Toll Plaza dịch sang tiếng Việt là 'trạm thu phí' không phải 'trạm thu giá' như cách viết của Bộ Giao thông?

	Di dời trạm 'thu giá' BOT Quang Đức: Dân sinh sống lân cận trạm lo sẽ nghèo hơn
	‘Thu giá BOT’, ‘tụ nước’: Uyển ngữ và lòng tin
	Bộ trưởng GTVT giải thích tên gọi 'thu giá' và 'trạm thu giá'
	Thu giá và thu phí BOT giao thông có gì khác nhau?

Ông Nguyễn Quốc Hùng - nguyên Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại ngữ Hà Nội (nay là Đại học Hà Nội) vừa chia sẻ về cách dịch từ 'trạm thu giá' sang tiếng Anh thành 'Toll Plaza' được in lên biển chỉ dẫn trên đường cao tốc.

Theo nguyên Hiệu phó ĐH Ngoại ngữ , TOLL PLAZA dịch sang tiếng Việt là trạm thu phí, không phải thu giá. Ảnh: Internet

Theo ông Hùng, việc một số nơi đặt biển chỉ dẫn in dòng chữ 'TOLL PLAZA' trên một số tuyến đường cao tốc để chỉ dẫn phía trước có trạm thu phí là chuyện không mới.

Ông Nguyễn Quốc Hùng dẫn giải: "Chỉ cần một thao tác gõ chữ 'What is the toll plaza' vào mục image của Google thì sẽ ra rất nhiều hình ảnh các loại trạm thu phí. Tên của nó là TOLL PLAZA. Hoặc gõ thêm cụm từ 'What is the Toll Plaza in India' - lúc này cũng ra một loạt hình ảnh các trạm thu phí ở Ấn Độ. Tương tự, khi thử lại nhiều lần cũng đều ra kết quả như vậy.

Ở nhiều nước trên thế giới họ cũng sử dụng TOLL PLAZA để chỉ Trạm thu phí. Còn ở Việt Nam, trước nay cũng sử dụng cụm từ FEE STATION cũng mang nghĩa là Trạm thu phí. Hoặc FEE PAYING STATION - Trạm thanh toán phí".

Cũng theo nguyên Phó Hiệu trưởng ĐH Ngoại ngữ Hà Nội, nghĩa của hai từ 'phí' và 'giá' cũng khác nhau. Phí là lệ phí, còn 'giá' là số tiền mà ta phải trả cho một vật hoặc dịch vụ mình mua hoặc đổi...

"Tuy nhiên, trong trường hợp này thì hai cụm từ 'thu phí' và 'thu giá' chỉ có người Việt Nam mới dùng từ như vậy. Còn chuẩn từ quốc tế thì chỉ dùng duy nhất là TOLL PLAZA mà thôi. Còn nếu ta cứ suy từ tiếng Việt rồi dịch sang tiếng Anh thì không bao giờ có tương đương, do khái niệm của ta còn khác.

Giới nghiên cứu thường không dịch từ ngữ trong tiếng Việt rồi tìm từ tương đương trong tiếng Anh. Ví dụ, 'giá' trong tiếng Anh là 'price'. Ta phải tùy tình huống để dùng từ tương đương cho hợp lý cho hoàn cảnh đó dùng là cái gì", vị chuyên gia ngoại ngữ nói thêm.

Ảnh minh họa: Internet.

Trước đó, TS. Nguyễn Xuân Diện - Cán bộ Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho biết, ông rất ngỡ ngàng khi xem những bức ảnh chụp các trạm BOT, ghi là “trạm thu giá”. Chữ 'phí' và chữ 'giá' là 2 từ Hán Việt có nghĩa khác nhau.

'Phí' là chi phí, là hao tổn, tiêu dùng. Theo đó, nếu ai đó bỏ ra số tiền làm việc gì đó, thì 'thu phí' tức là thu lại số tiền đã bỏ ra, mà người tiêu thụ, tiêu dùng, tức là người được hưởng phải chịu. Còn “giá” là giá trị của một vật, được quy định bằng tiền.

Hai chữ 'giá' và 'phí' do vậy không hề đồng nghĩa, cũng không hề gần về nghĩa. Vì thế không thể, và không được phép dùng thay cho nhau. Chính vì thế, ông Diện nghĩ rằng, việc đổi tên từ trạm 'thu phí' sang trạm 'thu giá' là coi thường tiếng Việt.

Còn theo TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, 'thu giá' thật ra là một 'sáng tạo' để lách qua những quy định rất chặt chẽ của Luật Phí và lệ phí.

"Theo quy định của luật, một tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công thì có thể thu phí để bù đắp các chi phí.

Tuy nhiên, việc thu phí chỉ hợp pháp, khi khoản phí như vậy được đưa vào Danh mục phí được ban hành kèm theo luật. Rất tiếc, phí BOT không có trong Danh mục này. Lẽ ra Bộ GTVT nên trình Quốc hội bổ sung phí BOT vào Danh mục nói trên thì lại tìm cách đánh tráo khái niệm", TS Dũng nói.

‘Thu giá BOT’, ‘tụ nước’: Uyển ngữ và lòng tin Trạm thu phí BOT đồng loạt đổi tên thành “trạm thu giá”. Một số điểm ngập nước của Sài Gòn sau trận mưa lịch sử ...