Bắc Xuân Hinh, Nam Hoài Linh: Thế nhưng hai danh hài này mới chỉ là NSƯT

Hai danh hài hội ngộ trong một sự kiện (Pháp luật Plus).

Trong làng hài kịch Việt, từ mấy chục năm nay mỗi khi gọi tên các danh hài được hâm mộ nhất, công chúng không thể không nhắc đến hai cái tên: Xuân Hinh - Hoài Linh. Thậm chí, để ghi nhận sức ảnh hưởng của hai nghệ sĩ gạo cội này, người hâm mộ đặt cho họ một câu đối: "Bắc Xuân Hinh - Nam Hoài Linh" như một "bằng chứng nhận" về sự cống hiến trong nghệ thuật và sức ảnh hưởng của hai nghệ sĩ với mảng hài kịch của Việt Nam.

Năm 2015, danh hài Xuân Hinh từng làm đơn đề nghị xét duyệt danh hiệu NSND nhưng bị trượt từ vòng cơ sở. Lý giải nguyên nhân vì sao Xuân Hinh lại có thể trượt danh hiệu này, NSND Lê Ngọc Cường (thành viên hội đồng xét duyêt danh hiệu NSƯT, NSND) trả lời trên báo GD&XH cho biết: "Xuân Hinh là một người rất giỏi. Về chèo thì khó ai qua được. Có lần tôi đưa đoàn đi biểu diễn ở châu Âu, khán giả ở bên đó mê Xuân Hinh đến mức chính tôi cũng ngạc nhiên. Mang đĩa sang bán, cứ 5 đô một cái mà bán không kịp. Sau phải mua thêm đĩa trắng để in sao sang.

Nhưng bên cạnh đó cũng có cái dở là Xuân Hinh hay có những đơn từ về lối diễn xuất. Khi thăng hoa lên là lại tự biên tự diễn các lời thoại, mà họ cho là “thô”.

Ở lần xét duyệt trước, tại hội đồng Nhà nước chuyên ngành sân khấu, tôi và một số người cũng bảo vệ cho Xuân Hinh. Cứ nghĩ là "êm" rồi nhưng khi bỏ phiếu thì vẫn có người không đồng ý, dù lúc lấy ý kiến thì không nói gì."

Thời điểm đó, Xuân Hinh cũng lên tiếng trên báo NLD: "20 năm trước, tôi đã bị đánh trượt; năm nay, tôi lại tiếp tục bị trượt. Tôi đồng tình với phát biểu của NSND Kim Cương khi cho rằng sân khấu phía Nam được đánh giá cao là nhờ có mô hình sân khấu xã hội hóa nhưng họ thiệt thòi vì không có sân chơi đúng nghĩa để các sân khấu thi thố với nhau thì đào đâu ra HCV để đủ chuẩn. Còn sân khấu phía Bắc, phải nói thẳng rằng các vở dự liên hoan, khán giả đi xem bằng vé mời vỗ tay ầm ầm rồi tiễn vở diễn vào kho. Danh hiệu được trao cho những nghệ sĩ hội đủ HCV, HCB từ hội diễn phải được gọi là “nghệ sĩ không dân” vì vai diễn của họ có được đến với nhân dân đâu”.

Danh hài Xuân Hinh được coi là cây đa cây đề của làng chèo Việt, không những thế, ở lĩnh vực hài kịch, ít có nghệ sĩ nào ở miền Bắc có thể tự tổ chức liveshow như "kẻ chọc cười dân giã" này. (Ảnh: Việt Báo)

Vậy là với lí do không đủ số huy chương theo quy định, "kẻ chọc cười dân giã" số 1 làng hài đất Việt đã bị loại khỏi danh sách NSND. Từ đó đến nay, tên của nghệ sĩ này vẫn không có trong danh sách được đề cử, cho dù luận về sức ảnh hưởng, khả năng bán vé, chuyên môn... Xuân Hinh đều đứng "trên cơ" rất nhiều nghệ sĩ đang được xét tặng danh hiệu này ở cùng lĩnh vực.

NSƯT Hoài Linh lại là một trường hợp đặc biệt khác. Năm 2016, nam nghệ sĩ là nghệ sĩ hải ngoại duy nhất được đặc cách nhận danh hiệu NSƯT. Trả lời cho việc bất ngờ được đặc cách xét tặng danh hiệu, Hoài Linh trả lời trên báo Dân Trí như sau: "Thực sự, việc tôi được đặc cách phong tặng danh hiệu NSƯT từ trước giờ chưa có tiền lệ vì thế nên trước đó tôi nghĩ có làm hồ sơ chưa chắc mình đã được. Tuy nhiên, khi nghe tin mình được tôi đã rất bất ngờ. Sự nhìn nhận của Đảng, Nhà nước và các cơ quan quản lý văn hoá cho thấy đã có sự cởi mở hơn trong việc xét danh hiệu. Bên cạnh đó, khán giả đã đóng vao trò rất quan trọng. Chính khán giả đã tác động đến việc xem xét hồ sơ và phong tặng danh hiệu lần này của tôi.

Trước đó, tôi cũng tham gia một số hội diễn sân khấu chuyên nghiệp và cũng đã có một số huy chương Vàng, Bạc. Tuy nhiên, tôi được biết trường hợp của tôi được 100% thành viên trong các hội đồng bỏ phiếu tán thành nhưng lại không dựa trên tiêu chí về huy chương đạt được trong các kỳ liên hoan, hội diễn do Cục Nghệ thuật biểu diễn tổ chức."

NSƯT Hoài Linh nhận bằng chứng nhận từ tay Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam (Ảnh: T.T).

Nếu xét về góc độ "nhân dân" thì hai nghệ sĩ này đều xứng đáng bậc nhất. Ở khía cạnh chuyên môn, lối diễn của họ trở thành "mẫu mực" mà rất nhiều nghệ sĩ trẻ khác học theo. Ở khía cạnh thị trường, họ là những ngôi sao hài kịch đắt show nhất, các liveshow và các tour diễn ở trong nước và hải ngoại của hai nghệ sĩ này ít ai bì kịp.

Công chúng có thể liệt kê thêm nhiều nghệ sĩ hài mà họ yêu thích, hoặc những nghệ sĩ khác có thể vỗ ngực tự dưng hỗn danh "tôi mà nhì thì không ai nhất ở cái làng hài này", nhưng thực sự để ngồi chung chiếu chung mâm về đẳng cấp cũng như phong độ, thì chỉ có "Bắc Xuân Hinh - Nam Hoài Linh". Thế nhưng, hai nghệ sĩ này hiện tại vẫn chỉ là NSƯT. Người thì trượt NSND vì "diễn thô", người thì bất ngờ khi được ưu tú và cũng chưa biết khi nào mới được "nhân dân" dù họ thực sự là cây đa cây đề của nghệ thuật hài kịch.

XEM THÊM

Tranh cãi việc Công Lý được đề nghị xét tặng NSND: Hãy để nhân dân lựa chọn Đến hẹn lại lên, mỗi mùa phong tặng danh hiệu nghệ sĩ nhân dân (NSND), nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) lại xảy ra những chuyện ...

Hoài Linh hay hơn Công Lý, vì sao chưa được xét phong Nghệ sĩ Nhân dân? Danh hài Hoài Linh không có tên trong danh sách xét tặng danh diệu Nghệ sĩ Nhân dân đợt này trong khi những diễn viên ...