Đón Tết năm Tí, các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn phải đối mặt với nỗi lo thịt heo

Trong khi nhiều người trên thế giới đón năm mới 2020 với tiệc rượu sâm banh và ngắm pháo hoa, một số quan chức cao cấp của Trung Quốc lại bận rộn với các chuyến kiểm tra thịt heo. Bloomberg nhận định đây là "một trong những lo lắng lớn nhất của họ trong năm mới".

Không chỉ Xuân vận, Tết năm nay Trung Quốc còn lo về thịt heo

Hai thành viên từ Bộ Chính trị của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đồng thời là lãnh đạo đảng của Thượng Hải, và Thiên Tân, Lí Cường và Lí Hoằng Trung, đã thực hiện các chuyến thăm năm mới đến các địa điểm, cửa hàng, sạp hàng bán lẻ địa phương. Đây là động thái sau khi Bí thư đảng Bắc Kinh Thái Kì, kêu gọi các quan chức giúp đảm bảo cung cấp đủ thịt heo. Đây là trọng điểm trong các nhiệm vụ liên quan đến sinh kế vào năm 2020.

"Các sạp hàng bán lẻ là nơi liên quan đến sinh kế của hàng chục ngàn hộ gia đình. Do đó, các ủy ban đảng và chính quyền các cấp phải chịu trách nhiệm đảm bảo nguồn cung thị trường", ông Lí Hoằng Trung nói trong chuyến thăm thị trường vào sáng đầu năm mới. 

Đồng thời, ông kêu gọi các quan chức địa phương tăng cường giám sát giá cả và ổn định giá thịt heo và các sản phẩm nông nghiệp khác trước thềm Tết Nguyên đán vào cuối tháng 1.

Xuân vận, cuộc di cư tạm thời của hàng tỉ người dân từ các thành phố lớn về quê nhà, mỗi dịp Tết đến, luôn là mối quan tâm hàng đầu của chính quyền Bắc Kinh. Nhưng năm nay, có lẽ giá thịt heo đã trở thành trọng tâm số một của các nhà lãnh đạo Trung Quốc. 

Lạm phát và giá cả tiêu dùng đã tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ năm 2012, vào tháng 11 năm ngoái, phần lớn do chi phí thịt heo và các mặt hàng thực phẩm khác tăng lên. Điều này đang trở thành một nguồn cơn gây bất mãn trong lòng nhiều người dân.

Vấn đề này là một trong một số rủi ro chính trị, đã khiến đảng cầm quyền gia tăng sự giám sát đối với các quan chức địa phương. Trung Quốc cũng đang tiến hành cải tổ chính quyền địa phương ở quy mô hiếm hoi, bổ nhiệm ít nhất 32 quan chức cấp thị trưởng kể từ ngày 21/12. Giới quan sát thế giới đều cho rằng đây là động thái liên quan đến việc bình ổn giá thịt heo, một nỗ lực không mệt mỏi của Bắc Kinh suốt nửa cuối năm 2019 đến nay.

Giá thịt heo tăng rất nhanh trong nửa cuối năm 2019, trở thành một vấn đề trào phúng với người Trung Quốc. Mạng xã hội nước này đang lưu hành những bức ảnh về sợi dây chuyền với mặt là một miếng ba rọi heo, như một cách mới nhất để thể hiện sự giàu có.

Phó Thủ tướng Hồ Xuân Hoa đã dẫn đầu một loạt các cuộc họp gần đây, tập trung vào thịt heo. Ông cho biết chính quyền tỉnh và thành phố phải chịu trách nhiệm lớn hơn trong việc đảm bảo nguồn cung cấp thực phẩm.

"Chúng ta phải thực hiện đầy đủ các hướng dẫn của Tổng Bí thư Tập Cận Bình và Thủ tướng Lí Khắc Cường, để đảm bảo sự ổn định của nguồn cung và giá thịt heo trong ngày Tết và lễ hội mùa xuân", ông Hoa nói.

"Thịt heo là một vấn đề lớn ở Trung Quốc"

Trung Quốc đã đưa ra một loạt các chính sách để làm chậm độ tăng phi mã của thịt heo, từ nhập khẩu số lượng kỉ lục đến khôi phục sản xuất heo. 

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết nhập khẩu thịt của Trung Quốc dự kiến sẽ vượt quá 6 triệu tấn trong năm nay, và thịt heo và các sản phẩm phụ của nó sẽ vượt 3 triệu tấn. Theo thống kê sơ bộ, đã có hơn 1.000 nhà cung cấp thịt heo toàn cầu đăng kí làm nhà nhập khẩu, cao hơn khoảng 30% so với năm 2018.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, nhập khẩu thịt heo vào tháng 11 vừa qua đã tăng hơn 150% so với năm ngoái, lên tới 229.707 tấn, cao nhất kể từ năm 2016, khi số ngày đến Tết Nguyên đán chỉ còn tính bằng hàng chục. 

Tổng cộng, nhập khẩu thịt heo trong 11 tháng năm 2019 đạt 1,733 triệu tấn, tăng 58% so với một năm trước đó. Nguồn thịt chủ yếu từ Liên minh châu Âu, Nam Mỹ và Mỹ.

Từ đầu tháng 12, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cũng nỗ lực khuyến khích các hộ nông dân nhỏ tiếp tục chăn nuôi heo. Theo đó, lãnh đạo hợp tác xã hoặc công ty chăn nuôi và chính quyền địa phương sẽ kí thoả thuận về việc đưa ra hàng loạt biện pháp, nhằm hỗ trợ hộ nông dân nhỏ tái đàn càng sớm càng tốt.

Vương Tuấn Huân, quan chức của Cục Chăn nuôi và Thú y, cho biết Bắc Kinh đang kêu gọi những nông hộ có quy mô lớn hỗ trợ tài chính và kĩ thuật cho những hộ nhỏ hơn, về các hệ thống an toàn sinh học chuồng trại.

Vào đêm giao thừa Dương lịch, nước này tuyên bố sẽ bán đấu giá thịt heo đông lạnh từ kho dự trữ nhà nước vào ngày 3/1. Những động thái như vậy đã giúp làm chậm tốc độ tăng, và một số nhà kinh tế nói rằng CPI sẽ đạt đỉnh khi tăng nhu cầu thịt heo trong các lễ hội Tết Nguyên đán, trước khi giảm dần trong năm 2020.

Tờ The Guardian nhận định: "Thịt heo là một vấn đề lớn ở Trung Quốc". Một người Trung Quốc trung bình tiêu thụ khoảng 30 kg thịt heo mỗi năm, nguồn đạm này quan trọng tựa như việc người dân ở Mỹ ăn khoảng 26 kg thịt bò mỗi năm, và người Anh khoảng 18 kg.

Theo nhà phân tích Brett Stuart, hủ tịch Công ty tư vấn Global AgriTrends (Mỹ), ngay cả trong thời gian dài hạn, Trung Quốc sẽ tiếp tục phụ thuộc vào nhập khẩu heo thế giới. 

Ông nhận xét: "Cứ cho rằng chúng ta tìm thấy vắcxin dịch tả heo châu Phi và trong 10 năm nữa Trung Quốc sẽ tái đàn 70%. Kịch bản này rất lạc quan nhưng 30% còn lại, tức bằng 16 triệu tấn heo nhập khẩu, tương đương gấp đôi mức xuất khẩu hiện nay của thế giới".