Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024 diễn ra ngày 14/3, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) chia sẻ, tín dụng toàn nền kinh tế 2 tháng đầu năm 2024 tăng trưởng âm, giảm 0,72% so với cuối năm 2023 và từ tháng 2 đã bắt đầu có dấu hiệu tăng trưởng dương trở lại là điều bình thường. Lý do bởi đây là thời điểm trước và sau Tết Âm lịch nên không quá lo ngại.
Với việc các chỉ số đo lường tăng trưởng kinh tế của 2 tháng đầu năm, nhất là tình hình tháng 2 vẫn khá tích cực như chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tăng khoảng 5,1% so với tháng 1, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa 2 tháng đầu năm tăng 18,6% so với cùng kỳ năm trước và xu thế phục hồi của thị trường bất động sản cho thấy khả năng tín dụng sẽ tăng trưởng khởi sắc hơn từ quý II trở đi.
Ngân hàng Nhà nước ngay từ đầu năm đã giao toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2024 cho tất cả các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tạo điều kiện chủ động cho các tổ chức tín dụng.
Đồng thời khẳng định các mức lãi suất điều hành thời gian tới vẫn sẽ được giữ nguyên nhằm tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn từ Ngân hàng Nhà nước với chi phí thấp để góp phần hỗ trợ nền kinh tế; sẽ gia hạn Thông tư số 02/2023/TT-NHNN về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ để hỗ trợ các doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Các cơ chế, giải pháp điều hành này sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng tín dụng vững chắc hơn trong năm nay.
Liên quan đến ngành địa ốc, ông Lê Hoàng Châu cho rằng thị trường bất động sản Việt Nam có những điểm tương đồng với thị trường bất động sản Trung Quốc, do đó cần rút ra bài học kinh nghiệm đắt giá từ thực tiễn và không để xảy ra tình trạng tương tự trên thị trường nước ta.
Chủ tịch HoREA đề nghị các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tập trung tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án bất động sản để đủ điều kiện tiếp cận tín dụng. Đây là giải pháp phi tín dụng hiệu quả nhất để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng trong năm nay.
Song song với đó, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tiêu dùng bất động sản, trọng tâm là tạo điều kiện tiếp cận tín dụng cho người mua nhà ở thương mại giá vừa túi tiền từ 3,5 tỷ đồng/căn trở xuống (khoảng 35 triệu đồng/m2) và người mua, thuê mua nhà ở xã hội. Một số giải pháp đã được vị này đưa ra.
Thứ nhất, Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đang được xem xét có thể cho phép áp dụng sớm thay vì có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Đề án triển khai trình Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất đối với đất khác và thí điểm tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập đang được xây dựng.
Nếu được chấp thuận sẽ giúp tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án bất động sản, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp địa ốc tiếp cận tín dụng và giúp các ngân hàng thương mại xét duyệt cho vay tín dụng thuận lợi hơn.
HoREA đề nghị nhanh chóng hoàn thiện khoảng 25 dự thảo nghị định, thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật các tổ chức tín dụng.
Thứ hai, đề nghị Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ tiếp tục xem xét tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án trên cơ sở phân loại từng nhóm vướng mắc. Qua đó, có thể áp dụng tương tự cho các địa phương, tái khởi động dự án "trùm mền” đủ điều kiện để tiếp cận tín dụng.
Thứ ba, các doanh nghiệp bất động sản cần nỗ lực tái cấu trúc doanh nghiệp, tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu sản phẩm nhà ở hướng về nhu cầu thực của thị trường là loại nhà ở giá vừa túi tiền, nhà ở xã hội, đưa ra giá bán hợp lý và hợp tác với Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ cùng các cơ quan có thẩm quyền để cùng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho dự án.
Thứ tư, để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tiêu dùng bất động sản, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét bổ sung đối tượng là người mua nhà ở thương mại giá vừa túi tiền từ 3,5 tỷ đồng/căn trở xuống (khoảng 35 triệu đồng/m2) được tiếp cận gói tín dụng 120.000 tỷ đồng.
HoREA đánh giá gói tín dụng này mới giải ngân 646 tỷ đồng là quá thấp. Cần bảo đảm dòng vốn tín dụng tập trung vào các động lực tăng trưởng của nền kinh tế, mà đối tượng tiêu dùng bất động sản chính là người mua nhà.
Thứ năm, để thực hiện chính sách ưu đãi tín dụng nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở 2023, đề nghị xem xét khôi phục lại đề xuất gói tín dụng 110.000 tỷ đồng (bằng 30% tổng nhu cầu vốn để thực hiện Chương trình phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021 - 2030) cho người mua, thuê mua nhà ở xã hội với lãi suất vay ưu đãi 4,8 - 5%/năm trong thời hạn tối đa 25 năm.
Thứ sáu, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét không quy định tổ chức tín dụng phải có biện pháp phong tỏa số tiền giải ngân vốn cho vay tại tổ chức tín dụng cho vay đối với trường hợp cho vay để thanh toán tiền nhằm bảo đảm thực hiện nghĩa vụ. Qua đó bảo đảm đồng bộ, thống nhất với các quy định của Bộ Luật Dân sự 2015 về các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ đặt cọc, thế chấp, bảo lãnh để bảo đảm quyền của bên nhận đặt cọc, thế chấp, bảo lãnh, trong đó có trường hợp đặt cọc để mua, thuê mua bất động sản, nhà ở hình thành trong tương lai.
Thứ bảy, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét cho phép mục đích phát hành trái phiếu là để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, cơ cấu lại nợ của chính doanh nghiệp hoặc mục đích phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chuyên ngành để cho phép tổ chức tín dụng được mua trái phiếu doanh nghiệp có mục đích để cơ cấu lại các khoản nợ của chính mình.