Chiều 13/2, Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội và TP HCM.
Chính phủ đề xuất UBND Thành phố được quyết định phân chia dự án thành các dự án thành phần, tiểu dự án khi phê duyệt; quyết định không phải thi tuyển phương án kiến trúc; chỉ định các gói thầu tư vấn, phi tư vấn, xây lắp và nhà đầu tư.
Ngoài ra, chính quyền hai thành phố này được ứng trước ngân sách địa phương năm sau để thực hiện dự án; lập thiết kế kỹ thuật tổng thể thay thiết kế cơ sở và giao chủ đầu tư quyết định phê duyệt các bước thiết kế còn lại; quy định tổng mức đầu tư, dự toán được áp dụng định mức, đơn giá do các tổ chức quốc tế công bố, các dự án có tính chất tương tự trên thế giới; quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất.
Tàu Metro Bến Thành - Suối Tiên tập kết tại depot Long Bình, TP Thủ Đức, tháng 6/2024. (Ảnh: Quỳnh Trần).
Dự thảo Nghị quyết cũng trao quyền cho Thủ tướng quyết định bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hàng năm cho địa phương; sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Trung ương hàng năm và các nguồn vốn hợp pháp khác mà không phải theo thứ tự ưu tiên.
Thủ tướng có thể huy động vốn ODA, vốn vay ưu đãi mà không phải lập Đề xuất dự án. HĐND Thành phố có trách nhiệm bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hàng năm, vốn ngân sách địa phương, nguồn tăng thu, tiết kiệm chi và nguồn vốn hợp pháp khác thực hiện các dự án đường sắt đô thị.
Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng việc chỉ định các gói thầu thuộc dự án đường sắt đô thị là phù hợp, do tính chất đặc biệt cần đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, các dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD (đô thị phát triển dựa trên các trạm giao thông công cộng), Ủy ban đề nghị cân nhắc việc chỉ định thầu để bảo đảm tính cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả trong việc khai thác, phát triển khu vực TOD.
Chính phủ cũng đề xuất 4 nhóm chính sách lớn để thúc đẩy xây dựng đường sắt đô thị tại hai đô thị. Đó là phát triển công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ; đào tạo nguồn nhân lực; chính sách vật liệu xây dựng và bãi đổ thải và quy định áp dụng riêng cho TP HCM.
Nội dung này sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua vào ngày 19/2.