Mỗi công dân chỉ được sở hữu một xe, một biển số: Có khả thi?

Trưởng phòng CSGT Công an TP Hà Nội đề xuất mỗi công dân chỉ sở hữu một xe ô tô, một biển số. Ảnh: Đoàn Lê

Mới đây, Trưởng phòng CSGT Công an TP Hà Nội, Đại tá Đào Vịnh Thắng đã có đề xuất Chính phủ và các bộ ngành cần có quy định về việc mỗi công dân được đăng ký 1 biển số xe ô tô và chịu trách nhiệm về biển số đó.

Theo Đại tá Thắng: “Mỗi công dân chỉ được sở hữu 1 ô tô và 1 biển số, nếu công dân có nhu cầu đổi xe thì vẫn phải sử dụng biển số của xe cũ. Việc này nhằm hạn chế phương tiện cá nhân và xác định phương tiện là chính chủ, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, nhiều nước trên thế giới cũng đã áp dụng”.

Để rộng đường dư luận, PV đã có trao đổi với đại diện Bộ Công an, Bộ Tư pháp, luật sư và người dân về đề xuất nêu trên.

Thiếu tướng Trần Thế Quân: "Quản lý tốt, đỡ tốn kém"

Trao đổi với PV ngày 20/1, Thiếu tướng Trần Thế Quân, Phó cục trưởng Cục Pháp chế và Cải cách hành chính tư pháp (Bộ Công an) cho rằng đề xuất mỗi công dân chỉ sở hữu một biển số xe ô tô không phải phải sáng kiến mới; nước ngoài đã áp dụng từ lâu. "Tôi cho rằng đề xuất này tốt vì công dân có thể tiết kiệm được chi phí đăng ký, đổi biển. Bởi lẽ có nhiều người sở hữu xe biển đẹp, khi bán xe muốn giữ lại biển đó", Thiếu tướng Quân nói.

Tuy nhiên, Thiếu tướng Quân cho rằng đây mới chỉ là ý tưởng vì cần phải đánh giá các tác động về mặt tâm lý xã hội, hiệu quả kinh tế, cách quản lý cơ sở dữ liệu... "Về vấn đề mỗi công dân chỉ sở hữu một xe ô tô thì có thể vướng mắc về vấn đề quyền sở hữu tài sản, vấn đề Hiến pháp", tướng Quân chia sẻ.

Mỗi công dân chỉ sở hữu một xe ô tô, một biển số? Ảnh: Internet

TS Lê Hồng Sơn: "Cần xem xét có phù hợp không?"

Theo TS Lê Hồng Sơn, nguyên Cục trưởng Cục kiểm tra văn bản (Bộ Tư pháp) nếu quy định mỗi công dân chỉ sở hữu một biển số thì phải thay đổi nhiều luật, nghị định, thủ tục hành chính cho phù hợp.

Về việc mỗi công dân chỉ sở hữu một ô tô còn liên quan đến quyền sở hữu tài sản, Hiến pháp. "Tôi hoan nghênh ý kiến đề xuất trên bởi nhà quản lý suy nghĩ vì lợi ích chung nhưng muốn được chấp thuận thì cần phải các cơ quan có thẩm quyền xem xét có phù hợp hay không?", TS Sơn nói.

Ngoài ra, theo TS Sơn, đề xuất mỗi công dân chỉ sở hữu một xe ô tô không phải vấn đề đơn giản. "Năm 2003, thông tư của Bộ Công an quy định mỗi người chỉ được đăng ký 1 xe máy có hiệu lực. Tuy nhiên, quy định này đã phải bỏ vì có nhiều bất cập", ông Sơn nêu ví dụ.

Một xe, một biển số: Người dân nói gì?

Trao đổi với PV, anh Nguyễn Việt Dũng (Hoàng Mai, Hà Nội) cho rằng việc mỗi người sở hữu một biển số ô tô giống như việc mỗi người có một chứng minh thư. "Tôi thấy đề xuất mỗi người một biển số khá thuận tiện vì khi đổi ô tô mà vẫn sử dụng một biển thì sẽ tiện cho việc đăng ký", anh Dũng nói.

Tuy nhiên, về vấn đề sở hữu một ô tô, anh Dũng cho rằng cần phải làm rõ. Theo anh Dùng: "Điều này có thể giống như khi quy định mỗi người dân nội thành Hà Nội chỉ sở hữu một xe máy. Người ta có thể sẽ mua quyền sở hữu dẫn đến việc xe này vi phạm nhưng người khác bị xử lý".

Theo ông Lê Ngọc Xuyên (Cầu Giấy, Hà Nội) thì nên quy định ai muốn sở hữu bao nhiêu ô tô cũng được nhưng chung một biển số. "Người dân có điều kiện mua vài cái ô tô nhưng gắn cùng một biển số cũng được. Chung biển số còn số khung, số máy, loại xe... thì đi theo đăng ký xe".

Ô tô gia tăng tạo áp lực lên hạ tầng cơ sở và lực lượng chức năng làm nhiệm vụ tổ chức giao thông? Ảnh: Đoàn Lê

Luật sư Trần Tuấn Anh: Đề xuất có nguy cơ vi hiến

Trao đổi với PV, Luật sư Trần Tuấn Anh (Công ty Luật Minh Bạch) cho rằng với đề xuất “mỗi công dân chỉ được cấp 1 số đăng ký xe ô tô” thì mỗi cá nhân chỉ được sở hữu duy nhất một xe ô tô. Quy định này đã vô hình chung hạn chế quyền sở hữu tài sản hợp pháp của công dân. Bởi ô tô ở Việt Nam hiện nay đang ngày một phổ biến, được coi là một loại tư liệu sinh hoạt, là tài sản thuộc sở hữu hợp pháp của công dân và được hiến pháp và pháp luật bảo vệ.

Theo luật sư, Hiến pháp Việt Nam đã quy định cụ thể tại chương II các quyền và nghĩa vụ của công dân, trong đó có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật. Không những ảnh hưởng đến quyền sở hữu hợp pháp của công dân. Nó thể hiện sự “bất lực” của chính quyền trong việc giải quyết bài toán hóc búa về giao thông hiện nay. Bởi với mục đích giảm ùn tắc giao thông thì đây thực sự là một đề xuất vô lý.

"Vô lý thể hiện ở chỗ, về thực trạng và nguyên nhân ùn tắc giao thông ở Việt Nam đến từ nhiều yếu tố như: Ý thức kém của người dân khi tham gia giao thông, mật độ người, phương tiện tăng cao… Và quan trọng hơn hết là quy hoạch đô thị bất hợp lý, cơ sở hạ tầng giao thông hạn chế, không đáp ứng kịp nhu cầu phát triển của giao thông. Như vậy không thể nói rằng mỗi công dân có từ 2,3 hay nhiều xe là nguyên nhân gây nên ùn tắc bởi cùng một lúc tất cả những xe đó có lưu thông hay không lại là một vấn đề khác", luật sư Tuấn Anh nói.

Ngoài ra, đề xuất “nếu có nhu cầu đổi xe thì giữ vẫn giữ nguyên biển xe cũ” cũng chứa nhiều điểm bất cập. Bởi mỗi số biển xe đi kèm với đăng ký xe và được thể hiện trên giấy đăng ký. Việc đăng ký phải căn cứ vào số sườn số máy của xe. Như vậy, khi có nhu cầu “lên đời” hay đổi xe khác thì việc sử dụng biển xe – đã gắn liền với đăng ký và số sườn, số máy của xe cũ để lắp và tiếp tục sử dụng với xe máy cũng sẽ gây khó khăn trong việc quản lý phương tiện. Và trong trường hợp, người sử dụng xe chưa bán được xe cũ thì cũng rất bất tiện trong nhu cầu mua xe mới bởi mỗi cá nhân chỉ được cấp 01 biển xe.

Hơn thế nữa, Việc đề xuất này còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động kinh doanh thương mại của các doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh, sản xuất, lắp rắp xe hơi đang dần phát triển ở nước ta. Nó làm giảm sức mua, gây tâm lý cho người tiêu dùng trong việc lựa chọn xe.