Hiệu quả tuyệt đối (Absolute advantage) và hiệu quả so sánh (Comparative advantage) là gì?

Hình minh hoạ (Nguồn: ammcobus)

Hiệu quả tuyệt đối và hiệu quả so sánh

Khái niệm

Hiệu quả tuyệt đối trong tiếng Anh được gọi là absolute advantage.

Hiệu quả so sánh trong tiếng Anh được gọi là comparative advantage.

- Hiệu quả tuyệt đối là lượng hiệu quả được tính toán cho từng phương án cụ thể bằng cách xác định mức lợi ích thu được với lượng chi phí bỏ ra. Chẳng hạn, tính toán mức lợi nhuận thu được từ một đồng chi phí sản xuất hoặc từ một đồng vốn bỏ ra...

- Hiệu quả so sánh được xác định bằng cách so sánh các chỉ tiêu hiệu quả tuyệt đối của các phương án với nhau. Nói cách khác, hiệu quả so sánh chính là mức chênh lệch về hiệu quả tuyệt đối của các phương án. 

Mục đích chủ yếu của việc tính toán này là so sánh mức độ hiệu quả của các phuơng án, từ đó cho phép lựa chọn một cách làm, một phương án có hiệu quả cao nhất.

Sự cần thiết

Mục tiêu của quản lí hoạt động kinh doanh nói chung và kinh doanh thương mại nói riêng là với một nguồn lực nhất định phải sử dụng sao cho có hiệu quả cao nhất. 

Muốn vậy, phải đánh giá được trình độ sử dụng các dạng chi phí trong hoạt động kinh doanh thương mại và phải chứng minh được với các phương án khác nhau sẽ có những chi phí, hiệu quả khác nhau để từ đó tìm ra được phương án tối ưu. 

Chính từ ý tưởng như vậy, cần có sự phân biệt giữa hiệu quả tuyệt đối và hiệu quả so sánh trong kinh doanh thương mại.

Người ta xác định hiệu quả tuyệt đối khi phải bỏ chi phí ra để thực hiện một thương vụ nào đó, để biết được với những chi phí bỏ ra sẽ thu được những lợi ích cụ thể và mục tiêu cụ thể gì, từ đó đi đến quyết định có nên bỏ ra chi phí hay không cho thương vụ đó. 

Vì vậy, trong công tác quản lí kinh doanh, bất kì công việc gì đòi hỏi phải bỏ ra chi phí dù với một lượng lớn hay nhỏ cũng đều phải tính toán hiệu quả tuyệt đối.

Trên thực tế, để thực hiện nhiệm vụ kinh doanh thuơng mại ngưòi ta không chỉ tìm một cách, một con đường, một giải pháp mà có thể đưa ra nhiều cách làm khác nhau. Mỗi cách làm đó đòi hỏi lượng đầu tư vốn, lượng chi phí và kết quả khác nhau. 

Vì vậy, để đạt được hiệu quả kinh tế cao nhất, trong công tác quản lí kinh doanh đỏi hỏi phải đưa ra nhiều phương án để có sự so sánh lựa chọn.

Giữa hiệu quả tuyệt đối và hiệu quả so sánh mặc dù độc lập với nhau song chúng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, bổ xung cho nhau và làm căn cứ của nhau. 

Thật vậy, trên cơ sở của hiệu quả tuyệt đối, người ta sẽ xác định được hiệu quả so sánh, từ hiệu quả so sánh sẽ xác định được phương án tối ưu. 

Nói một cách khác, trên cơ sở những chỉ tiêu tuyệt đối của từng phương án, người ta so sánh mức hiệu quả của từng phương án và tìm ra mức chênh lệch về hiệu quả giữa các phương án đó chính lại là hiệu quả so sánh.

(Tài liệu tham khảo: Tổ chức kinh doanh hàng hoá theo cơ chế thị trường, ĐH Kinh tế Quốc dân)