Bí quyết tự học và dạy hai con gái đa ngôn ngữ tại nhà của mẹ 8x

	Con hư tại 10 lỗi dạy con rất tai hại này của bố mẹ
	Chỉ cần con trai hạnh phúc, bà mẹ sẵn sàng mặc váy cho con

Chị Thu Hương là mẹ của hai cô con gái 5 tuổi và 2 tuổi tên Bảo Lan và Xuân Di. Tên ở nhà của hai bé là Bim và Bắp. Gia đình chị Hương đang sống tại Canada, nơi chồng chị hiện đang làm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại đây.

Chị Thu Hương đang sống cùng chồng và con tại Canada. (Ảnh NVCC)

Cùng trò chuyện với người mẹ trẻ để biết thêm về câu chuyện cũng như phương pháp, quan điểm dạy song ngữ cho con:

- Chào chị, chị có thể chia sẻ một chút về tính cách và sở thích của hai con gái được không?

- Bạn Bim thì hay mơ mộng, hay tưởng tượng. Từ khi còn bé xíu đã thích liên tưởng và so sánh vật này trông giống cái này cái kia. Con dễ xúc động, nhạy cảm, dễ yêu, dễ thích mọi thứ, các trò chơi của cả nam lẫn nữ đều mê nên chơi với cả bé trai bé gái được. Mặc dù rất thích váy, nơ điệu đà nhưng thường bị nhận xét là nghịch như con trai.

Bé Bắp nhà mình thì thân thiện, dễ chịu, lịch sự và tính tự lập rất cao. Nếu như cô lớn, mẹ dạy những phép tắc hàng ngày rất nhiều nhưng tiến bộ chậm dần đều còn cô em thì không dạy nhưng ý thức từ nhỏ nên thường xuyên làm mình bất ngờ và tự hào. Cả hai chị em đều rất hiếu động, nghịch ngợm, thích vẽ, làm thủ công, hát hò, chơi đóng vai, thích đi ra ngoài chơi (chỉ cần ra ngoài là vui rồi) và đặc biệt là thích đọc sách.

Bé Bim và Bắp. (Ảnh NVCC)

- Chị có thể cho biết, động lực gì để chị dạy con song ngữ?

- Ngôn ngữ là công cụ để tư duy và là cánh cửa để mở ra những cơ hội trải nghiệm tuyệt vời. Khi bắt đầu mang thai, mình đã đọc sách về lợi ích của việc học ngoại ngữ đối với sự phát triển của con (tư duy đa chiều, phát triển não bộ, kĩ năng xã hội...).

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những năm đầu đời số lượng từ ngữ mà trẻ nghe được hàng ngày có mối quan hệ chặt chẽ với năng lực não bộ của trẻ. Đó là động lực để mình dành thời gian đọc truyện, hát, đọc sách, đọc thơ, cho con và chơi với con mỗi ngày từ khi còn nhỏ trong cả tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Trung (theo nồng độ giảm dần). Mình cũng nghĩ rằng, đó là cách đầu tư cho con dễ dàng và kinh tế nhất.

Mình thường lên mạng, tra những bài thơ, bài hát về học theo và hát, đọc cho con nghe. Tuy ở nước ngoài nhưng thành thật mà nói thì kĩ năng tiếng Anh và tiếng Trung của mình có được chủ yếu là do tự học ở trên mạng. Đa số thời gian mình ở nhà chăm con không đi học, không đi làm nên cơ hội tiếp xúc rất ít, chủ yếu tiếp xúc với người Việt.

Mình bắt đầu học tiếng Trung khi có bầu bạn thứ nhất, 100% mình tự học trên mạng chủ yếu qua việc nghe và thực hành nói bằng cách tưởng tượng mình ở trong tình huống gặp người cần giao tiếp.

Hai con của mình cũng đa phần ở nhà với mẹ và bà nội ngoại. Bé lớn mới đi học mẫu giáo được gần 1 năm. Mình chia sẻ như vậy cũng để khích lệ tất cả ai quan tâm đến việc dạy con rằng, chỉ cần có internet và đầu tư thời gian công sức thì cha mẹ nào cũng có thể dạy con ít nhất một ngoại ngữ.

Hai bé rất hiếu động và tình cảm. (Ảnh NVCC)

Chị đọc sách nhiều cho con từ bé và luôn để sách ở chỗ thấp, nơi mà con có thể tự lấy được nên con đọc sách bất cứ khi nào con muốn từ khi bắt đầu biết bò biết ngồi, con đã có thói quen tự xem sách để lấy niềm vui.. (Ảnh NVCC)

Chị Hương cho con cùng tham gia làm việc hàng ngày cùng với mẹ và qua đó xây dựng vốn từ vựng cho con. (Ảnh NVCC)

Chị Hương thường đưa con ra ngoài chơi, lúc thì đi dẫm nhảy trên lá khô, khi thì gập thuyền giấy thả ở những vũng nước lớn sau cơn mưa, khi thì đi nhặt cành khô về xếp hình... và nói chuyện với con để giúp con mở rộng vốn từ. (Ảnh NVCC)

Cho con chơi ngoài trời. (Ảnh NVCC)

- Theo kinh nghiệm thực tế của chị, thời điểm nào thích hợp cho việc con học ngoại ngữ?

- Mình thực sự nghĩ rằng trẻ nên được cho tiếp xúc với ngoại ngữ sớm nhất có thể, ngay cả khi còn trong bụng mẹ. Trường hợp của mình, trong thời gian mang bầu, mình thường xuyên bật loa nghe tiếng Trung nên con chắc chắn cũng nghe cùng mẹ và khi mẹ tự một mình nói chuyện luyện tập tiếng Anh, Trung thì bé cũng nghe theo.

Tuy nhiên, mình vẫn nghĩ khi dạy con ngoại ngữ, cần đặt tiếng Việt làm nền tảng. Phần lớn thời gian, mình vẫn giao tiếp với 2 con bằng tiếng Việt. Lúc con chơi thì mình bật nhạc (tắt hình) để các con nghe thụ động. Đọc sách thì dùng tiếng Anh nhiều hơn do điều kiện khách quan của việc sống ở nước ngoài.

- Nhiều mẹ cho con học một ngoại ngữ đã khó, chị lại dạy song ngữ. Chị có gặp khó khăn gì trong quá trình dạy con?

- Thực tế thì mình không chỉ dạy con tiếng Anh và tiếng Trung, bé lớn nhà mình đi học mẫu giáo còn được tiếp xúc một chút với tiếng Tây Ban Nha và mình cũng đọc sách với con trong tiếng Tây Ban Nha khi con muốn và mẹ có thời gian. Khó khăn mà mình thấy rõ nhất đó là việc sắp xếp thời gian. Từ khi có bà ngoại và bà nội sang chơi giúp trông con nên mình tranh thủ thời gian đi làm thêm.

Chính vì thế thời gian dành cho con cũng ít hơn. Để tạo một môi trường trong đó con tiếp xúc với 3-4 thứ tiếng cũng không phải là dễ, đặc biệt là khi mình không chỉ muốn con học ngôn ngữ mà còn muốn còn có nhiều thời gian để chơi tự do, để ra ngoài tự khám phá. Về mặt tài liệu, phương pháp thì vì đã nghiên cứu khá nhiều nên mình không cảm thấy khó khăn, mình khá là tự tin về điều này.

Chị Hương khuyến khích con học thông qua các trò chơi. (Ảnh NVCC)

Trò chơi tìm chữ. (Ảnh NVCC)

(Ảnh NVCC)

Trò chơi này luôn nhận được sự hào hứng của các con. (Ảnh NVCC)

(Ảnh NVCC)

- Chị dành thời gian như thế nào cho việc dạy song ngữ cho con?

- Vì thời gian không nhiều nên mình chỉ có thể sắp xếp dạy con 15 phút đến 30 phút mỗi ngày. Hiện tại mình phải chia đều thời gian cho các con. Khi mình đọc sách cho bé nhỏ thì chị lớn tự chơi và luân phiên như vậy. Mình cố gắng duy trì mỗi ngày, từng chút từng chút một sẽ có hiệu quả hơn. Mình cũng luôn tự nhủ rằng không nên để việc học ngôn ngữ lấy mất đi thời gian được tự do chơi và vận động bên ngoài của các con.

- Để giúp con học hiệu quả, mẹ nên dạy học thông qua trò chuyện, chơi trò chơi hay chị có phương pháp gì đặc biệt?

- Mình kết hợp rất nhiều phương pháp nhưng cơ bản vẫn là trò chuyện trong sinh hoạt hàng ngày, chơi, hát, đọc sách cùng con. Để làm được điều này, mình cũng phải tranh thủ thời gian để học các bài hát, các bài thơ, câu chuyện nhỏ chứ mình không có biết sẵn. Nhiều khi mình cũng tự nghĩ ra các trò chơi, câu chuyện, bài hát đơn giản để tương tác cùng các con.

Ngoài ra, mình còn sử dụng sự hỗ trợ từ bên ngoài như dùng thẻ Flashcards điện tử và các ứng dụng học online hay những kênh học trên youtube.

Tài liệu để dạy con hiện tại rất nhiều và việc dạy con thực sự trở nên thuận lợi hơn bao giờ hết. Tuy nhiên mình áp dụng các thiết bị điện tử để cho con học rất hạn chế. Mình đặc biệt coi trọng việc học qua các hoạt động hàng ngày và qua sự tương tác giữa con và mẹ và hạn chế tối đa việc cho con xem thụ động để học.

Khi sử dụng thiết bị điện tử, mình cũng sử dụng chương trình mà các con hay mẹ và con có thể tương tác với nhau. Mình nghĩ nếu vì việc học ngôn ngữ mà lấy đi thời gian được giao tiếp với mọi người, được vận động cơ thể hay chơi tự do của trẻ là một điều mất nhiều hơn là được. Ngôn ngữ nên là công cụ để khám phá và để học các kĩ năng khác nhau chứ không đơn thuần chỉ là mục đích.

Truyện cực ngắn đầu tiên của Bảo Lan khi 4 tuổi "Tôi đang đi dạo với mẹ trong một ngày tuyết rơi. Vui quá là vui". (Ảnh NVCC)

Bảo Lan viết lúc 4 tuổi. Chị chưa bao giờ dạy con viết chữ, con cứ tự viết và viết không đúng quy cách thông thường nhưng chị không nhắc sửa để tự nhiên lớn lên con sẽ tự sửa. (Ảnh NVCC)

- Theo chị, điều kiện tiên quyết giúp việc dạy và học song ngữ cho con được hiệu quả là gì?

- Mình nghĩ điều kiện đầu tiên để giúp con học ngoại ngữ hiệu quả là cha mẹ cần phải xác định được tầm quan trọng của việc học ngoại ngữ và mong muốn con học được ít nhất 1 ngoại ngữ. Khi có được thái độ đó chúng ta mới đủ quyết tâm để đồng hành cùng con, cam kết tạo điều kiện và thời gian để cho con học một chút mỗi ngày cho đến khi con có thể tự học và nâng cao kĩ năng của mình.

- Bé có bao giờ lẫn lộn hai ngoại ngữ mà chị dạy? Đến thời điểm hiện tại, việc chị dạy song ngữ cho con có kết quả như thế nào? Chị có dự định gì trong thời gian tới?

- Ngay từ bé, mình đã phân định rạch ròi giữa các thứ tiếng với con. Khi đọc một quyển sách tiếng Việt, mình báo trước, hai mẹ con đọc sách trong tiếng Việt nhé. Khi hát một bài hát tiếng Anh mình cũng nói với con mẹ hát cho con nghe tiếng Anh nhé hay hỏi con có muốn mẹ hát bài hát trong tiếng Trung không.

Trong giao tiếp, mình vẫn trộn lẫn giữa các ngôn ngữ (đó là phương pháp để giới thiệu từ mới cho con của mình) và các con cũng trộn nhưng không hề lẫn lộn. Việc trộn tiếng Anh với tiếng Việt cần phải được phân biệt với việc lẫn lộn hai thứ tiếng với nhau. Bim thì do được ở thời gian cùng mẹ nhiều hơn nên tiếng Anh tiếng Việt đều phát triển tốt.

Cháu biết đọc tiếng Anh từ sớm và rất ham đọc sách. Tiếng Việt mình không dạy con đọc nhưng bé cũng dựa vào quy luật ngữ âm cộng thêm được bà và mẹ đọc sách cho mà biết đọc. Khi đi học ở trường mẫu giáo, các cô nói cháu tiếp thu và ứng dụng rất nhanh tiếng Tây Ban Nha về cả nghe, nói và đọc, viết, tiếng Anh (theo đánh giá từ trường) cháu đã đọc hiểu đến trình độ của học sinh lớp 3.

Bé Bắp thì đang ở mức độ nghe hiểu và nói những câu đơn giản liên quan đến đời sống hàng ngày, thi thoảng Bắp cũng chủ động dùng tiếng Trung với mẹ để truyền đạt nhu cầu và đặc biệt rất thích hát những bài hát tiếng Trung mà mẹ hay hát cho nghe. Hiện tại mình đang vừa kết hợp dạy con ngôn ngữ vừa làm, tổng hợp chia sẻ các học liệu để hỗ trợ bạn bè trên facebook trong việc dạy con ngoại ngữ.

Trong thời gian tới, mình sẽ nói chuyện với các con bằng tiếng Trung đều đặn hơn (mình nghĩ tiếng Việt Anh Trung vẫn là 3 ngôn ngữ mà mình muốn con sử dụng thành thạo). Mình cũng chuẩn bị học thêm về tiếng Tây Ban Nha để có thể đồng hành cùng Bảo Lan do có thể gia đình mình sẽ chuyển đến một nơi mới mà ở đó tiếng Tây Ban Nha được sử dụng nhiều.

- Cảm ơn chị đã dành thời gian chia sẻ những kinh nghiệm hữu ích với chuyên mục.

Tham khảo thêm một số clip chị Thu Hương dạy con học tại nhà:

Bà mẹ khiến ai cũng thán phục vì dạy con tiêu tiền và tôn trọng phái đẹp Để con tự mời mình đi ăn, tự trả tiền, bà mẹ đã dạy cho con trai nhiều bài học ý nghĩa về lối sống ...

Hot boy chuyển giới Lin Jay từng khóc vì bất lực không dạy được con Mặc dù còn rất trẻ nhưng cách dạy con khi lần đầu được làm cha của DJ Lin Jay lại khiến nhiều người ngưỡng mộ ...