Vụ án ông Đinh La Thăng: VKS phân tích về lợi ích nhóm

Sáng nay (15/1), phiên tòa xét xử bị cáo Đinh La Thăng - nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) PVN và đồng phạm tiếp tục với phần tranh luận. Đại diện Viện KSND TP.Hà Nội giữ quyền công tố tại tòa đã đối đáp lại phần bào chữa của các luật sư bào chữa cho các bị cáo, cũng như đối đáp lại phần các bị cáo tự bào chữa.

Nội dung trả lời về việc chỉ định thầu và lựa chọn nhà thầu, ký kết nhà thầu, tạm ứng, sử dụng tiền tạm ứng đối với dự án Nhà máy Nhiệt điện (NMNĐ) Thái Bình 2 do PVC được chỉ định làm tổng thầu theo Hợp đồng số 33 (HĐ 33) cũng như được PVN cấp tạm ứng số tiền hơn 6 triệu USD và hơn 1.300 tỷ đồng.

Đại diện VKS đối đáp tại tòa. (Ảnh: TTXVN)

“Phù phép” chuyên tiền cho PVC

Về vấn đề PVN chỉ định PVC làm tổng thầu có đủ năng lực hay không? Tại tòa, ông Đinh La Thăng nói việc chỉ định PVC dựa theo văn bản của cơ quan cấp trên. Tuy nhiên theo VKS, văn bản của Nhà nước không đưa ra quan điểm cụ thể về dự án nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 hay cho phép PVC làm tổng thầu. Chính phủ không có văn bản cho PVC làm tổng thầu mà yêu cầu chọn đơn vị đủ năng lực thực hiện. Do mất cân đối tài chính, PVC sử dụng nguồn tiền tạm ứng để trả nợ.

Dẫn số liệu báo cáo về kết quả sản xuất kinh doanh, đại diện VKS nói trong 2010, PVC đã gặp khó khăn về vốn (tài sản ngắn hạn nhỏ hơn nợ ngắn hạn) và có báo cáo gửi PVN để thực hiện kế hoạch cân đối lại vốn. Đại diện cơ quan công tố nói Chủ tịch HĐTV PVC biết tình trạng đơn vị, lãnh đạo PVN cũng biết thực lực tài chính PVC không lành mạnh. Tuy nhiên, trong các báo cáo của PVN gửi Chính phủ không nêu vấn đề này.

Ngoài ra, theo quan điểm của VKS, PVC không đáp ứng kinh nghiệm làm tổng thầu. Hai dự án nhà máy nhiệt điện Vũng Áng và Nhơn Trạch 2, PVC chỉ tham gia xây dựng, không thiết kế.

Tại tòa, bị cáo Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh cũng thừa nhận PVC không đủ kinh nghiệm, thời điểm đó chỉ Lilama mới đủ năng lực. Do chỉ định thầu sai quy định, dự án thi công kéo dài gấp đôi thời gian dự kiến, phát sinh hàng trăm tỷ đồng.

Đại diện VKSND cũng đặt vấn đề: Các bị cáo có biết hay thiếu trách nhiệm nên để hợp đồng 33 và 4194 thiếu cơ sở pháp lý và dẫn đến ứng tiền trái quy định? Dẫn nhiều quyết định của PVN như “điểm mấu chốt” là khi ông Đinh La Thăng có ý kiến thì chỉ 4 ngày sau PVC và PVPower ký hợp đồng khi còn thiếu một loạt hồ sơ theo yêu cầu, đại diện VKS cho rằng thậm chí nhiều nội dung có trong hợp đồng nhưng lại “khống tài liệu”.

Tiếp đó, theo sự chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, ngày 23/11, Nguyễn Quốc Khánh cùng với PVC ký hợp đồng 4194 mà thực chất chỉ là hợp đồng “phù phép” cho PVC sử dụng tiền. Với việc ký hợp đồng 33 và tạm ứng tiền trái quy định, cho thấy thực chất ký kết hợp đồng không phải để PVN tạm ứng cho PVC thực hiện Thái Bình 2 mà chỉ hợp thức chuyển tiền cho PVC.

Về xác định khoản thiệt hại, VKS cho biết theo cáo trạng kết luận và bị cáo thừa nhận trước toà là tạm ứng không đúng và sử dụng sai mục đích là trái quy định pháp luật. Số tiền thiệt hại 119 tỷ đồng là có căn cứ, thậm chí thấp hơn mức tính toán nếu xác định đúng thực tế, và việc xác định như cáo buộc là theo hướng có lợi cho bị cáo. Còn quan điểm cho rằng việc tạm ứng không xảy ra thiệt hại, hoặc thiệt hại không đáng kể là không có cơ sở.

Có lợi ích nhóm?

Đại diện VKS cho rằng, xét mối quan hệ cho thấy Vũ Đức Thuận và Trịnh Xuân Thanh đều do ông Đinh La Thăng có vai trò quyết định trong việc đưa về bổ nhiệm, cất nhắc.

Trên cơ sở quan hệ đó, mặc dù biết rõ PVC khó khăn tài chính, không đủ năng lực nhưng để tạo điều kiện cho PVC, Đinh La Thăng vẫn chỉ định thầu, chỉ đạo các bị cáo và đối tượng liên quan ở PVPower ký hợp đồng EPC số 33 và tạm ứng tiền trái pháp luật để Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đức Thuận sử dụng trái mục đích, gây thiệt hại cho Nhà nước.

“Qua đó thấy rõ mối quan hệ mang tính lợi ích nhóm trong vụ án” – đại diện VSK nêu quan điểm.

Về một số quan điểm của luật sư không đồng tình với nhận định trong bản luận tội đánh giá bị cáo không thành khẩn khai báo, quanh co, đổ lỗi cho cấp dưới, đại diện VKS nhấn mạnh cần tách bạch hai vấn đề là quyền của bị cáo theo luật và phần đánh giá về thái độ, hành vi của bị cáo của cơ quan luận tội.

“Mặc dù đủ cơ sở truy tố các bị cáo hai tội nhưng các bị cáo đều phủ nhận, chỉ chịu trách nhiệm thiếu kiểm tra giám soát. Do đó, VKS không cho các bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ. Bởi, tình tiết giảm nhẹ chỉ được hưởng khi bị cáo thành khẩn khai báo và ăn năn hối lỗi. Kiểm sát viên tại toà cũng đã thể hiện quan điểm, còn việc chấp nhận hay không là thuộc về HĐXX” – đại diện VKS kết lại vấn đề và nhường phần đối đáp với từng quan điểm liên quan hành vi của từng bị cáo.

Cập nhật phiên tòa xử Phạm Công Danh, Trầm Bê sáng 15/1: Sẽ công bố lời khai của ông Trần Bắc Hà Ngày 15/1, phiên tòa xét xử đại án Phạm Công Danh, Trầm Bê và 44 đồng phạm về hành vi Cố ý làm trái…tại TAND ...

Đề nghị xác minh ông Trần Bắc Hà có xuất cảnh Bị cáo Phạm Công Danh đề nghị NHNN trả 4.500 tỉ đồng cùng lãi phát sinh (?)