Quan niệm kiêng cữ sau sinh ở một số nước châu Á

Kiêng cữ sau sinh là khoảng thời gian cần thiết để sản phụ nghỉ ngơi và hồi phục sức khỏe sau cơn vượt cạn. Khái niệm kiêng cữ sau sinh hoàn toàn là khái niệm của các nước phương Đông. Phụ nữ sau sinh ở các nước phương Tây không hề có thời gian nghỉ ngơi kiêng cữ như vậy. Cùng xem các quan niệm về kiêng cữ sau sinh giống và khác nhau như thế nào ở một số nước châu Á.

Việt Nam (thời gian kiêng cữ: 30 ngày)

Chế độ ăn uống

Sản phụ sau sinh thường ăn các món nấu với nghệ và hạt tiêu. Chủ yếu các món từ thịt lợn nạc, thịt bò, thịt gà. Nghệ và hạt tiêu được cho là có tác dụng ngăn ngừa viêm, giúp tử cung co hồi nhanh và làm ấm cơ thể.

Phụ nữ Việt sau sinh cũng cần phải ăn chín, uống sôi. Ngoài ra hạn chế ăn những hoa quả tính hàn và hải sản trong thời gian kiêng cữ.

Các thực phẩm lợi sữa thường nấu cùng móng giò như cháo móng giò, móng giò hầm đu đủ xanh.

Các bà mẹ Việt thường ăn các món có móng giò sau sinh.

Lưu ý khác khi kiêng cữ

- Kiêng tắm gội. Xưa kia thường kiêng đến 3 tháng nhưng ngày nay đa phần các sản phụ chỉ kiêng tắm gội trong tuần đầu sau sinh.

- Kiêng quan hệ tình dục.

- Kiêng ra gió, kiêng nước lạnh.

- Hạn chế vận động, không làm việc nhà.

Trung Quốc (thời gian kiêng cữ: 30 ngày)

Chế độ ăn uống

Sau sinh, phụ nữ Trung Quốc dùng rất nhiều gừng, rượu và dầu mè trong các bữa ăn hàng ngày. Món ăn phổ biến nhất là chân giò nấu rượu và giấm, canh cá, gà tần thuốc bắc hoặc nấu cùng các loại thảo mộc khác.

Người Trung Quốc tin rằng canh cá nấu với đu đủ xanh có tác dụng lợi sữa, tăng sữa cho sản phụ. Chế độ ăn uống của họ gồm 6 bữa nhỏ một ngày.

Ngoài ra họ không khuyến khích sản phụ uống nước lọc thông thường, cho rằng như vậy sẽ khiến cơ thể tích nước. Sau sinh sản phụ cần phải uống nước pha từ các loại thảo mộc tự nhiên và táo tàu. Như thế mới có tác dụng lưu thông khí huyết, bổ máu.

Phụ nữ Trung Quốc sau sinh rất hay ăn canh cá chép nấu với táo tàu và các loại thảo mộc khác.

Gà tần cũng là món được các sản phụ ưa chuộng.

Lưu ý khác khi kiêng cữ

- Nên ở lì trong phòng, hạn chế vận động.

- Không tắm, gội đầu trong tháng đầu sau sinh. Tránh dùng nước lạnh.

- Kiêng ra gió, kiêng đánh răng.

- Nên nằm trên giường.

- Không đọc sách, không xem ti vi.

- Không gặp gỡ nhiều người.

- Kiêng quan hệ tình dục.

Malaysia (thời gian kiêng cữ: 44 ngày)

Chế độ ăn uống

Trong thời gian ở cữ, sản phụ phải tuân thủ thực đơn dinh dưỡng nghiêm ngặt. Theo đó, sản phụ chỉ được ăn nóng, tránh ăn nguội và những thực phẩm tính hàn.

Phụ nữ Malaysia sau sinh sẽ uống một loại đồ uống đặc biệt có tên là “jamu”. Thức uống này có nhiều cách chế biến và nguyên liệu khá đa dạng. Thông thường sẽ chế biến từ nghệ, gừng, lá đu đủ và các loại thảo mộc khác. Người Malaysia cho rằng sản phụ sau sinh uống nước jamu liên tục trong 44 ngày sẽ đẩy nhanh quá trình hồi phục của tử cung, giúp cơ thể đào thải sản dịch, độc tố, làm săn chắc vùng da bị chảy sệ sau sinh và hỗ trợ lưu thông máu.

Phụ nữ Malaysia thường uống nước Jamu (nấu từ nghê, gừng và một số loại thảo mộc) để cơ thể mau hồi phục sau sinh.

Lưu ý khác khi kiêng cữ

- Sau sinh, cả mẹ và bé đều được tắm nước ấm pha với các loại thảo mộc truyền thống.

- Kiêng quan hệ tình dục.

- Giữ ấm cơ thể và kiêng gió, kiêng nước lạnh.

Ấn Độ (thời gian kiêng cữ: 40 ngày)

Chế độ ăn uống

Ở Ấn Độ, sản phụ sau sinh sẽ uống sữa tỏi để làm ấm cơ thể và tránh bị lạnh. Tương tự như Trung Quốc và Malaysia, những thực phẩm tính hàn và đồ ăn lạnh đều bị cấm hoàn toàn. Đặc biệt, sản phụ không được ăn cà chua, dưa chuột, sữa dừa và thịt cừu.

Trong suốt thời gian ở cữ, sản phụ chỉ được ăn thịt gà, cá nấu cùng các loại thảo mộc. Các loại hải sản khác đều không được phép ăn.

Về gia vị, tuyệt đối kiêng ớt. Thế nhưng sản phụ lại phải ăn rất nhiều tỏi hấp và uống các loại trà thảo mộc.

Các món lợi sữa mà sản phụ Ấn Độ hay ăn đó là “lauki” và “tori” (gần giống trái bầu). Sau mỗi bữa ăn đều ăn lá trầu để giữ cho cơ thể không bị lạnh. Tránh uống nước trái cây, đồ uống có ga, tránh ăn hành tây và mít vì có thể gây đau bụng cho bé.

Trái lauki (gần giống trái bầu) là món lợi sữa được nhiều sản phụ Ấn Độ ăn.

Lưu ý khác khi kiêng cữ

- Chỉ tắm trong nước ấm đã được nấu với lá neem. Người ta tin rằng lá neem có tác dụng khử trùng tự nhiên và nước ấm có thể làm dịu mệt mỏi, đau nhức cơ bắp.

- Luôn quấn khăn che đầu, đóng kín cửa, đi tất và nằm/ ngồi trên giường càng lâu càng tốt.

- Tránh dùng điều hòa nhiệt độ và quạt.

- Không đọc sách, không xem ti vi.

- Không nói chuyện quá lâu, không khóc, không lớn tiếng.

- Không nấu ăn hoặc làm bất cứ công việc nào.