Châu Âu đóng cửa biên giới chống dịch Covid-19, doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam sẽ ra sao?

Bộ Công Thương: Việc đóng cửa biên giới hiện nay là không phải phong tỏa 

Liên quan diễn biến dịch bệnh Covid-19 ngày càng nghiêm trọng tại châu Âu, có khả năng ảnh hưởng trực tiếp hoạt động xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam, đại diện Bộ Công Thương vừa cho biết việc đóng cửa biên giới hiện nay tại khu vực này không phải là phong tỏa.

Cụ thể, ngày 17/3, lần đầu tiên lãnh đạo tất cả các quốc gia thành viên EU đã thống nhất với đề xuất của Ủy ban châu Âu, thông qua một kế hoạch chung đóng cửa biên giới khu vực lãnh thổ EU.

Theo đó, những người không phải công dân EU sẽ không được nhập cảnh vào khu vực này trong ít nhất 30 ngày tới, và có thể kéo dài nếu cần thiết. Công dân EU, thân nhân của họ, các nhà ngoại giao, nhân viên, chuyên gia y tế và những người vận chuyển hàng hoá được miễn áp dụng quy định trên. 

Việc di chuyển trong nội khối được cho phép nhưng sẽ chịu những hạn chế nhất định.

Mục đích của quy định này là bảo vệ sức khỏe của công dân EU, đảm bảo sự đối xử phù hợp đối với những cá nhân có nhu cầu di chuyển, và đảm bảo hàng hóa, các dịch vụ cơ bản có thể tiếp cận được.

"Quy định kiểm soát dịch bệnh của EU trước mắt có thể chưa tác động trực diện đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và EU, bởi quy định này chỉ áp dụng đối với hành trình di chuyển của các cá nhân; hoạt động vận chuyển, thông thương hàng hóa cơ bản không bị hạn chế", Bộ Công Thương nhận định.

Nông sản, thực phẩm vẫn sẽ duy trì, dệt may, da giày suy giảm

Dù chưa tác động trực diện nhưng Bộ Công Thương cho rằng xét trên một số khía cạnh kinh tế, các biện pháp kiểm soát dịch hiện nay của châu Âu sẽ ảnh hưởng đến tốc độ luân chuyển hàng hóa từ khâu xuất khẩu, vận chuyển, thông quan, lưu kho, bốc dỡ đến tiêu thụ hàng hóa.

Do đó, sẽ gây gián đoạn hoặc làm chậm trễ dòng chảy kinh tế - thương mại - dịch vụ.

Ngoài ra, lượng cung cầu của thị trường, nhu cầu trao đổi hàng hóa, các hoạt động giao thương giữa EU với các đối tác, trong đó có Việt Nam, cũng sẽ phần nào bị hạn chế.

Bộ cho biết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam tại thị trường EU như hàng dệt may, da giày, đồ gỗ, điện thoại… khả năng sẽ suy giảm, do đây là những mặt hàng không quá thiết yếu. Ngược lại, dự báo sức mua đối với các mặt hàng nông sản, thực phẩm vẫn có thể được duy trì.

Song song đó, hàng hóa nhập khẩu vào các nước EU bằng đường hàng không có thể bị ảnh hưởng đáng kể, do nhiều chuyến bay bị hoãn, hủy hoặc cắt giảm. Ngoài ra, vận tải nội khối cũng ít nhiều bị ảnh hưởng, do một số quốc gia siết quy định kiểm soát biên giới.

Các quy định liên quan kiểm soát dịch cũng có thể sẽ gây đình trệ việc kí kết các đơn hàng xuất khẩu trong thời gian tới giữa Việt Nam với các đối tác EU; cản trở các hoạt động xúc tiến thương mại - đầu tư, việc di chuyển của các chuyên gia và lao động trong những lĩnh vực bị hạn chế vì siết chặt cách li chống dịch.

Bộ Công Thương khuyến cáo doanh nghiệp có kế hoạch sản xuất phù hợp

Bộ Công Thương cho rằng cùng với dự báo tăng trưởng kinh tế của EU suy giảm như hiện nay,  triển vọng tăng trưởng xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU là tương đối thấp. 

Nhưng đến cuối năm 2020, tăng trưởng xuất khẩu có thể khả quan hơn, do bệnh dịch được đẩy lùi và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) đi vào hiệu lực.

Trước mắt, xuất khẩu quý I-II/2020 của Việt Nam sang EU có thể giảm từ 6-8% nếu dịch bệnh tiếp tục kéo dài đến tháng 6. 

Một số mặt hàng chủ lực như máy tính, điện thoại và linh kiện dự kiến sẽ tiếp tục sụt giảm mạnh, do gặp khó khăn cả về khâu cung ứng lẫn nhu cầu thị trường giảm.

Hiện EU là đối tác thương mại quan trọng, là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam. Năm 2019, lượng hàng hóa xuất khẩu qua đường biển đạt 20,5 tỉ euro, đường hàng không đạt 14,5 tỉ euro, đường sắt đạt 671 triệu euro. 

Trước ảnh hưởng từ các chính sách mới nhất của châu Âu, Bộ Công Thương khuyến cáo, các doanh nghiệp cần theo dõi sát tình hình dịch bệnh để có kế hoạch sản xuất và kinh doanh phù hợp.

Đồng thời, doanh nghiệp nên có phương án chuyển đổi hình thức xúc tiến thương mại theo hướng tận dụng quảng bá trực tuyến, kết nối doanh nghiệp trực tuyến để duy trì và phát triển thị trường, ngay cả khi dịch bệnh đang diễn ra.

Song song đó, cũng nên có phương án đảm bảo nhanh chóng khôi phục mọi hoạt động ngay sau khi dịch bệnh suy giảm và kết thúc.