Cuộc đời tội lỗi của 'chúa tể ma túy nguy hiểm nhất mọi thời đại'

Tối 11/7/2015, Joaquín "El Chapo" Guzmán tẩu thoát khỏi phòng giam ở nhà tù Altiplano, cơ sở giam giữ nghiêm ngặt nhất Mexico, bằng lỗ hổng trên sàn nhà. Đây là lần thứ hai hắn vượt ngục và khẳng định danh xưng khét tiếng - một trong những chúa tể ma túy tham vọng nhất Mexico.

Trùm ma túy cầm đầu tổ chức vận chuyển ma túy quốc tế Sinaloa bị tóm hồi tháng 1/2016 và dẫn độ sang Mỹ chỉ vài giờ trước khi nhiệm kỳ của Tổng thống Barack Obama kết thúc.

Lần dẫn độ gần như chắc chắn đánh dấu sự chấm hết cho hàng chục năm tên trùm thống trị thế giới ma túy ngầm ở Mexico khi là một kẻ không có đối thủ, theo Business Insider.

Sự trỗi dậy của 'gã lùn' Guzmán

Sinh ra ở vùng núi bang Sinaloa, tây bắc Mexico cuối những năm 1950, "gã lùn" Guzmán, xuất thân từ một gia đình nghèo khó. Khi còn nhỏ, y từng đi bán cam để kiếm sống nhưng dần đi theo người chú và dấn thân vào con đường buôn lậu.

Năm 9 tuổi, Guzmán đã làm việc ở khu vực trồng cần sa và cây thuốc phiện quanh đảo La Tuna, thuộc vùng Badiraguato. Y từng nói, buôn bán ma túy là nghề duy nhất hắn có thể làm.

Pedro Aviles Perez, chú của Guzmán, được coi là một trong những kẻ buôn ma túy đầu tiên của tổ chức Sinaloa. Thế hệ những kẻ như Perez mở ra kỷ nguyên buôn ma túy hiện đại vào những năm 1960 đồng thời khởi xướng phương thức dùng máy bay để vận chuyển ma túy. Guzmán sau đó cũng áp dụng cách thức vận chuyển này.

Guzmán chụp ảnh cùng một người đàn ông không rõ danh tính được hãng tin Reuters công bố năm 2011.Ảnh: Reuters

Những năm 1980, Miguel Angel Felix Gallardo nổi lên với vai trò là kẻ lãnh đạo đế chế ma túy Guadalajara, kiểm soát hầu hết đường dây buôn bán ma túy ở Mexico trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, Guadalajara nhanh chóng suy tàn khi nhóm này bắt cóc, tra tấn và giết chết Enrique "Kiki" Camarena - nhân viên Cơ quan chống Ma túy Mỹ (DEA).

Vụ án khiến Tổng thống Mỹ khi đó là George H.W. Bush gây áp lực lên chính phủ Mexico. Cuối cùng, tên trùm Gallardo bị bắt và tống giam vào năm 1989.

Sau đó, Guzmán và Ismael "El Mayo" Zambada – cả hai đều là thành viên sừng sỏ của Gallardo – nắm quyền kiểm soát tổ chức Sinaloa.

Về cơ bản, Sinaloa, dưới sự cầm đầu của Guzmán, tập trung vào việc xây đường hầm nối từ Mexico sang Mỹ để thuận tiện cho việc buôn lậu ma túy.

Một trong những kẻ tham gia tạo đường hầm đầu tiên của Sinaloa là Felipe de Jesus Corona-Verbera. Hắn tốt nghiệp khoa kiến trúc của Đại học Guadalajara năm 1980.

Corona, tay chân thân cận với Guzmán, chính là kẻ thiết kế ra đường hầm chính đầu tiên của tổ chức Sinaloa, kết nối Agua Prieta (Mexico) với Douglas, bang Arizona (Mỹ).

Đường hầm Agua Prieta-Douglas cho phép tên trùm Guzmán vận chuyển được nhiều cocain đến mức người Colombia bắt đầu gọi hắn là "El Rapido" (nghĩa là nhanh chóng).

Thời gian sau đó, Guzmán sớm đưa băng đảng Sinaloa chìm trong những cuộc chiến đẫm máu nhằm giành kiểm soát trung tâm mua bán ma túy ở Mexico, hoặc các địa bàn khác.

Cuộc chiến giành quyền kiểm soát địa bàn thành phố Tijuana của Mexico bắt đầu vào năm 1989 khi gia đình Arellano Felix giết chết một người bạn thân của Guzmán và sau đó tuyên bố Baja California thuộc Tijuana là lãnh thổ độc quyền nhóm. Tuyên bố này khiến Guzmán "điên máu".

Để triệt hạ đối thủ, Guzman gửi hàng chục tay súng tới tấn công nhà Arellano vào năm 1992. Chưa đầy một năm sau, nhà Arellano gửi sát thủ tới phục kích Guzman tại sân bay Guadalajara. Nhưng nạn nhân bị bắn chết lại là Hồng y Juan Jesus Posadas Ocampo.

Bị tống giam và thoát ngục lần đầu

Sau cái chết của Posadas, Guzmán trốn sang Guatemala, nhưng sớm bị bắt vào năm 1993 và dẫn độ về Mexico, nơi y bị giam ở nhà tù Puente Grande.

Dù lệnh cho đàn em hối lộ nhân viên trại giam nhưng y không thể rút ngắn thời gian trong tù.

Năm 2001, khi chính quyền Mexico có kế hoạch dẫn độ y sang Mỹ, Guzmán lập tức liên lạc với đàn em bên ngoài để hối lộ các quan chức nhà tù Puente Grande. Tên này đã tẩu thoát nhờ trốn trong một giỏ đựng quần áo đem giặt.

Trùm ma túy tiếp tục trốn chạy và sau đó ẩn nấp ở khu vực vùng núi Sinaloa và bang Durango, cùng một phần của bang Chihuahua tạo thành Tam giác vàng. Khu vực này nằm chủ yếu dưới quyền kiểm soát của tổ chức ma túy Sinaloa.

Theo Insight Crime, tên trùm Guzmán xây dựng một hệ thống an ninh tinh vi, giúp hắn ẩn náu an toàn trong phần lớn giai đoạn những năm 2000.

Guzmán (áo khoác sáng) sau khi bị bắt giữ lần đầu. Ảnh: BI

Tham vọng không giới hạn của Guzmán đã đưa đẩy hắn tới các cuộc đụng độ đẫm máu với các trùm ma túy khác.

Trong quá trình đụng độ với nhóm Juarez, Guzmán bị cuốn vào cuộc chiến đẫm máu với đồng minh trước đây – băng đảng Beltran Leyva.

Sau nhiều năm đối đầu tranh giành vị trí thống trị giới buôn bán ma túy, Guzmán tạo dựng một đế chế khổng lồ thâm nhập hàng trăm thành phố Mỹ, có chỗ đứng trong thị trường buôn bán ma túy nhiều lợi nhuận ở châu Âu và châu Á.

Trong khi gây dựng được tiếng vang với các giao dịch làm ăn khôn khéo, băng đảng của Guzmán lại nhúng tay vào các vụ thủ tiêu các nhà báo, chính trị gia, cảnh sát, các viên chức điều tra, và thậm chí là cả thành viên trong gia đình họ.

Guzmán kết hợp cách xử lý tàn bạo này với mạng lưới hối lộ quan chức và thực hiện giao dịch kép nhằm tăng cường hoạt động phạm pháp.

Sa lưới và cú tẩu thoát lần 2

Hai lính thủy quân lục chiến áp giải Guzman khi trùm ma túy này bị bắt tháng 2/2014. Ảnh: AP.

Dù có mối quan hệ tốt với giới chính trị gia, Guzmán vẫn không thể thoát khỏi “lưới trời”.

Tháng 2/2014, sau một lần vây bắt không thành công, thủy quân lục chiến Mexico đã bao vây tên trùm tại một căn hộ ở Oceanside, thành phố Mazatlan, bang Sinaloa.

Vụ bắt giữ chấm dứt 13 năm trốn chạy của Guzmán.

Tuy nhiên, một năm rưỡi sau đó, ngày 11/7/2015, trùm ma túy Guzmán thực hiện vụ tẩu thoát táo tợn khỏi phòng giam ở nhà tù Altiplano.

Y đã trượt qua lỗ hổng trên sàn phòng tắm, sau đó lái xe máy được thiết kế đặc biệt để chạy trong đường hầm dài 1,5 km và đi bộ vài mét tới một căn nhà nơi có một xe tải đang đợi sẵn để chở y tới sân bay ở phía bắc thành phố Mexico City.

Kẻ cầm đầu tổ chức Durango vận chuyển ma túy quốc tế Sinaloa sau đó tới một nơi ẩn náu ở dãy núi Sierra Madre ở phía tây bắc của Mexico.

Sau vụ vượt ngục táo tợn, cảnh sát Liên bang Mexico được huy động để truy lùng Guzman. Nhà chức trách cũng yêu cầu sân bay trong khu vực tạm ngừng cho máy bay cất cánh để ngăn trùm ma túy tẩu thoát.

Hầm dài 1,5 km được trang bị xe máy cải tiến có thể chạy trên đường ray, giúp tên trùm Guzmán tẩu thoát ngoạn mục . Ảnh: CNN

Guzmán ẩn náu tinh vi tới mức khi y trao tán tỉnh nữ diễn viên người Mexico, Kate del Castillo, qua tin nhắn, ngay khi thủy quân lục chiến và giới chức Mexico lùng sục khu vực này.

Trực thăng hải quân Mexico thậm chí nã đạn vào các ngôi nhà ở phía tây Sinaloa để tìm tung tích tên trùm, song Guzmán vẫn nhởn nhơ.

Tối 16/10/2015, giới chức Mexico thông báo lực lượng lính thủy đánh bộ, với sự hỗ trợ của trực thăng, đã tới rất gần vị trí của Guzmán trên dãy núi Sierra Madre.

Sáng 8/1/2016, cuộc vây ráp đã dẫn tới việc tóm gọn Guzman, tiêu diệt 5 tay súng của trùm ma túy. Trước khi sa lưới, Guzmán đã lên kế hoạch trốn khỏi ngôi nhà bằng xe hơi đánh cắp.

Tại trại giam Cefereso số 9, Guzmán được canh chừng bởi 75 nhân viên an ninh, trong khi bên ngoài có 600 lính và cảnh sát luôn tuần tra.

Theo hai cuốn sách Don Quixote và The Purpose Driven Life.Guzmán, tên trùm từng lọt danh sách những tỷ phú giàu nhất thế giới do Forbes lựa chọn, đồng thời là kẻ từng cung cấp "80% heroin, cocaine, cần sa và methamphetamine - với giá trị lợi nhuận thu về lên tới 3 tỷ USD chỉ riêng ở khu vực Chicago mỗi năm - đã trải qua những ngày tháng cô độc".

Bộ Ngoại giao Mexico thông báo nước này đã bàn giao “chúa tể ma túy nguy hiểm nhất mọi thời đại” theo cách gọi của tạp chí Forbes cho nhà chức trách Mỹ để dẫn độ Guzmán sang Mỹ vào hôm 20/1, ngày cuối cùng trong nhiệm kỳ của Tổng thống Obama.

Việc dẫn độ tên trùm sang Mỹ để xét xử đặt dấu chấm hết cho cuộc đời tội lỗi của Guzmán với hàng thập kỷ tung hoành. Y đối mặt với cáo trạng của ít nhất 7 tòa án liên bang Mỹ về tội buôn bán ma túy và giết người.

10 'bố già' giàu nhất thế giới xã hội đen "Vua ma túy" Escobar từng xếp thứ 7 trong danh sách 10 người giàu nhất thế giới vào đầu những năm 1990 của thế kỷ ...