Chương trình môn Hóa học mới: Tăng tính thực hành và kết hợp giáo dục STEM

	Chương trình Ngữ văn mới cần quy định rõ tác phẩm nào được tự chọn để dạy và học
	Chương trình môn Khoa học mới sẽ tích hợp cả Lý, Hóa, Sinh
	Dự thảo chương trình môn Toán mới: Tinh gọn nội dung, chú trọng tính ứng dụng
	6 tác phẩm bắt buộc trong chương trình Ngữ văn mới: 'Bị khuyết thiếu về mặt thể loại'

Bộ GD&ĐT đang chuẩn bị công bố dự thảo các chương trình môn học theo Chương trình GDPT tổng thể. Hóa học là một trong số các bộ môn quan trọng hàng đầu với học sinh, nhất là các em học sinh THPT vì sẽ thi THPT quốc gia. Trong Chương trình GDPT mới, kiến thức Hóa học sẽ xuất hiện từ cấp THCS với việc tích hợp vào môn Khoa học tự nhiên. Hóa học là môn riêng, độc lập từ cấp THPT.

Theo đó, ở lớp 10, môn này trang bị cho học sinh kiến thức cơ sở hóa học chung về cấu tạo chất và quá trình biến đổi hóa học. Đây là cơ sở lý thuyết chủ đạo để học sinh giải thích được bản chất, nghiên cứu được quy luật hóa học ở nội dung hoá học vô cơ trong chương trình môn lớp 11 và hoá học hữu cơ ở lớp 12.

Tăng tính thực hành, trải nghiệm thay vì tính toán

Trao đổi với chúng tôi, PGS.TS Đặng Thị Oanh - Trưởng nhóm xây dựng và phát triển chương trình môn Hóa học mới cho biết, chương trình lần này có một số điểm nhấn quan trọng.

PGS.TS Đặng Thị Oanh - Trưởng nhóm xây dựng và phát triển chương trình môn Hóa học mới. Ảnh: NVCC.

"Chương trình lần này nhấn mạnh định hướng tăng cường bản chất hóa học của đối tượng. Đồng thời, giảm bớt và hạn chế nội dung phải ghi nhớ máy móc cũng như phải tính toán theo kiểu 'toán học hóa' vốn ít đi vào bản chất hoá học và thực tiễn.

Về mạch kiến thức, chương trình mới cũng sẽ giống như chương trình hiện hành vì vẫn có ba mạch gồm: Kiến thức cơ sở hóa học chung, Hóa học vô cơ và Hóa học hữu cơ. Các mạch kiến thức này sẽ được xây dựng theo chủ đề. Trong đó, từng chủ đề được quy định về tổng thời lượng. Sau này, từng nhà trường sẽ chủ động xây dựng để phù hợp với địa bàn của mình.

Sau này sẽ có nhiều bộ SGK, các tác giả cũng sẽ có điều kiện để viết sách theo hướng mở, không quá lệ thuộc với thời lượng đã quy định bắt buộc như chương trình hiện hành. Ví dụ, trước đây quy định chương này quy định bao nhiêu tiết, thì giờ đây sẽ xây dựng theo chủ đề chỉ quy định thời lượng dự kiến.

Cấu trúc của chương trình lần này cũng có sự thay đổi. Trước đây, môn Hóa học được sắp xếp xen kẽ giữa kiến thức cơ sở hóa học chung với một, hai chương về một vài chất cụ thể. Ở chương trình mới, sẽ sử dụng các kiến thức cơ sở hóa học chung làm nền tảng cốt lỗi được học ngay từ lớp 10 để học sinh giải thích các chất cụ thể, những quá trình biến đổi các chất ở phần hóa học vô cơ và hữu cơ".

Ảnh minh họa: Internet.

Ngoài ra, sẽ tăng cường các hoạt động trải nghiệm vì Hóa học cũng là một trong 4 thành phần của giáo dục STEM. Học sinh sẽ được phát triển khả năng tích hợp kiến thức kỹ năng của các môn học Toán - Kỹ thuật - Công nghệ và Hoá học vào việc nghiên cứu giải quyết một số tình huống thực tiễn.

Việc sử dụng các bài tập đòi hỏi tư duy phản biện, sáng tạo (bài tập mở, có nhiều cách giải...), các bài tập có nội dung gắn với thực tiễn... cũng được chương trình đề xuất là một trong những phương pháp chủ yếu.

Một điểm khác cũng đáng chú ý, việc xây dựng chương trình mới cũng sẽ gắn liền với đổi mới kiểm tra đánh giá, thi cử sau này theo định hướng phát triển năng lực. Đánh giá năng lực học sinh là đánh giá cả một quá trình chứ không chỉ là qua một bài kiểm tra, thi cử đơn thuần.

Cần đẩy mạnh tập huấn STEM Chia sẻ về vấn đề này, TS Đặng Văn Sơn - Người sáng lập học viện sáng tạo S3, giảng viên ĐH Khoa học tự nhiên (ĐHQG Hà Nội) đánh giá, đây là một tín hiệu rất tích cực kể cả ở môn Toán, Vật lý và Công nghệ đều đề cập đến phải xây dựng các chủ đề tích hợp STEM. Vì là chương trình khung chưa nên nói cụ thể là làm cái gì vì sẽ hạn chế nhiều cho các nhà viết SGK. Giáo viên được tập huấn về giáo dục STEM trong năm 2017. Ảnh: V.Sơn. "Nếu là một trong các nhà viết SGK môn Hóa học, tôi sẽ được tích hợp các chủ đề có tính ứng dụng trong cuộc sống. Ví dụ, xây dựng những mẫu kid thử thực phẩm hay bộ thử nước cũng rất thiết thực vì hoàn toàn có trong chương trình GDPT. Vấn đề nước sạch và An toàn vệ sinh thực phẩm rất gần gũi với người dân". TS Sơn nêu ý kiến. Cũng theo TS Đặng Văn Sơn, thời gian vừa qua ông và các cộng sự đã đi tập huấn về STEM cho các địa phương rất nhiều. Hiện có khoảng 6.000 - 7.000 giáo viên được tiếp cận với giáo dục STEM. Họ hiểu rằng, sẽ có sự tích hợp trong giáo dục thời gian tới là mang tính định hướng ứng dụng và thực hành. Việc tập huấn STEM ở Bộ GD&ĐT vẫn chưa có biến chuyển một cách rõ rệt. Hơn nữa, sắp tới sẽ có nhiều bộ sách nên nếu tập huấn cũng sẽ phân theo từng bộ sách riêng.

Quý độc giả có thể xem toàn văn Dự thảo chương trình môn Hóa học mới Tại đây.

Đánh giá Hoạt động trải nghiệm của học sinh sẽ nhận xét thay vì cho điểm Theo chủ biên chương trình hoạt động trải nghiệm trong chương trình GDPT tổng thể mới, nội dung của hoạt động này nhằm tăng cường ...