Báo Nhật: Nền kinh tế Trung Quốc đang phải đối mặt với ‘mối đe dọa tay ba’

Nền kinh tế Trung Quốc đang tiến dần về mức tăng trưởng chậm nhất trong nhiều thập kỉ.

Mức tăng trưởng 6,2% trong quý II vừa qua là con số thấp nhất trong gần 30 năm trở lại đây. Ước tính, mức tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trong quý III vẫn rất thấp, chỉ từ 6-6,5%.

"Mặc dù thị trường chứng khoán toàn cầu đã ổn định và các cuộc đàm phán thương mại đã được nối lại sau hai tháng gián đoạn, tuy nhiên nền kinh tế Trung Quốc hiện vẫn phải đối mặt với các rắc rối trong một số lĩnh vực khác nhau", ông Richard Koo, Viện trường Viện nghiên cứu Nomura, Nhật Bản viết trong một báo cáo hôm thứ Tư.

Dưới đây là ba mối đe dọa chính mà Richard Koo nêu chi tiết trong báo cáo và cách thức mà chúng có thể làm tê liệt nền kinh tế Trung Quốc:

Bẫy thu nhập trung bình

Bẫy thu nhập trung bình sẽ gây nguy hiểm cho thị trường lao động giá rẻ của Trung Quốc, vì các tập đoàn sản xuất sẽ rời đi khi nguồn lao động giá rẻ không còn hấp dẫn. (Ảnh: Reuters).

Sự phình ra nhanh chóng của nền sản xuất Trung Quốc đã làm tăng thu nhập cho gần 1,4 tỉ công dân của họ, nhờ mức tiền lương cơ bản tăng theo nền kinh tế.

Bẫy thu nhập trung bình sẽ gây nguy hiểm cho thị trường lao động giá rẻ của Trung Quốc, vì các tập đoàn sản xuất sẽ rời đi khi nguồn lao động giá rẻ không còn hấp dẫn, Koo nói.

Tỉ lệ hoàn vốn của các nhà sản xuất tại Trung Quốc gần bằng mức thấy được ở các quốc gia mới nổi khác như Việt Nam hay Bangladesh. Cuộc chiến thương mại Mỹ -Trung có thể làm gia tăng các cuộc "tháo chạy" khỏi quốc gia tỉ dân và mang lại "những tiêu cực rất lớn cho Trung Quốc" - Richard Koo nhận xét.

Điều đó cùng với những rào cản thuế quan mà hàng hóa do Trung Quốc sản xuất gặp phải tại các thị trường như Mỹ, cho thấy sự suy giảm các nguồn đầu tư nước ngoài sẽ diễn ra trong thời gian tới.

Suy giảm dân số

Dân số trong độ tuổi lao động của Trung Quốc bắt đầu có xu hướng bị thu hẹp vào những năm 2010, và dự báo sẽ còn sụt giảm nhiều hơn từ năm 2023. (Ảnh: Reuters).

Một phần lớn sức mạnh của nền kinh tế Trung Quốc đến từ khả năng cung cấp lao động giá rẻ với quy mô lớn so với các quốc gia công nghiệp khác.

Tuy nhiên, những cuộc điều tra nhân khẩu học cho thấy, dân số trong độ tuổi lao động của Trung Quốc bắt đầu có xu hướng bị thu hẹp vào những năm 2010 và dự báo sẽ còn sụt giảm nhiều hơn từ năm 2023.

Kết hợp giữa bẫy thu nhập trung bình và sự suy giảm dân số là một mối nguy hiểm đối với một quốc gia có sức mạnh kinh tế như Trung Quốc.

"Chỉ riêng hai yếu tố này đã đủ để tạo ra những thách thức khó khăn cho bất kì quốc gia nào, và bây giờ Trung Quốc cũng sẽ phải đối mặt", Koo viết.

"Lẽ ra, 13 năm trước, quốc gia này nền tập trung vào thúc đẩy tài sản trí tuệ nhân tạo, thay vì cố gắng để trở thành công xưởng của thế giới", Koo nói thêm.

Chiến tranh thương mại

Cuộc chiến thương mại đã gây thiệt hại cho các ngành sản xuất chủ lực của nền kinh tế Trung Quốc. (Ảnh: Reuters).

Tranh chấp thương mại giữa hai siêu cường kinh tế của thế giới đang bước sang năm thứ hai, và ngoài việc trì hoãn thuế quan cũng như nối lại đàm phán, không có nhiều tín hiệu tích cực cho thấy Mỹ - Trung có thể sớm đạt được một thỏa thuận chung.

Trung Quốc có thể đã hơi vội vàng trong việc chuyển hướng từ thu hút đầu tư nước ngoài sang đổi mới nền kinh tế trong nước với kế hoạch Made in China 2025.

Và cuộc chiến thương mại đã gây thiệt hại cho các ngành sản xuất chủ lực của nền kinh tế Trung Quốc, vốn phụ thuộc nhiều vào các nguồn đầu tư nước ngoài, báo cáo chỉ rõ.

"Nền kinh tế Trung Quốc vẫn còn phải phụ thuộc rất nhiều vào các doanh nghiệp nước ngoài, không chỉ về công nghệ sản xuất mà còn là hệ sinh thái tiếp thị và bán hàng tại các thị trường ngoài Trung Quốc" , Viện nghiên cứu Nomura cho hay.

"Nếu muốn giải quyết vấn đề, hồi phục kinh tế và giữ nguyên tổng lượng đầu tư nước ngoài, bắt buộc Trung Quốc sẽ phải đi đến một thỏa thuận thương mại với Tổng thống Trump, trước cuộc bầu cử năm 2020", Richard Koo cho biết.