Vì sao doanh nghiệp Nhật Bản chưa mặn mà với các thương vụ cổ phần hóa tại Việt Nam?

Tại Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam diễn ra chiều nay (21/12), Tổng Giám đốc Ngân hàng Mizuho đã tổng hợp các ý kiến của các nhà đầu tư, doanh nghiệp Nhật Bản cho biết lý do chưa tích cực trong việc mua lại các thương vụ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước tại Việt Nam.

Theo đại diện Ngân hàng Mizuho, quá trình cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước tại Việt Nam đã diễn ra sôi nổi trong những năm qua.

Đơn cử năm 2016, Hãng hàng không Việt Nam (Vietnam Airline - Mã: HVN) và Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex - PVN) đã bán cổ phần cho các doanh nghiệp Nhật Bản. 

Hay các giao dịch lớn của CTCP Sữa Việt Nam (Vinamilk - Mã: VNM) và Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco - Mã: SAB) cũng đã bán lại cho các đối tác nhà đầu tư nước ngoài nhưng trong số đó không có các nhà đầu tư Nhật Bản. Xu hướng này kể từ năm 2018 đang cho thấy sự chững lại, đại diện phía Ngân hàng Mizuho chia sẻ.

Đại diện Ngân hàng Mizuho đã tổng hợp các ý kiến của các nhà đầu tư Nhật Bản cho rằng, một trong những nguyên nhân khiến xu hướng này đang chậm lại là tính minh bạch trong việc xây dựng giá không đảm bảo trong quá trình cổ phần hóa.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư Nhật Bản chưa có đủ thời gian để thực hiện "due diligence" kĩ lưỡng (hoạt động thẩm tra một doanh nghiệp trước khi ký hợp đồng). 

Đồng thời các tài liệu mà phía Việt Nam công bố chỉ là tiếng Việt, kèm với những thông tin về tài chính, tài sản chưa đầy đủ.

Phía ngân hàng Nhật Bản đề xuất, Việt Nam nên xây dựng các cơ chế, quy trình M&A phù hợp với chuẩn mực quốc tế, từ đó tạo các điều kiện hấp dẫn các nhà đầu tư Nhật Bản hơn. Bao gồm xây dựng cơ chế mua bán cổ phiếu tính minh bạch cao hơn, có cơ chế bảo vệ nhà đầu tư sau khi mua được cổ phần,...

Tổng Giám đốc Ngân hàng Mizuho cũng nói thêm, việc các doanh nghiệp Nhật Bản trong mắt Việt Nam khá khó tính là có nguyên do, bởi Nhật Bản muốn đầu tư vào Việt Nam trong dài hạn, muốn trở thành đối tác chiến lược của Việt Nam nên cần kĩ lưỡng trong việc ra quyết định đầu tư.