạm Công Danh đề nghị nếu khoản tiền này cho vay sai quy định, không có cơ sở pháp lý thì đề nghị VNCB chuyển trả lại tiền cho Oceanbank.

Phạm Công Danh (trái) và Hứa Thị Phấn bị truy tố theo Điều 179-BLHS (Ảnh: Nhật Anh)

Sau khi tòa án trả hồ sơ điều tra bổ sung, kết luận điều tra bổ sung đã xác định, đầu năm 2012, Ngân hàng Nhà nước có chủ trương tái cơ cấu và sáp nhập các ngân hàng thương mại yếu kém. Do muốn thâu tóm Ngân hàng Đại Tín vào Oceanbank nên Hà Văn Thắm đến gặp Hứa Thị Phấn (SN 1947, trú ở phường Bình Thọ, Thủ Đức, TP HCM) – đại diện nhóm cổ đông lớn tại ngân hàng đang có nguy cơ bị cơ cấu đặt vấn đề chuyển giao chủ sở hữu.

Sau đó, Hứa Thị Phấn giao cho cháu là Ngô Kim Huệ - Phó tổng giám đốc Ngân hàng Đại Tín ký hợp đồng bán 254.751.970 cổ phần (tương đương 84,92% vốn điều lệ) với giá hơn 4.468 tỷ đồng cho Hà Văn Thắm.

Kèm theo giá cả chuyển nhượng, Thắm cam kết sẽ chịu trách nhiệm trả nợ thay cho nhóm bà Phấn khoảng 3.553 tỷ đồng, đồng thời được hưởng số tài sản bảo đảm từ các khoản vay, đầu tư tại ngân hàng 920 tỷ đồng. Cựu Chủ tịch Oceanbank còn cam kết sẽ hỗ trợ bà Phấn tiếp tục vay vốn để đầu tư vào một số dự án bất động sản.

Có được hợp đồng trên tay, Thắm nhanh chóng nhận hồ sơ cổ phần và cho người vào tiếp quản Ngân hàng Đại Tín. Mặt khác, Thắm ra tiến thủ tục để sáp nhập Ngân hàng Đại Tín nhưng không thực hiện cam kết.

Biết không thể “nuốt” được ngân hàng đối tác nên Thắm đã “đẩy cục nợ” sang cho Phạm Công Danh và dự tính cũng sẽ kiếm được 800 tỷ đồng tiền “môi giới” mua bán ngân hàng.

Đến ngày 9/10/2012, Danh và Phấn ký hợp đồng mua bán Ngân hàng Đại Tín với các điều khoản đúng như từng ký với Thắm.

Sau đó, Danh đưa người vào Ngân hàng Đại Tín chuyển đổi thành Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam. Do những khoản nợ vô cùng lớn nên tháng 11/2012, bộ ba Thắm, Danh và Phấn đi đến thống nhất Oceanbank cho Danh vay 500 tỷ đồng.

CQĐT xác định, “bộ ba” này đã dùng 250 tỷ đồng (100% vốn điều lệ của Công ty Trung Dung, doanh nghiệp của Danh) và một số tài sản của Phấn làm tài sản bảo đảm.

Đến ngày 23/11/2012, theo chỉ đạo của Thắm, Oceanbank đã giải ngân cho Công ty Trung Dung vay số tiền trên. Nhưng thực tế, Công ty Trung Dung không hề có đồng vốn nào, còn tài sản của Phấn thì chưa đủ điều kiện để thế chấp vay vốn ngân hàng. Với hành vi này, Thắm cùng đồng phạm đã khiến Oceanbank thất thoát hơn 343,5 tỷ đồng.

Kể từ đó, CQĐT đã xác định truy tố Phạm Công Danh và Hứa Thị Phấn về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, theo Điều 179-BLHS.

Trần Văn Bình (trái) cũng bị truy tố theo Điều 179-BLHS còn Hoàng thị Hồng Tứ thì bị truy tố theo Điều 280 BLHS (Ảnh: Nhật Anh)

Hai giám đốc công ty "sân sau" liên đới

Kết luận Điều tra bổ sung của CQĐT – Bộ Công an khẳng định, liên quan đến vụ án này còn có Trần Văn Bình (1966, ở phường Phú Trung, Tân Phú, TP HCM) cũng là đồng phạm giúp sức cho Hà Văn Thắm.

Theo tài liệu bổ sung, Bình vốn là lái xe cho Danh nhưng sau đó được nhờ đứng tên làm Giám đốc và là người đại diện theo pháp luật của Công ty Trung Dung. Sau đó, với tư cách là người đứng đầu Công ty Trung Dung, Bình đã ký vào hàng loạt giấy tờ hoàn thiện hồ sơ vay vốn, ký hợp đồng tín dụng, thế nhấp, giải ngân và nhận 500 tỷ đồng từ Oceanbank. Hành vi này của Bình đã góp phần gây thiệt hại lớn cho Ngân hàng TMCP Đại Dương.

Từ đó, CQĐT truy tố Bình về tội “Vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.

Tương tự như Trần Văn Bình, kết luận điều tra bổ sung của Bộ Công an cũng khẳng định Hoàng Thị Hồng Tứ (SN 1983, trú ở phường Mỹ Đình 1, nam Từ Liêm, Hà Nội) – nguyên Chủ tịch HĐQT, đồng thời là người đại diện theo pháp luật của Công ty BSC (doanh nghiệp do Thắm lập ra) cũng có “dính dáng” tới vụ án.

Cụ thể, Tứ được Thắm sắp xếp công việc hành chính tại ngân hàng Oceanbank, sau đó đến tháng 12/2008 thì trở thành người đứng đầu Công ty BSC.

Tính tháng 5-2014, theo chỉ đạo của Thắm, Tứ đã ký 97 hợp đồng dịch vụ thu phí đối với các khách hàng vay tiền và mua ngoại tệ ở Oceanbank với tổng số tiền hơn 13,4 tỷ đồng.

Toàn bộ số tiền thu phí trái phép nêu trên, sau đó bị Nguyễn Xuân Sơn – cựu Tổng giám đốc Oceanbank chiếm đoạt hết. Hành vi của Tứ được xác định là góp phần gây ra thiệt hại lớn đối với khách hàng cũng như ngân hàng, nơi bị can từng gắn bó.

Từ đó, Hoàng Thị Hồng Tứ đã bị CQĐT đề nghị truy tố ra trước tòa án về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, theo Điều 280-BLHS với vai trò đồng phạm của bộ Thắm, Sơn cùng một số bị can liên quan.