Phiên toà vụ án Hà Văn Thắm chiều 14/9: Luật sư 'gỡ tội' tử hình cho Nguyễn Xuân Sơn

HĐXX tạm dừng phiên tòa. 8h ngày mai (14/9) tiếp tục làm việc.

HĐXX tiếp tục làm việc

Vụ án Hà Văn Thắm: Vẻ mặt trầm tư của 'bóng hồng' Quỳnh Tứ trong phần tranh luận Trong thời gian HĐXX tạm nghỉ phiên tòa ngày 14/9, bóng hồng Quỳnh Tứ ngồi chống cằm suy tư với vẻ mặt buồn bã.

Luật sư Đỗ Mạnh Trường bào chữa của Nguyễn Minh Thu.

Luật sư Đỗ Mạnh Trường – luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Minh Thu đưa ra luận cứ bào chữa. Minh Thu chỉ nhận tiền từ Hà Văn Thắm để chi lãi ngoài chứ không biết nguồn gốc tiền Thắm đưa từ đâu.

Nguyễn Minh Thu bị cáo buộc phạm hai tội lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản và Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Luật sư ghi nhận thay đổi đánh giá của VKS trong phần luận tội. Luật sư cũng cho rằng ở vụ án này đã bị hình sự hoá một hành vi để truy tố thành hai tội. Không làm rõ được thiệt hại để quy trách nhiệm dân sự. Ai bị thiệt hại, ai phải bồi thường và bồi thường cho ai? Là những những câu hỏi chưa được làm rõ. Người có quyền lợi liên quan chưa cung cấp hết tài liệu chứng cứ thì phải đợi họ cung cấp. Tha thiết cho trở lại việc xét hỏi bất cứ khi nào nếu thấy cần thiết.

Theo quan điểm của luật sư Trường, trong suốt thời gian diễn ra phiên toàn hầu hết các luật sư đều xem xét việc nguyên đơn dân sự của vụ án này. Tất cả đều cần phải làm rõ OJB có bị thiệt hại hay không? Quyền yêu cầu bồi thường thuộc về cổ đông cũ hay mới? – Những câu hỏi này đều không được trả lời hay được lý giải một cách thỏa đáng khiến chúng tôi cảm thấy bế tắc.

VKS truy tố Nguyễn Minh Thu về hành vi tiếp nhận chỉ đạo của Hà Văn Thắm, giúp sức Nguyễn Xuân Sơn có khoản tiền thông qua BSC để Sơn lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản.

Theo LS của Thu thì việc quy kết này là không có căn cứ. Nguồn gốc hình thành ra 12,9 tỷ, cách xác định Thu có hay không giúp sức cho Sơn cần phải được làm sáng tỏ. Tại phiên tòa ngày 6/9, Hà văn Thắm khai rõ nguồn gốc khỏan tiền này là khoản phí thu xếp ngoại tệ. Do năm 2009 thị trường ngoại tệ căng thẳng, các doanh nghiệp không bán ngoại tệ nên cần có dịch vụ thu xếp để các khách hàng có thể mua ngoại tệ.

Không chỉ có vậy, Hà Văn Thắm còn khẳng định rằng bị cáo Thu không biết khoản tiền chi khách hàng nên Thu không thể là đồng phạm giúp sức của Sơn. Lời khai của Hà Văn Thắm cho rằng việc chi chỉ mình Thắm biết.

Thực chất, trong vụ án này, Thu chỉ là người làm thuê nên đề nghị HĐXX tuyên bị cáo Thu không phạm tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản với vai trò đồng phạm.

VKS luận tội Thu thực hành tích cực chủ trương của Hà Văn Thắm về tội Cố ý làm trái và đề nghị liên đới chịu trách nhiệm về 4 khoản chi lãi ngoài.

Đối với số tiền 475 tỷ chi cho các chi nhánh: Thu và Đỗ Đại Khôi Trang không thể có vai trò đồng phạm với nhau. Thu không chỉ đạo, kiểm soát chi trả mà do Thắm trực tiếp phê duyệt.

VKS cho rằng Minh Thu đã thực hiện chủ trương của Thắm chỉ đạo Khối KHCN phê duyệt cho bị cáo Đỗ Đại Khôi Trang chi lãi ngoài. Về vấn đề này, cả hai bị cáo tại tòa đều khẳng định không liên quan, liên đới hay là đồng phạm để chi tiền cho nhóm KHCN.

Trong khi đó, Trang nhận chỉ đạo từ GĐCN chứ không phải chỉ đạo từ Thu. Luật sư cho rằng Thu chỉ phải chịu trách nhiệm với số tiền 290 tỷ đồng.

Về số tiền 116 tỷ, Kết luận của Giám định NHNN và CQĐT không thể hiện thiệt hại về số tiền này, số tiền này VKS quy kết là bị cáo Nguyễn Thị Minh Phương và Thu nhận từ OJB mà không chứng minh được là ai chi số tiền này. Tại tòa hai bị cáo cũng không được đối chất, Thu cảm thấy bất lực trước việc liên đới chịu trách nhiệm về số tiền này.

Nguyễn Thị Minh Phương cũng không có lời khai tại tòa mà VKS vẫn cho rằng hai bị cáo Phương và Thu đã gây thiệt hại cho OJB 116 tỷ là không hợp lý.

Nguyễn Minh Thu không phải là đồng phạm giúp sức tích cực Hà Văn Thắm mà thực tế là người đi làm thuê thực hiện chỉ đạo của ông chủ. Khi Thu là Phó tổng giám đốc, việc chi lãi ngoài đã diễn ra trên toàn hệ thống, khi đó chỉ Sơn và Thắm biết. Thu là người phê duyệt, chi tiền ngoài hợp đồng nghiệp vụ, phần này là do Thắm quyết định chi.

Theo LS Trường, chức năng nhiệm vụ của Thu là theo phân công của Hà Văn Thắm, kiểm tra các bảng kê. Còn nhiều chứng cứ từ đoàn giám định ngân hàng nhà nước và từ ngân hàng nhà nước nhưng cơ quan này chưa cung cấp.

Sau đó, Luật sư luật sư đề nghị HĐXX giảm trừ trách nhiệm với 184 tỷ trong tổng số 475 tỷ và 116 tỷ vì chưa có căn cứ xác định trách nhiệm. Đồng thời đề nghị HĐXX giảm nhẹ hình phạt với hành vi cố ý làm trái của Thu vì bị cáo này là thế hệ giám đốc thuê đầu tiên của VN là ngành nghề khắc nghiệt khi những định chế tài chính, kinh tế thương tầng. Thu hoàn toàn bị chi phối bởi ông chủ ngân hàng.
Trong quá trình điều tra, Thu đã hợp tác, thành khẩn khai báo. VKS cũng đã đề nghị giảm nhẹ hình phạt.

HĐXX tạm nghỉ

PVN mất 800 tỷ đồng khi góp vốn vào Oceanbank ra sao? Tập đoàn Dầu khí Việt Nam góp vốn 800 tỷ đồng vào Oceanbank và mất trắng khi nhà băng này bị mua lại với giá ...

Cáo trạng và phần luận tội của VKS không xác định số 69 tỷ đồng ai là người thiệt hại, ai là nguyên đơn dân sự. VKS xác định 721 hợp đồng của các khách hàng trong đó có 2,2 tỷ của OJB để làm căn cứ thiệt hại là không thỏa đáng. VKS cho rằng số tiền này trả lại cho nhà nước là không đúng, bởi lẽ trong vụ án này cần phải có nguyên đơn dân sự, cần phải xác định tư cách của nguyên đơn dân sự để đền bù cho họ.

Về việc chiếm đoạt tài sản, ban đầu ông Sơn không nhận vì không muốn làm ảnh hưởng tới PVN. Trong khi cáo trạng chỉ xác định đây là thiệt hại trong số tiền chi lãi ngoài của OJB. Về sau, khi có cáo trạng lần hai thì Sơn lại khai nhận.

Tuy nhiên Sơn chỉ xác nhận là sử dụng 69 tỷ chi lãi ngoài cho các đối tác, khách hàng lớn. Về số tiền 246 tỷ toàn bộ Sơn đã đưa cho ông Ninh Văn Quỳnh để chi CSKH cho các đối tác của PVN.

Việc này phù hợp với lời khai của Sơn và phù hợp với lời khai của ông Ninh Văn Quỳnh tại tòa. Trong khi đó, bản thân Thắm cũng khẳng định Sơn không thể chiếm đoạt hay tư túi số tiền lớn như vậy.

Lời khai nhận chi ngoài của PVN trong những đợt lễ Tết của Sơn phù hợp với thực trạng xã hội. Trong khi đó giữa PVN và OJB đã có cam kết với nhau, Sơn cũng không thể lấy danh nghĩa là người của PVN để chiếm đoạt tiền của OJB.

Trong khi đó, đối chất tại tòa các lãnh đạo của VSP, BSR và PVEP đều không thừa nhận đã nhận tiền chi lãi ngoài của Sơn. Việc này cũng giống trường hợp của ông Quỳnh, ban đầu ông Quỳnh cũng khẳng định là không nhận nhưng về sau cũng đã thừa nhận rằng đã cầm 20 tỷ để chi tiêu cá nhân.

Luật sư Tâm đưa ra giả dụ, nếu sau này các vị lãnh đạo, các khách hàng đã nhận tiền của Sơn cũng giống ông Quỳnh thì sẽ giải quyết như thế nào đối với bị cáo. Không thể quy kết bị cáo rằng đã chiếm đoạt toàn bộ số tiền chi lãi ngoài như vậy. HĐXX cần phải xem xét thật kỹ lưỡng đưa ra một bản án tâm phục khẩu phục.

Luật sư Tâm nêu các tình tiết giảm nhẹ như gia đình có công với cách mạng, đạt thành tích cao trong công tác, … Đề nghị HĐXX xem xét tuyên Nguyễn Xuân Sơn không phạm tội tham ô, đối với tội Lạm dụng chức vụ và Cố ý làm trái mong HĐXX lưu tâm để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Sơn.

Theo luật sư Tâm, từ các dẫn chứng đưa ra, như vậy, không thể kết luận Sơn bàn bạc với Thắm để chi lãi ngoài rồi Sơn chiếm đoạt số tiền 69 tỷ đồng này. Số tiền thu phí không phải của OJB hay BSC mà thực tế là của Hà Văn Thắm.

Số tiền cũng không chuyển trực tiếp cho Sơn mà chuyển vào cho các tài khoản của các chi nhánh. Sơn cũng không chỉ đạo BSC thu phí để đưa cho Sơn nên không thể chứng minh Cty BSC đưa tiền cho Sơn vì Sơn không thể lấy chức danh là TGĐ để chỉ đạo Thắm chi số tiền này.

Về việc cáo trạng nói Sơn đề nghị Thu làm TGĐ khi Sơn chuyển về PVN thực hiện việc chi lãi ngoài. Về vấn đề này, luật sư Tâm cho rằng là suy diễn bất lợi cho Sơn.

Tại tòa, Thu đã 3 lần từ chối làm TGĐ, về sau khi Thắm động viên và nể Thắm nên Thu mới làm. Đồng thời Thu làm TGĐ cũng là có công văn giới thiệu của PVN, thời điểm này Sơn chưa thể đưa ra quyết định bầu Thu làm TGĐ. Việc đồng ý hay không đồng ý đều do bị cáo Thu quyết định chứ bị cáo Sơn không thể ép buộc Thu làm TGĐ.

Luật sư nói về tội lạm dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản của bị cáo Sơn

Theo cáo trạng tách ra làm hai khoản: (1) khoản 69,3 tỷ thu phí ngoài từ Công ty BSC trong thời gian làm TGĐ OceanBank; (2) Số tiền 246 tỷ đồng chăm sóc khách hàng nhận từ Hà Văn Thắm.
Trong khoảng thời gian này, Nguyễn Xuân Sơn không là người đại diện của PVN nên hoàn toàn không có căn cứ để ảnh hưởng tới Hà Văn Thắm trong việc chi lãi ngoài. Lúc đó, ngày 18/9/2008, PVN (đại diện là ông Đinh La Thăng) đã ký với OceanBank văn bản thoả thuận hỗ trợ cho OceanBank về tài chính, vốn, đồng thời khuyến khích các đơn vị thành viên sử dụng các dịch vụ của OceanBank cung cấp.

Ngày 22/6/2009, TGĐ PVN triển khai hệ thống tài khoản mở tại OceanBank. Theo đó, mục đích của việc mở TK của các đơn vị thành viên có vốn góp từ PVN, trực thuộc, các đối tác khách hàng,...là để tạo sự liên thông hiệu quả giữa hệ thống thanh toán giữa các đối tượng. Các quan hệ giữa các đơn vị thành viên và PVN đều phải được thực hiện thông qua hệ thống tài khoản trên, đồng thời yêu cầu khẩn trương phối hợp việc mở và sử dụng 15/10/2010.

Theo Luật sư, căn cứ những văn bản trên có thể nhận thấy quan hệ của PVN và OceanBank đã hình thành từ trước đó, không chịu ảnh hưởng bởi vị trí của ông Sơn. Không ai có thể làm trái các quy định của PVN ngay cả Nguyễn Xuân Sơn.

Từ lời khai của ông Hà Văn Thắm, ông Sơn không hề nhận được bàn bạc về việc chi lãi ngoài. Ông Sơn không thực hiện chỉ đạo việc chi lãi ngoài, chăm sóc khách hàng mà trách nhiệm là của bị cáo Thắm, việc này hoàn toàn là do quyết định và chỉ đạo của Thắm. Thành lập Công ty BSC cũng là do chủ ý của Hà Văn Thắm, con số 69 tỷ theo cáo trạng quy kết là không đúng vì đó là doanh thu chứ không phải lợi nhuận. Luật sư chỉ ra, lời khai của Thắm phù hợp với lời khai của bị cáo Sơn.

HĐXX tiếp tục làm việc

Luật sư Nguyễn Minh Tâm – Luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn – Nguyên Chủ tịch HĐTV PVN trình bày quan điểm

Luật sư Nguyễn Minh Tâm - luật sư bào chữa cho Nguyễn Xuân Sơn

VKSND TP Hà Nội luận tội theo nội dung bản cáo trạng, chỉ đưa ra các số liệu nên phần luận tội của VKS chưa đảm bảo nguyên tắc chứng minh tội phạm đối với các bị cáo.

Trước khi phát biểu luận cứ bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, Luật sư Tâm đồng tình với quan điểm của 2 luật sư bào chữa cho Hà Văn Thắm về việc hình sự hóa quan hệ kinh tế của các bị cáo trong vụ án này.

Nói về việc OJB bị NHNN mua lại 0 đồng, luật sư Tâm cho biết theo Nghị định 48 thì NHNN sẽ áp dụng các biện pháp đặc biệt đối với OJB.

Nếu áp dụng không được thì mới mua lại OJB với giá 0 đồng. Tuy nhiên, quá trình thực hiện trong vụ án này đã không đảm bảo lợi ích tốt đẹp đối với các tổ chức tín dụng.

Việc mua lại 0 đồng đã bị biến tướng, trong vụ án có 2 biên bản: một biên bản ghi không có cơ sở kết luận, xác định thiệt hại và một biên bản lại xác định rõ biên bản giám định theo Kết luận của phía Giám định NHNN đủ điều kiện xác định thiệt hại của OJB để mua lại 0 đồng.

Hành vi nhận tiền chi lãi ngoài của Nguyễn Xuân Sơn nhận 2 giai đoạn (Giai đoạn 1 là 69 tỷ, giai đoạn 2 là 246 tỷ) đã thực hiện trong một thời gian dài theo quy kết của VKS. Trong khi đó VKS không đưa ra chứng cứ chứng minh mà chỉ dựa vào việc trao đổi của các bị cáo về việc chi lãi ngoài.

VKS nói Sơn ngụy biện nhưng thực tế trong phiên tòa Sơn còn tỏ ra lúng túng, khai nhận đã chi lãi ngoài đối với các doanh nghiệp. Việc không khai ra việc chi lãi ngoài cho các cán bộ, lãnh đạo là về mặt đạo đức, buộc Sơn không thể nói ra nên cần phải được thông cảm, tuy nhiên thực tế việc biếu quà Tết là có thật nên việc Sơn khai đều phù hợp với tâm lý của các doanh nghiệp.

Tại tòa, Sơn và Thắm đều khai Sơn không phải là người đại diện nguồn vốn chỉ có công văn giới thiệu của PVN. Thời điểm đó, đại diện phần vốn của PVN là trống.

Căn cứ vào đâu VKS xác định Sơn là đại diện nguồn vốn 20% của PVN tại OJB. Trong khi đó, thời điểm này Sơn không hề nhận bất kỳ khoản tiền nào của anh Thắm và Nguyễn Xuân Thắng.

Sáng 14/9, TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên tòa xét xử đại án OceanBank Hà Văn Thắm - nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank, cùng đồng phạm với phần đại diện VKS phát biểu quan điểm luận tội các bị cáo.

VKS cho rằng, trong quá trình hoạt động tại Oceanbank đã xảy ra nhiều vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong việc huy động tiền gửi, chi lãi ngoài hợp đồng cho khách hàng. Công ty BSC là công ty sân sau của Hà Văn Thắm - nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank. Hoạt động của BSC được biến tướng để thu tiền của khách hàng lên tới hơn 69 tỷ đồng, sau đó được chuyển cho Nguyễn Xuân Sơn sử dụng. Sau khi đưa ra quan điểm luận tội, VKS đề nghị lần lượt các mức án với loạt “bóng hồng” trong đại án OceanBank như sau:

- Bà Nguyễn Minh Thu (44 tuổi, nguyên Tổng giám đốc - Chủ tịch HĐQT Oceanbank): bị đề nghị 10-12 năm tù, tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; 14-15 năm tù vì tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

- Bà Lê Thị Thu Thuỷ (40 tuổi, nguyên Phó tổng giám đốc Oceanbank): Đề nghị 11-12 năm vì tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

- Bà Vũ Thị Thuỳ Dương (37 tuổi, nguyên Giám đốc khối kế toán và giao dịch trong nước Oceanbank): Đề nghị 9-10 năm tù tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

- Bà Nguyễn Thị Nga (37 tuổi, nguyên Kế toán trưởng Oceanbank): Đề nghị 7-8 năm tù tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

- Bà Nguyễn Thị Thu Ba (44 tuổi, nguyên Giám đốc khối ngân hàng bán lẻ Oceanbank): Đề nghị 5-6 năm tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

- Bà Đỗ Đại Khôi Trang (41 tuổi, nguyên Giám đốc khối khách hàng cá nhân Oceanbank): Đề nghị 7-8 năm tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

- Bà Hoàng Thị Hồng Tứ (34 tuổi, nguyên Chủ tịch HĐQT công ty BSC): Đề nghị 30-36 tháng tù vì tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản.

- Bà Nguyễn Thị Minh Phương: Do đang điều trị bệnh hiểm nghèo và được ra quyết định tạm đình chỉ vụ án nên VKS không đề nghị trách nhiệm hình sự.

Đối với các “bóng hồng” còn lại là giám đốc các chi nhánh, phòng giao dịch Oceanbank phạm tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, đại diện VKS đề nghị mức án từ 18 tháng tù treo đến 42 tháng tù.

Phiên toà vụ án Hà Văn Thắm sáng 14/9: Ông Thắm bị đề nghị tù chung thân, án tử với Nguyễn Xuân Sơn Với những hành vi phạm tội của mình, ngày 14/9 ông Hà Văn Thắm bị VKSND TP Hà Nội đề nghị mức án tù chung ...

Vụ án Hà Văn Thắm: VKS đề nghị xử lý Trưởng Ban kiểm soát Oceanbank Bùi Văn Hải Sáng 14/9, sau 2 ngày nghỉ, phiên tòa xét xử Hà Văn Thắm và 50 đồng phạm tiếp tục diễn ra với phần đại diện ...

Nhật Anh

Theo Đời sống & Pháp lý