Quý 3/2020, thị trường bất động sản TP HCM sẽ phục hồi và tăng trưởng hơn trước

Năm 2019, hầu hết các doanh nghiệp bất động sản đều bị sụt giảm

Hiệp hội bất động sản (HoREA) vừa có "báo cáo thị trường bất động sản năm 2019 và đề xuất các giải pháp phát triển thị trường bất động sản năm 2020" gửi Thủ tướng cùng các cơ quan liên quan.

Theo báo cáo, năm 2019 là năm thứ hai liên tiếp TP thực hiện đạt và vượt tất cả 12 chỉ tiêu kinh tế - xã hội. Trong đó, GDP đạt 7,02%, cao hơn rất nhiều so với mục tiêu Quốc hội đặt ra (6,6 - 6,8%); chỉ số giá tiêu dùng (CPI) chỉ tăng 2,79%, dưới mức 3% do Quốc hội đặt ra; tăng trưởng tín dụng đạt 14% vừa hỗ trợ tăng trưởng, vừa đảm bảo an toàn tín dụng.

Tuy nhiên, thị trường bất động sản bị sụt giảm về quy mô, về nguồn cung dự án nhà ở cũng như nguồn cung sản phẩm nhà ở, trong đó, có nhiều dự án bị "đứng hình"…

Cũng trong năm 2019, quy mô thị trường và nguồn cung dự án, nguồn cung sản phẩm nhà ở bị sụt giảm mạnh, nhất là phân khúc nhà ở thương mại có giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội. Giá nhà tăng cao, trong đó, căn hộ chung cư tăng giá khoảng 15-20% (cá biệt, có dự án nhà ở tại quận 9 có mức giá bán căn hộ tăng đến 39%) so với năm 2018.

Do vậy, số đông người có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp đô thị, đặc biệt là các cặp vợ chồng trẻ, mới lập nghiệp khó tạo lập nhà ở hơn. Nhìn chung, hầu hết các doanh nghiệp bất động sản đều bị sụt giảm mạnh về doanh thu và lợi nhuận, thậm chí một số doanh nghiệp bị thua lỗ hoặc đứng trước nguy cơ bị phá sản. 

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tổng số giao dịch nhà đất thành công trong cả nước năm 2019 là 83.136 giao dịch, giảm 26,1% so với năm 2018; trong đó, bất động sản du lịch nghỉ dưỡng chỉ có 6.280 giao dịch, cũng giảm 20% so với năm 2018.

Theo số liệu của Cục Đăng kí quản lí kinh doanh (Bộ Kế hoạch Đầu tư), năm 2019, lĩnh vực bất động sản có số lượng doanh nghiệp tạm dừng hoạt động hoặc bị giải thể cao nhất, với 598 doanh nghiệp bất động sản đăng kí tạm dừng hoạt động, tăng 36,8% và 686 doanh nghiệp bất động sản giải thể, tăng 39,4%, so với năm 2018.

Năm 2019, toàn thành phố chỉ có 1 dự án nhà ở thương mại có quyền sử dụng đất ở được UBND TP chấp thuận chủ trương đầu tư, giảm 12 dự án, giảm 92%. Chỉ có 4 dự án nhà ở thương mại được chấp thuận chủ trương đầu tư và công nhận chủ đầu tư, giảm 24 dự án, giảm 85%. Chỉ có 16 dự án nhà ở thương mại được chấp thuận đầu tư, giảm 64 dự án, giảm 80%.

Có 47 dự án với 23.485 căn hộ chung cư đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai, giảm 14,1% so với năm 2018, bao gồm: căn hộ cao cấp có 15.758 căn, chiếm tỉ lệ áp đảo lên đến 67,1%; căn hộ trung cấp có 5.284 căn, chỉ chiếm tỉ lệ 22,5%; căn hộ bình dân có 2.395 căn, chỉ còn chiếm tỉ lệ 10,2%. 

Số lượng dự án nhà ở tập trung nhiều nhất tại quận 9 (9 dự án), quận 7 (8 dự án), quận 2 (6 dự án), huyện Bình Chánh (4 dự án). Năm 2019, không có dự án nhà ở xã hội (mới), và chỉ có 3 dự án nhà ở xã hội (cũ) với 2.281 căn hộ đã hoàn thành xây dựng.

Năm 2019, các doanh nghiệp xây dựng cũng bị sụt giảm trên dưới 50% số lượng hợp đồng nhận thầu xây lắp, dẫn đến bị sụt giảm mạnh doanh thu và lợi nhuận. Các nhà cung cấp thiết bị, vật tư bị sụt giảm doanh thu bán hàng. Các doanh nghiệp sản xuất thiết bị, vật liệu xây dựng gặp khó khăn trong khâu sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Người lao động thiếu việc làm, giảm thu nhập. Các ngân hàng thương mại đứng trước rủi ro trong việc thu hồi nợ.

Từ quý 3/2020, thị trường bất động sản sẽ phục hồi và tăng trưởng hơn trước

Song, Hiệp hội nhận thấy thị trường bất động sản thành phố hiện nay về bản chất không xấu, chưa có nguy cơ bị khủng hoảng, tính thanh khoản vẫn tốt và vẫn còn nằm trong chu kì phục hồi và tăng trưởng sau giai đoạn bị khủng hoảng đóng băng 2011-2013.

HoREA dự báo, có thể từ quý 3/2020 trở đi, thị trường bất động sản sẽ phục hồi và tăng trưởng trở lại theo hướng minh bạch, công bằng, lành mạnh hơn trước đây. Năm 2020, ít có nguy cơ xảy ra "bong bóng", nhưng có thể xảy ra tình trạng sốt giá đất nền cục bộ ở một số khu vực có quy hoạch phát triển đô thị, phát triển giao thông.

"Nhưng trong 6 tháng đầu năm 2020, các doanh nghiệp bất động sản có thể vẫn còn phải tiếp tục đương đầu với các khó khăn, thách thức. Phân khúc thị trường căn hộ chung cư nhà ở thương mại 1-2 phòng ngủ, có giá vừa túi tiền (trên dưới 2 tỉ đồng/căn) tiếp tục giữ vị trí chủ đạo trong thị trường bất động sản, đi đôi với nguồn cung dự án nhà ở xã hội tăng thêm trong năm 2020", hiệp hội nhận định.   

Từ những phân tích trên, HoREA đưa ra đề xuất các giải pháp phát triển thị trường bất động sản năm 2020. Cụ thể, hiệp hội đề xuất quy trình hành chính gồm 5 bước đối với dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp.

Đồng thời, HoREA cũng đề xuất 3 phương án xử lí đối với phần đất thuộc Nhà nước quản lí nằm xen kẹt trong các dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp; hướng giải quyết các vướng mắc về tính tiền sử dụng đất dự án nhà ở.

Đối với một số dự án "thuộc diện rà soát hoặc bị thu hồi quyết định tiền sử dụng đất; hoặc tạm dừng thực hiện quyết định chuyển mục đích sử dụng đất của dự án để rà soát lại về pháp lí hoặc thu hồi, hủy bỏ quyết định chủ trương đầu tư", hiệp hội đề nghị UBND TP phối hợp với các cơ quan trung ương sớm có kết luận đối với các dự án thuộc diện rà soát, thanh tra.

Để từ đó, các chủ đầu tư chấp hành, trước hết là thực hiện các nghĩa vụ tài chính bổ sung với Nhà nước (nếu có) và được tiếp tục triển khai thực hiện dự án, giúp bổ sung nguồn cung cho thị trường bất động sản, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân.

Ngoài ra, hiệp hội cũng đưa ra 4 bước để tháo gỡ vướng mắc về thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội có quỹ đất hỗn hợp và đề xuất xử lí vướng mắc của doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa.

Liên quan thị trường bất động sản thuộc thẩm quyền của Trung ương, HoREA đề xuất các phương án xử lí đối với phần đất thuộc Nhà nước quản lí nằm xen kẹt trong các dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp; quy trình hành chính đối với dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp.

Hiệp hội cũng kiến nghị về quy trình hành chính đối với dự án nhà ở xã hội có quỹ đất hỗn hợp do doanh nghiệp nhận chuyển nhượng; hướng giải quyết sự thiếu thống nhất giữa các khái niệm "đất" và "đất ở"; quy trình đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội có quỹ đất sạch thuộc Nhà nước quản lí…