TS Vũ Thu Hương, giảng viên khoa Giáo dục tiểu học trường Đại học Sư phạm Hà Nội chia sẻ: “Các cha mẹ thường hay có suy nghĩ, mình đã dạy con rất nhiều, đã rất quan tâm làm việc đó, mình đã chăm con rất cẩn thận, tại sao nó…. thế này, tại sao nó….. thế kia. Cha mẹ là số phận của con cái, chắc chắn chúng ta đã sai ở đâu đó. Cha mẹ là gốc rễ của những hành động, lối tư duy của con cái”.
Vì vậy, khi làm cha mẹ, TS Vũ Thu Hương lưu ý cũng cần chú ý hạn chế tối đa việc mắc những “tội” dưới đây để cùng con lớn khôn, trưởng thành.
TS Vũ Thu Hương, giảng viên khoa Giáo dục tiểu học trường Đại học Sư phạm Hà Nội. (Ảnh NVCC) |
Tội 1: Không chuẩn bị trước tư tưởng và tâm lý có con. Vụ này các bố mắc cực kì nhiều. Hoặc có chuẩn bị nhưng không đọc sách và tìm hiểu từ trước khi mang thai các kiến thức cần biết. Tư tưởng “trời sinh voi, trời sinh cỏ”, “lớn lên nó biết”, in đậm trong tâm trí các cha mẹ làm các cha mẹ vô tư mắc phải tội này.
Tội 2: Không học trước hoặc đọc sách về các cách chăm sóc bà bầu và thai nhi. Lắng nghe và làm theo lời khuyên của các công ty bán sữa và các sản phẩm bà bầu (Thi nhau uống sữa bầu mà quên đi các thức ăn cần thiết khác). Nghe theo kinh nghiệm của các bà các cô đi trước và lời rỉ tai của bạn bè mặc dù chưa kiểm chứng. Ví dụ: áp cái tai nghe vào bụng, thực sự thai nhi không nghe thấy gì cả. Việc áp tai đó chỉ truyền sóng âm và sẽ gây bất an cho thai nhi. Điều cần thiết để thai nhi phát triển tốt không phải là nghe nhạc thính phòng giao hưởng mà là tâm trạng thư thái dễ chịu của người mẹ. Vì thế, nghe nhạc là mẹ nghe và nghe theo sở thích của chính mẹ.
Tội 3: Coi thường trẻ, luôn nghĩ trẻ vài tháng tuổi là sinh vật yếu ớt, không thể tự lo được thân và không có ý thức dạy trẻ. Đáng ra trẻ biết ngồi là phải dạy bốc ăn rồi. Từ đó nâng cao dần kĩ năng sống của trẻ, làm trẻ thêm bận rộn và sẽ ít thời gian phá phách.
Gia đình nào bật ti vi hoặc sử dụng điện thoại nhiều thì não trẻ càng dễ bị tổn thương. (Ảnh: Vietnamnet) |
Tội 4: Luôn là tín đồ của các thiết bị điện tử. Chúng ta gọi tivi là vô tuyến (nghĩa là không dây và truyền thông tin qua sóng), điện thoại cũng không dây…. Như vậy các thiết bị điện tử chính là các thiết bị thu phát sóng. Sống trong môi trường toàn sóng điện từ, chắc chắn não trẻ sẽ bị ảnh hưởng. Gia đình nào bật ti vi hoặc sử dụng điện thoại nhiều thì não trẻ càng dễ bị tổn thương.
Tội 5: Coi trẻ như một sinh vật không có tay chân và vô cùng yếu ớt, rất dễ bị tổn thương. Trẻ mới é lên một cái là lao ngay ra, “mẹ thương, bố thương”, làm cho trẻ cảm thấy mình thật đáng thương. Điều này hình thành tâm lý thích gây gổ để cha mẹ vỗ về. Đây là tiền đề của tính ăn vạ.
Tội 6: Luôn nghĩ trẻ như một cái máy nghiền thức ăn. Nếu trẻ không ăn thì sẽ bị chết ngay hôm sau. Đồng thời yêu cân nặng hơn sức khỏe của con, định nghĩa con béo là con khỏe. Vì thế, nhồi con ăn như nhồi con vịt trước khi ra chợ bán. Không quan tâm cách con ăn có tạo sức khỏe cho con không, có gây hại gì cho con không mà chỉ quan tâm là hôm nay đã nhồi được cho con mấy bữa, mấy bát.
Tội 7: Không coi con là sinh vật, có nhu cầu ăn uống và khả năng tiếp nhận thức ăn có giới hạn. Cho con ăn quá nhiều bữa, quá nhiều đồ bổ. Tâm niệm là con mình sinh ra đã ghét ăn, không ép là không ăn. Đây là tư tưởng vô cùng phản khoa học. Từ tư tưởng này, ép con ăn thật lực chính là đã phá hỏng đi hệ tiêu hóa của con và tạo cho con bệnh chán ăn. Căn bệnh này đã giết chết vô cùng nhiều người trên thế giới đấy nhé, đặc biệt là giới người mẫu.
Tội 8: Ôm ấp con suốt ngày. Yêu con mà, lúc nào nhìn nó cũng thích ơi là thích. Ôm ấp nhiều quá tạo cho con tâm lý vỏ bọc. Con cảm thấy yên ổn, an tâm khi nằm trong vỏ bọc. Nhưng nếu mẹ đi vắng hoặc phải đi học thì bé bị quẳng ra ngoài vỏ bọc và đương nhiên sẽ hoảng sợ. Điều này sẽ tạo ra tâm lý thiếu tự tin ở trẻ. (Vì thế, hãy để cho con yên nếu như nó đang không có chuyện gì xảy ra).
Tội 9: Luôn nghĩ rằng trẻ hiểu 100% những gì bố mẹ dạy bảo và…. dạy liên tục bằng lời. Trẻ dưới 2 tuổi khả năng nghe hiểu rất kém. Các trẻ sẽ không hiểu tại sao lại bị mẹ quát mắng ầm ầm. Trẻ chỉ sợ vì tiếng động, lời quát chứ ý nghĩa của câu nói thì không ai hiểu đâu nhé.
Tội 10: Rất thương xót con, không muốn con bị phạt, tội lắm….nhưng lại thấy cho con ăn đòn là bình thường. Xúc phạm nhân cách của con, đánh con, có thể gây tổn thương cho con thì không sao nhưng phạt không cho con đi chơi thì thật quá đáng, quá tệ. Từ tâm lý này, cha mẹ vừa dạy con không hiệu quả (không phạt mà), vừa làm con bị tổn thương liên tục vì đòn roi và quát mắng.
Tội 11: Làm nhiều hành vi bậy bạ và nghĩ đơn giản là con chưa biết gì. Khi con học theo thì đánh mắng con. Bắt con chào trong khi bản thân lại không chào con. Con không chào thì quát mắng con ầm ầm. Nói tục thoải mái nhưng con….đương nhiên không được nói tục. Vứt rác lung tung khắp phổ nhưng con mà ném rác ra nhà là mắng.
Tội 12: Tống con đến trường mầm non đột ngột. Từ lúc sinh ra con đã quen với môi trường gia đình và luôn có người bảo trợ. Tự dưng bị tống cổ đến nơi xa lạ với hàng đống người xa lạ. Thế nhưng, khóc và ốm thì rõ là con hư rồi. Việc chuẩn bị tâm lý cho con đi trẻ không được bố mẹ quan tâm mà còn gọi đi trẻ là đi bộ đội.
Bố mẹ mắc khá nhiều "tội" với con mà không hề hay biết. (Ảnh: Chuansong) |
Tội 13: Cáu gắt vì các vấn đề khác trong cuộc sống và dồn cơn tức giận lên con. Con hoàn toàn không có lỗi nếu bố mẹ cãi nhau hoặc sếp trách móc mẹ.
Tội 14: Coi việc dạy bảo và chăm sóc con cái là của các mẹ. Nếu các mẹ làm không tốt là do các mẹ quá kém cỏi. Việc của bố là đi kiếm tiền về và đi chơi, nằm khểnh cho mẹ hầu. Điều này làm tăng cường ức chế của mẹ và con càng dễ bị ăn đòn.
Tội 15: Thấy con dễ thương nên chụp ảnh khỏa thân của con rồi khoe khắp làng, đặc biệt là trên Facebook. Đến khi con bị hại thì lúc đó lại đổ lỗi cho kẻ xấu mà quên rằng mình đã tiếp tay cho kẻ xấu hại con mình.
Tội 16: Không dứt khoát và nói không làm. Dọa con thì rất khiếp đảm nhưng không dám thực hiện. Vài lần con bắt thóp, chả sợ gì cái lời dọa nạt đó. Khi con hư như vậy thì kết tội con lì lợm và kết cục là con vẫn bị măm roi.
Tội 17: Hay lôi ma quỷ, các chú công an, các ông bà già ra dọa con. Làm cho con cảm thấy thế giới thật đáng sợ. Điều này xảy ra thành lệ luôn mà các cha mẹ vẫn thắc mắc tại sao con Thiếu tự tin???
Tội 18: Con mắc các bệnh tâm lý mà cha mẹ không hay biết. Ví dụ: cắn móng tay và mút tay là biểu hiện cô đơn. Không xử lý triệt để các tật xấu này của con ngay từ khi mới bắt đầu mà để cho đến khi thành thói quen xấu rồi thì lại đánh con tơi bời.
Tội 19: Nói dối như cuội. Luôn có suy nghĩ con nó bé, nó chả nhận ra lời nói dối đâu. Thế là nói tơi bời và nhiều khi bốc phét tung tóe. Đến lúc con bắt chước thì lại đánh và chửi con là đồ dối trá.
Tội 20: Luôn có suy nghĩ là con còn bé, biết gì mà dạy. Dĩ nhiên là con chưa biết thì phải dạy cho biết. Nhưng dạy con phải dạy từ các hành vi sống của mình, từ các luật lệ nhỏ nhưng nghiêm túc của gia đình chứ không phải roi vọt. Con càng nề nếp sớm càng ngoan và dễ dạy.
Tội 21: Luôn bắt con phải sống như người chết. Các cha mẹ chắc sẽ thắc mắc ghê lắm. Nhưng có đúng là khi con nghịch các cha mẹ toàn bắt con ngồi yên không nào? Khi con la hét, các bố mẹ bắt con im lặng không nào? Các cha mẹ chỉ thích các em bé không gây phiền hà cho mình, ngồi ngoan như người chết. Đó sẽ là lý do để các cha mẹ bức bối khó chịu với con vì không có một người sống nào có thể sinh hoạt như người chết.
Tội 22: Nghĩ giao việc nhà cho con là bóc lột sức lao động của trẻ con. Vì thế, không giao việc nhà cho các con, không yêu cầu con giúp đỡ mọi người. Đến khi con ích kỉ thì lại chửi bới con tơi bời, xúc phạm nhân cách của con.
Tội 23: Giao việc nhà thì trả lương cho con. Đến lúc con lớn lên, làm việc gì cũng đòi trả lương thì lại mắng con. Đến khi con sống ích kỉ, không thích cống hiến cho cộng đồng thì lại mắng con.
Tội 24: Không cho con chơi cát, chơi thể thao. Con tích lũy năng lượng rất nhiều do được bồi dưỡng thật lực nhưng không có các hoạt động để xả ra. Khi con dư năng lượng, nghịch phá trong nhà thì lại kết tội là con nghịch quá, phá quá và đánh mắng con.
Tội 25: Không cho đọc truyện cho con, không kích thích con đọc sách. Đến khi con lười đọc sách thì lại mắng con là lười.
Tội 26: Quá thích thành tích. Cứ nghe các công ty giáo dục quảng cáo cái gì thông minh, cái gì sớm là thích vô cùng và cho con theo mà chẳng cần biết nó có gây hại gì cho con không nữa. Đây cũng chính là lí do cho con uống quá nhiều sữa. Vì cơ thể con người cần đầy đủ các chất, không quá nhiều và không quá ít. Nếu chỉ tập trung vào một món thì sẽ bị dư thừa 1 số chất và thiếu hụt một số chất. Điều này là lí do trẻ bị suy dinh dưỡng, hoặc béo phì. Cả 2 bệnh này đều rất nguy hiểm với sức khỏe của trẻ.
Không dạy con các quy tắc ứng phó với các tình huống nguy hiểm. (Ảnh Trí thức trẻ) |
Tội 27: Không dạy con các quy tắc ứng phó với các tình huống nguy hiểm. Thôi, tội này thì to quá rồi. Con phải luôn biết trước mọi thứ và cần có kĩ năng thành thục về việc này để khi xảy ra sự cố là tự con xử lý tốt luôn. Tầm tuổi học món này nên từ 3 tuổi nhé.
Tội 28: Bắt con vui vẻ hòa đồng với hết mọi người mà không dạy con các nguyên tắc tự bảo vệ bản thân khỏi nạn xâm hại, bắt cóc, lạm dụng. Đến khi xảy ra chuyện rồi thì lúc đó lại bao biện và đổ lỗi cho kẻ đã làm hại con mình.
Tội 29: Dành quá ít thời gian cho con. Thà rằng đi uống bia với bạn bè cả vài tiếng chứ con động vào người là kêu mệt và cáu gắt. Thế rồi khi con không có tình cảm nhiều với bố thì lại bực bội và nghĩ là mẹ dạy con hư.
Tội 30: Tin sái cổ vào quảng cáo của các công ty thực phẩm chức năng, cho con uống thuốc vô tội vạ mà không buồn hỏi đến các chuyên gia y tế. Đến khi thận của con bị phá hủy, con xảy ra chuyện lại than khóc là trời đất ơi, sao khổ thế???
Tội 31: Luôn nghĩ con là không có tay chân hoặc tay chân làm bằng vật liệu dễ hỏng nên toàn làm hộ con mọi việc từ vác cái ba lo tí xíu cho đến việc lớn. Đến khi con lớn lên không có ý thức tự giác và tự chủ thì lại mắng con.
Tội 32: Không dạy con đi ngủ sớm. Con thức khuya thành nếp. Nề nếp sinh hoạt của con lệch lạc ảnh hưởng đến sức khỏe của con.
Tội 33: Không dạy con tự chăm sóc bản thân. Con về là đợi cha mẹ hầu hạ. Đến khi con quá ỉ lại thì lại mắng đánh con.
Tội 34: Không dạy con văn hóa không làm phiền người khác. Khi có xích mích do trẻ con gây ra thì đổ lỗi cho người khác là thiếu bao dung và thông cảm vì trẻ thì biết gì. (Lại coi thường trẻ con quá thể).
Tội 35: Ép con học trước. Luôn nghe lời rỉ tai của các bạn bè, cứ ép con học làm cho nó sợ học trước khi vào lớp. Thuê người dạy con học đọc học viết để đem khoe mà chẳng quan tâm là tâm lý và trí não của con bị ảnh hưởng thế nào về chuyện học trước này.
Tội 36: Không tìm hiểu trước về trường lớp tiểu học. Đến khi con đổi cấp từ mầm non lên tiểu học mà không quen thì đánh mắng con.