'Bỏ khung giá đất là đòn bẩy cho phát triển hạ tầng'

Theo Điều 113, Luật Đất đai 2013, khung giá đất là mức giá (cao nhất hoặc thấp nhất) với từng loại đất cụ thể và việc xác định khung giá đất được ban hành định kỳ 5 năm/lần.

Việc xây dựng khung giá đất nhằm quản lý giá đất trên thị trường, giúp cơ quan quản lý Nhà nước có cơ chế kiểm soát bảng giá đất của các địa phương cũng như xác định các khoản nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất trong quá trình sử dụng. 

Tuy nhiên, trên thực tế khung giá đất vẫn chưa đáp ứng được toàn bộ mục đích đã được đặt ra ban đầu, thậm chí tạo “cơ chế hai giá” gây khó khăn trong công tác quản lý cũng như triển khai các dự án có sử dụng đất. Một hệ quả phát sinh thường xuyên là kéo dài tiến độ các dự án do ách tắc trong khâu giải phóng mặt bằng.

Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã đặt ra nhiệm vụ cụ thể về việc xác định lại phương pháp định giá đất sao cho phù hợp với cơ chế thị trường tại thời điểm hiện tại. 

Việc bỏ khung giá đất cũng là một trong những giải pháp được đưa ra nhằm hoàn thiện cơ chế xác định giá đất, chính sách tài chính về đất đai.

Theo quan điểm của Bộ Tài nguyên và Môi trường, bãi bỏ khung giá đất là nhiệm vụ phải được chú trọng để có thể khắc phục đầy đủ những hạn chế, bất cập đang phát sinh trong thực tiễn thi hành Luật đất đai tại thời điểm hiện tại.

Việc bỏ khung giá đất đồng nghĩa với việc Nhà nước không áp dụng mức giá tối thiểu và tối đa với từng loại đất nữa. Thay vào đó, trước khi ban hành ra bảng giá đất của từng địa phương, UBND cấp tỉnh sẽ căn cứ vào các nguyên tắc, phương pháp định giá đất, các quy chuẩn và giá đất, sự biến động về giá đất thực tế trên thị trường để xây dựng ra bảng giá đất.

Bình luận về giải pháp này, ông Troy Griffiths, Phó Tổng giám đốc Savills Việt Nam cho rằng, việc chuyển định giá đất đai theo khung giá quy định cũ sang khung theo giá thị trường sẽ giúp cho sự phát triển của thị trường bất động sản nói riêng, nền kinh tế nói chung và giúp thu hút các nhà đầu tư.

Theo chuyên gia, hiện nay việc chi tiêu cho cơ sở hạ tầng vẫn diễn ra một cách chậm chạp. Nguyên nhân chính là do các thủ tục đền bù và giao đất. Do đó, việc sửa đổi luật đất đai trong việc định giá tài sản là rất quan trọng.

Ông Troy Griffiths cũng nhấn mạnh, trước đây quá trình đền bù được tính toán đơn giản vì đã có khung giá đất quy định sẵn. Điều này đôi khi gây ra việc đền bù không thỏa đáng và sinh ra nhiều chi phí phát sinh, dẫn đến chậm trễ kế hoạch phát triển dự án. 

Với luật sửa đổi, chủ bất động sản sẽ được nhận giá trị hợp lý hơn (tiệm cận với giá thị trường), đẩy nhanh quá trình đền bù và xây dựng các dự án mới.

“Chúng tôi hy vọng Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ giúp thị trường trở nên minh bạch hơn. Tất cả khu đất giải tỏa và cần được đền bù sẽ được định giá phù hợp với giá thị trường, tạo niềm tin hơn cho các nhà đầu tư và người dân.

Ngoài ra, điều này tạo cơ sở để khu đất đó được tính thuế đầy đủ, điều mà trước giờ gây thất thu một khoản lớn cho Nhà nước.

Những quy định này đã được ứng dụng trên toàn thế giới, vì vậy Việt Nam đang ở vị trí thuận lợi để hưởng lợi từ kinh nghiệm của mọi quốc gia khác và thực hiện một hệ thống thực sự có lợi cho xã hội”, ông Troy Griffiths nói.