Tôm Việt 'nằm chờ' Trung Quốc

Với các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, thông báo "dừng giao hàng" mà các nhà nhập khẩu Trung Quốc gửi mới đây là một 'hung tin".

Một doanh nghiệp xuất khẩu tôm cho biết, chi phí lưu kho đang tăng từng ngày, do có đơn hàng đi Trung Quốc mà chưa thể thực hiện vì nhà nhập khẩu thông báo lùi ngày giao hàng. Một đơn vị khác thậm chí đã kí đơn hàng hơn 600 tấn tôm nhưng mới kịp giao sang Trung Quốc một nửa trước Tết. Số còn lại hiện phải lưu kho.

Bên cạnh đó, tôm Việt xuất đi các thị trường Hàn Quốc, Mỹ, EU cũng bị tác động không tốt do tâm lí e dè, lo ngại dịch bệnh. Do đó, việc chốt tiếp các hợp đồng mới cũng trở nên khó khăn hơn.

Virus corona đang khiến hàng hóa mắc kẹt trên toàn cầu. Nguồn cung tôm lớn cho Trung Quốc như Ecuador, Ấn Độ, Thái Lan cũng đang ùn ở cảng Trung Quốc mà chưa được thông quan. Nhiều tàu biển hiện không thể cập cảng ở Trung Quốc, do việc đóng và bốc dỡ hàng hóa diễn ra chậm hoặc không hoạt động. Các nước này cũng sốt sắng tìm thị trường thay thế như Mỹ, EU nên việc này càng ảnh hưởng tới nhu cầu nhập khẩu từ Việt Nam.

Mặc dù vậy, theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tôm Việt Nam cũng có cơ hội giành thị phần lớn hơn tại các thị trường Mỹ, Nhật Bản, EU. Đây chính là những thị trường truyền thống của các nhà cung cấp tôm Trung Quốc khi họ bị tạm ngừng đơn hàng.

Bên cạnh đó, sau dịch này, theo dự báo của VASEP, có thể người tiêu dùng Trung Quốc sẽ phải thay đổi nhận thức và thói quen ăn uống, hạn chế ăn thực phẩm tươi sống. Nhu cầu tiêu thụ tôm của người tiêu dùng Trung Quốc có thể sẽ cao hơn, để thay thế cho các mặt hàng giáp xác sống khác như tôm hùm, các mặt hàng tươi sống như cá hồi ướp lạnh. Hiệp hội khuyến nghị doanh nghiệp nên nghiên cứu sản phẩm cho phù hợp với nhu cầu thị trường.

Hiện tỉ lệ đơn hàng cá hồi ướp lạnh nhập vào Trung Quốc bị hủy lên đến 80-90%. Nhiều chuyến bay tới Trung Quốc đã bị hủy và nhiều hãng cung cấp cá hồi, tôm hùm tại Scotland, Na Uy hoặc Australia cho Trung Quốc đang phải chật vật tìm kiếm thị trường thay thế.

Năm 2019, Trung Quốc là thị trường tăng trưởng dương tốt nhất trong top 6 thị trường nhập tôm chính của Việt Nam. Năm 2019, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc đạt 542,9 triệu USD, tăng 10,3% so với năm 2018.  VASEP dự báo, trong quý I/2020, tiêu thụ tôm sang Trung Quốc giảm do tác động của dịch do virus corona.