Kiệt tác 1.000 năm tuổi trong quần thể Di sản văn hóa thế giới có nguy cơ trở thành phế tích

Một tháp Chăm Pa có niên đại 1.000 năm tuổi nằm trong quần thể Thánh địa Mỹ Sơn - Di sản văn hóa thế giới hiện đang xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ trở thành phế tích.
 
kiet tac 1000 nam tuoi trong quan the di san van hoa the gioi co nguy co tro thanh phe tich
Một góc Thánh địa Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới. (Ảnh: Văn Luận)

Thời gian qua, công tác bảo tồn, trùng tu các đền tháp tại Thánh địa Mỹ Sơn được BQL Di sản Văn hóa Mỹ Sơn, Sở VHTT&DL tỉnh Quảng Nam quan tâm. Tuy nhiên, hiện tháp B3 có niên đại 1.000 năm tuổi, kiệt tác hiếm đặc biệt nằm trong quần thể Thánh địa Mỹ Sơn đã xuống cấp nghiêm trọng.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phan Hộ, Giám đốc BQL Di sản Văn hóa Mỹ Sơn cho biết, tháp B3 được xây dựng vào cuối thế kỷ X, là nơi thờ thần Ganesha, con trai thần Shiva – được cho là xuất thân từ Rudra, một vị thần nhỏ được thấy trong Rig- Veda, bộ tập hợp thánh ca xưa của người Aryan có niên đại từ năm 1500 đến 900 trước Công nguyên.

kiet tac 1000 nam tuoi trong quan the di san van hoa the gioi co nguy co tro thanh phe tich
kiet tac 1000 nam tuoi trong quan the di san van hoa the gioi co nguy co tro thanh phe tich
Tháp B3 được xây dựng vào cuối thế kỷ X hiện đã xuống cấp nghiêm trọng. (Ảnh: BQL Di sản Văn hóa Mỹ Sơn cung cấp)

Trong giai đoạn kháng chiến, tháp B3 đã bị bom của thực dân Pháp đánh sập tường thân tháp phía Tây và hư hại phần mái công trình.

Đến khoảng thập niên 80 của thế kỉ trước, công trình được trùng tu, gia cố tường phía Tây, mái tháp, một số vị trí trên thân tháp bởi các chuyên gia Ba Lan và Việt Nam.

“Qua kiểm tra, tháp B3 hiện tại đã xuất hiện dày đặc vết nứt từ đỉnh đến móng với vết nứt rộng nhất khoảng 18cm, sâu nhất là 1,2m và đoạn dài nhất lên tới 6m.

Các đường nứt này tách đôi công trình, khe nứt càng ngày càng rộng. Phần thân tháp đang bị côn trùng, thực vật, nấm mốc xâm hại. Phần tiền sảnh đã được gia cố trùng tu nhưng gạch nơi lối đi bị mòn, bong tróc làm cho hai trụ trang trí có nguy cơ ngã đổ. Khung cửa nghiêng về mặt Tây Nam, đà bị gãy đôi. Phần mái tháp bị vẹo theo hướng ngược chiều kim đồng hồ”, ông Hộ thông tin.

Theo ông Hộ, nguyên nhân tháp B3 xuống cấp nghiêm trọng như thế là do chịu sự tác động của thiên nhiên như nước mưa, lũ lụt hằng năm, sinh vật gây hại bên trong lõi tường tháp ăn mòn…

Trước sự cấp thiết tháp B3 có thể đổ sập, trở thành phế tích bất cứ lúc nào, BQL Di sản Văn hóa Mỹ Sơn đã có công văn khẩn cấp đề nghị Sở VHTT&DL tỉnh Quảng Nam xem xét có biện pháp kè chống đỡ, trùng tu.

kiet tac 1000 nam tuoi trong quan the di san van hoa the gioi co nguy co tro thanh phe tich
Du khách tham quan, chụp hình trong quần thể quần thể Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn. (Ảnh: Văn Luận)

Đại diện Sở VHTT&DL tỉnh Quảng Nam cho biết, Sở đã có báo cáo lên và Cục Di sản Văn hóa – Bộ VHTT&DL đã có công văn chỉ đạo cấp thiết trước hiện trạng tháp B3 xuống cấp.

Theo văn bản chúng tôi nắm được, Cục Di sản Văn hóa đã yêu cầu tiến hành chống đỡ tạm thời di tích tháp B3. Đồng thời, khẩn trương lập hồ sơ, đề xuất giải pháp gia cố, chống xuống cấp di tích để báo cáo UBND tỉnh Quảng Nam và Bộ VHTT&DL xem xét, cho phép triển khai thực hiện sớm trước mùa mưa bão.

Được biết, trong năm 2017, trong quá trình khai quật và trùng tu tháp K, tháp H trong quần thể Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn, BQL Di sản Văn hóa Mỹ Sơn đã phát hiện con đường cổ và hai bờ tường dẫn.

Con đường cổ này được phát lộ từ phía sau tháp K rộng 8m, nằm giữa hai bờ tường xây bằng gạch rộng 0,6m, sâu khoảng 1m dẫn song song còn khá nguyên vẹn.

Theo chuyên gia Ấn Độ và Việt Nam thì chỉ những người trong hoàng gia và các chức sắc tôn giáo được đi lại trên con đường cổ để vào khu đền tháp để hành lễ.

Việc phát lộ này đã đóng góp giá trị lớn về mặt khoa học, kiến trúc và nghệ thuật để áp dụng vào thực tiễn quá trình trùng tu tôn tạo các tháp cổ trong quần thể Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn.

Thánh địa Mỹ Sơn tọa lạc trong một thung lũng kín có địa thế núi non hùng vĩ thuộc huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Nơi đây, với hơn 70 công trình kiến trúc đền tháp của nền văn minh Chăm Pa được kết tinh, chứa đựng những giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật được tạo lập từ thế kỷ thứ IV đến thế kỷ XIII.

Thánh địa Mỹ Sơn được đánh giá ngang hàng với các di tích nổi tiếng trong khu vực Đông Nam á như Ăngko, Pagan, Bôrôbudua.

Năm 1999, nơi đây được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.

kiet tac 1000 nam tuoi trong quan the di san van hoa the gioi co nguy co tro thanh phe tich Ngoài Lễ hội pháo hoa quốc tế, Đà Nẵng còn có gì vui chơi dịp lễ 30/4

Tối 30/4, Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng 2018 (DIFF 2018) mở màn là phần thi đấu hai đội Việt Nam – Ba ...

kiet tac 1000 nam tuoi trong quan the di san van hoa the gioi co nguy co tro thanh phe tich Đà Nẵng yêu cầu lái xe chuẩn bị tiền lẻ để trả lại cho khách du lịch dịp nghỉ lễ 30/4

Để đảm bảo đón hàng trăm nghìn lượt khách đến Đà Nẵng vui chơi dịp nghỉ lễ 30/4, chính quyền TP Đà Nẵng đã có ...

chọn
Đất Vũng Tàu: Nhiều người hỏi, ít người chốt
Tháng vừa qua, thị trường Bà Rịa - Vũng Tàu đã đón nhiều nhà đầu tư đi tìm hiểu và khảo sát đất nền, căn hộ. Dù vậy, phần lớn chỉ dừng lại ở mức xem xét, hỏi thăm thông tin và ký gửi sản phẩm sang nhượng, số lượng giao dịch chốt thành công còn khiêm tốn.