Thu tác quyền âm nhạc ở bãi đỗ xe, trung tâm sức khỏe: Ai sẽ là người trả tiền?

Từ vụ RIAV thu tiền cho hội viên của mình là các nhà sản xuất bản ghi âm đến VCPMC thu phí nghe nhạc ở bãi đỗ xe

Liên quan đến việc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả VN (VCPMC) đưa ra trên trang web một biểu giá có tên “Mức nhuận bút sử dụng tác phẩm âm nhạc”. Theo đó, bãi đỗ xe, trung tâm sức khỏe cũng phải trả tiền để nghe nhạc. Cụ thể, mục 3.5 có ghi: “Tại khu vực sảnh, lễ tân, hành lang, văn phòng, cửa hàng - khu mua sắm, câu lạc bộ thể dục, chăm sóc sức khỏe - thẩm mỹ, bãi đỗ xe... có sử dụng nhạc nền thông qua bản ghi âm, ghi hình”.

Biểu giá đi kèm mục này cho thấy các khu vực tại mục 3.5 này sẽ tính theo mét vuông diện tích sàn. Diện tích từ 1 - 200 m2 có mức thu nhuận bút 1 triệu đồng/năm. Mỗi mét vuông tăng thêm sẽ tính 4.000 đồng/năm.

Ngoài ra, các đối tượng phải trả tiền tác quyền khác là phòng hội thảo hội nghị có sử dụng nhạc nền thông qua bản ghi âm ghi hình sẽ phải trả theo sức chứa. Phòng có 1 - 100 chỗ ngồi sẽ phải trả 3,5 triệu đồng/năm; mỗi chỗ ngồi tăng thêm phải trả 30.000 đồng/chỗ ngồi/năm. Hay các câu lạc bộ, trung tâm thẩm mỹ, trung tâm chăm sóc sức khỏe có sử dụng nhạc nền thông qua bản ghi âm ghi hình sẽ phải trả tác quyền theo diện tích. Diện tích từ 1 - 100 m2 trở xuống trả 2 triệu đồng/năm, mỗi 50 m2 gia tăng sẽ phải trả 700.000 đồng/năm...

Thu tác quyền âm nhạc ở bãi đỗ xe, trung tâm sức khỏe: Ai sẽ là người trả tiền? (Ảnh: Vitalk)

Nhạc sĩ Phó Đức Phương (Giám đốc của VCPMC) cho biết: “Trung tâm bảo vệ quyền tác giả sẽ chỉ thu phí với các tác giả đã ủy quyền với VCPMC”.

Trước đó, Hiệp hội công nghiệp ghi âm Việt Nam (RIAV) cũng có buổi họp báo vào ngày 9/11/2016 về việc khai thác bản quyền tại các cơ sở kinh doanh karaoke. Theo như công bố trong họp báo thì RIAV sẽ tiến hành thu phí mỗi đầu máy karaoke là 2000đồng/bài hát/đầu máy, số tiền thu được sẽ trả cho cho hội viên của mình là các nhà sản xuất bản ghi âm.

Cả hai sự việc liên quan đến việc thu phí tác quyền đều gây xôn xao dư luận bởi tính tiên phong “vô tiền khoáng hậu” của các trung tâm bảo vệ bản quyền tác giả. Mặc dù Việt Nam gia nhập Công ước Berne tháng 10/ 2004 nhưng điều đó không có nghĩa là vấn đề bản quyền của chúng ta được thực hiện nghiêm chỉnh theo Công ước Berne.

Hàng loạt các vụ vi phạm tác quyền âm nhạc xảy ra nhan nhản hàng ngày mà không được xử lí, hơn nữa công chúng Việt trước tới nay vẫn quen thói “nghe nhạc chùa” nên việc phải bỏ tiền ra để nghe nhạc đã gây nên phản ứng dữ dội trong dư luận. Thậm chí, ngay ở các bên liên quan như các nhạc sĩ, ca sĩ với trung tâm đại diện cho quyền lợi sát sườn của họ cũng có những thắc mắc về chuyện thu phí bản quyền này.

Chuyện bản quyền âm nhạc ở Việt Nam nói riêng và vấn đề bản quyền nói chung vẫn là một gây tranh cãi (Ảnh: Phan)

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho biết: “Những bài hát karaoke mà RIAV dự định thu phí, tôi đang băn khoăn không biết RIAV có sở hữu hợp pháp những bài hát ấy không? Và chi phí 2000/bài/1 đầu karaoke là khá cao, thực tế khả năng thu được có khả thi không? Và nếu thu được thì chi cho ai, và chi bao nhiêu? Trong các bài báo tôi đọc, tôi chỉ thấy RIAV tuyên bố thu bao nhiêu, nhưng không thấy nói về vấn đề chi, chi bao nhiêu, chi cho ai?”.

Cùng sự băn khoăn đó, ca nhạc sĩ hải ngoại Jimmii Nguyễn cũng cho biết: “Đến nay chưa có văn bản hay thông báo nào cụ thể đến từng cá nhân mà chỉ là thông tin được đưa ra từ RIAV nên tôi cũng không biết chính xác nhạc sĩ sáng tác sẽ được những gì. Ý tưởng thì rất tích cực và nhân văn, chỉ mong họ thực hiện tốt và đúng”.

Ai sẽ là người trả tiền?

Theo như RIAV và VCPMC công bố thì các đơn vị được liệt kê trong biểu giá và trong văn bản thì các đơn vị kinh doanh như bãi đỗ xe, nhà hàng karaoke, trung tâm sức khỏe sẽ là đơn vị phải trả tiền tác quyền sử dụng nhạc. Có hai vấn đề ở đây là, có hay không việc phí chồng phí và sự lấn quyền của các trung tâm, hiệp hội bảo vệ quyền tác giả? Nếu chỉ một đơn vị có quyền thu phí thì đơn vị còn lại sẽ có chức năng gì trong việc bảo vệ quyền tác giả?

Ai sẽ là người trả tiền không phải là một câu hỏi khó, bởi người nghe nhạc sẽ chính là người phải trả tiền. Nếu các văn bản này được thực thi thì mỗi người nghe nhạc sẽ phải đóng thêm phí cho các dịch vụ công cộng mà mình sở hữu. Về lí thuyết thì là như thế, còn thực tiễn thì vẫn đang chờ vào cách triển khai của các hiệp hội, trung tâm tác quyền.

Nhạc sĩ Phó Đức Phương: Bệnh viện cũng phải nộp tác quyền Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam tiếp tục mở rộng lĩnh vực thu tác quyền âm nhạc và vấp phải ...

Phó Đức Phương: 'Không dừng thu tác quyền nhạc ở quán cà phê' Giám đốc VCPMC khẳng định việc thu phí tác quyền ở quán cà phê được thực hiện minh bạch, đúng luật.

Cục Bản quyền tác giả yêu cầu dừng việc tổ chức thu tiền tác quyền trên đầu tivi Yêu cầu này của Cục Bản quyền tác giả đã được đưa ra vào cuộc họp sáng 26/5.

Karaoke gánh phí 2.000 đồng/bài: Việc thu phí có đúng luật? Việc thu phí tác quyền 2.000 đồng/bài đối với tác phẩm âm nhạc tại các điểm kinh doanh karaoke của Hiệp hội Công nghiệp ghi ...

Nghệ sĩ Việt đang coi thường chuyện bản quyền? Sau khi bị tố vi phạm bản quyền, Mỹ Tâm đã gỡ bỏ MV đạt hơn triệu view một lần nữa làm dậy lên làn ...