![]() |
(Ảnh: Nông nghiệp Việt Nam) |
Gấc là một loại trái cây khá phổ biến ở các nước khu vực Đông Nam Á, được sử dụng trong ẩm thực lẫn trong y học. Đặc biệt, ở Việt Nam, gấc là một loại quả quen thuộc và dễ trồng. Gấc trổ hoa mùa hè sang mùa thu, đến mùa đông mới chín.
Có khoảng 3 lọai thường gọi là gấc nếp, gấc tẻ và gấc lai. Trái gấc được sử dụng trong ẩm thực lẫn y học. Thịt gấc được sử dụng chủ yếu để nấu món xôi gấc. Lá gấc non thái chỉ còn được dùng như một loại gia vị không thể thiếu trong món củ niễng xào rươi, một món ăn đặc biệt ở miền Bắc.
Nhiều người chỉ biết đến công dụng của gấc qua món ăn, tuy nhiên, tác dụng của gấc với sức khỏe con người thì ít ai biết rõ. Các hãng dược phẩm lớn của Mỹ ví trái gấc là loại quả “đến từ thiên đường” và là “thần dược” cho sức khỏe.
Gấc chứa những loại chất dinh dưỡng tuyệt vời rất quan trọng cho sức khỏe là beta-caroten, lycopen, alphatocopherol và các chất béo thực vật.
Hàm lượng beta-caroten trong gấc có tỷ lệ cao gấp đôi cà rốt. Beta-carotene là tiền sinh tố của vitamin A, khi vào cơ thể sẽ chuyển thành vitamin A. Beta-carotene có tác dụng phòng chữa các bệnh về mắt, làm tăng khả năng miễn dịch và phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ. Chất này còn giúp phòng chữa viêm gan, ung thư gan.
Gấc còn chứa hàm lượng cao lycopen. Chất này có khả năng chống oxy hóa rất cao, tốt cho da, ngoài ra còn giúp hạ cholesterol & lipit máu giúp phòng ngừa nhiều bệnh.
Nhóm chất quan trọng thứ 3 trong gấc là alphatocopherol. Đây là một nguồn vitamin E thiên nhiên, có tác dụng làm giảm 95% sự gia tăng các tế bào ung thư, tốt cho da, ngăn ngừa khô, xơ tóc..
Các axit béo thực vật có trong gấc chính là môi trường cần thiết để hòa tan các vitamin. Cụ thể, cơ thể con người muốn sử dụng được các vitamin phải đưa vào cơ thể một lượng chất béo nhất định để hòa tan chúng. Quả gấc không những rất giàu vitamin mà còn chứa các chất béo cần thiết để hòa tan vitamin, giúp cơ thể hấp thu được toàn bộ các chất dinh dưỡng quý báu này. Trong khi đó, các loại rau quả bình thường không có các chất béo này.
![]() |
(Ảnh: Hellobacsi) |
Phòng chống ung thư
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, chất Lycopen trong cà chua có khả năng phòng chống cũng như hạn chế sự phát triển các tế bào ung thư. Nhưng theo nghiên cứu của Đại học Califonia thì hàm lượng Lycopen trong Gấc còn cao gấp 70 lần. Không chỉ vậy, gấc còn chứa nhiều các chất khác như Vitamin E, carotene…làm vô hiệu hóa 75% các chất gây ung thư, đặc biệt là ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt…Mặc dù vậy, y học khuyến cáo mỗi ngày người lớn chỉ nên sử dụng 20-25 giọt dầu gấc và 5-10 giọt đối với trẻ em.
Gấc được xem là loại thực phẩm tốt cho những người thừa cholesterol trong máu. Nếu sử dụng gấc thường xuyên và liên tục, bạn và gia đình sẽ giảm được lượng cholesterol không mong muốn, làm bền thành mạch, chống xơ vữa động mạch, từ đó chống tai biến, mang lại cho bạn hệ tuần hoàn khỏe mạnh, tốt cho tim, chống các bệnh tim mạch, tai biến, tăng cường tuổi thọ.
Tốt cho sức khỏe tình dục
Beta carotene (tiền chất của vitamin A) trong dầu gấc rất tốt cho sức khỏe tình dục vì vitamin A có tác dụng đặc biệt trong việc thúc đẩy quá trình cấu thành nên các phân tử protein nuôi dưỡng cơ thể.
Thiếu vitamin A gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động của các tổ chức tế bào sinh dục trong việc sản sinh tinh trùng và trứng cũng như làm thay đổi cấu trúc của các bộ phận sinh dục như: ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt, tử cung, buồng trứng…
![]() |
Vitamin A có trong quả gấc tốt cho sức khỏe tình dục. (Ảnh: Alibaba) |
Ổn định hệ thần kinh
Gấc giàu selen, khoáng chất và các vitamin, đây là những chất có ích trong việc ổn định hệ thần kinh và có tác dụng chống lại các biểu hiện của bệnh trầm cảm.
Nâng cao sức đề kháng cơ thể
Curcumin trong dầu gấc có khả năng loại bỏ các gốc tự do gây ung thư có trong thức ăn, nước uống hàng ngày. Đồng thời nâng cao sức đề kháng, thể lực. Bên cạnh tinh chất curcumin được coi là quý giá còn có beta caroten chứa trong màng của quả gấc cũng có tác dụng chống ôxy hóa mạnh, tăng cường sức đề kháng và nâng cao hệ thống miễn dịch cho cơ thể.
Tăng cường thị lực và làm đẹp da
Gấc có chứa nhiều vitamin A giúp làm sáng mắt và chữa một số bệnh liên quan tới mắt.
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định gấc và dầu gấc được xem là thực phẩm hàng đầu trong việc làm da mịn màng, trắng hồng bởi thành phần của gấc và dầu gấc bao gồm β-Caroten (tiền vitamin A) cao gấp 1,8 lần so với dầu gan cá thu, 15 lần so với cà rốt, là β-caroten thiên nhiên thuần tuý nên có tác dụng chống lão hoá mạnh nhất; đồng thời bổ sung nguồn vitamin A giúp duy trì một làn da khỏe mạnh, mềm mại và mịn màng, tăng độ đàn hồi và độ ẩm cho da.
![]() |
(Ảnh: Làm đẹp online) |
Chống lão hóa da
Theo một nghiên cứu đăng trên báo Công nghệ sinh học năm 2002, các nhà khoa học Nhật Bản đã dùng phương pháp sắc ký lỏng cao áp phân tích và đo lượng carotenoid trong gấc, gồm beta-caroten, lycopen, zeaxanthin và beta-cryptoxanthin.
Kết quả cho thấy rằng trong màng đỏ quả gấc lượng lycopen nhiều hơn gấp 10 lần các loại rau quả khác có chứa lycopen. Đây là một chất chống oxy hóa, chống lão hóa rất mạnh mà cơ thể không tự tổng hợp được. Lycopen giúp làm đẹp da, trắng hồng và ngăn ngừa hình thành các vết nám.
Không chỉ vây hiện nay dầu gấc còn được chiết xuất để chữa các loại mụn trứng cá có nhân. Vì vậy, gấc trở thành loại quả dùng trong công nghiệp mỹ phẩm.
MỘT SỐ BÀI THUỐC TỪ QUẢ GẤC
![]() |
![]() |
![]() |
CÁCH CHỌN VÀ BẢO QUẢN GẤC Khi chọn quả gấc, nên chọn những trái có dáng tròn đều, gai nở, vỏ ngoài màu đỏ cam, cầm nặng tay và quả phải còn nguyên, không bị vỡ hoặc giập vì sẽ mau hỏng. Để bảo quản gấc được lâu, bạn hãy bổ đôi quả gấc rồi dùng thìa múc phần nhân gấc lên. Sau đó dùng dao tách bỏ hạt, lấy lại phần thịt gấc. Chia nhỏ gấc thành từng phần cho vào màng bọc thực phẩm hoặc túi nylon, gói kín. Cho gấc vào ngăn đông cho đông lại. Cho vào hộp dùng dần, khi dùng rã đông bình thường.
|