Bỏ ngoài tai lời chê bai, mẹ dạy con biết cầm thìa ăn khi mới 1 tuổi

Hình ảnh mẹ dỗ dành, bón từng miếng cơm, miếng cháo cho con hoặc “dụ” con ăn thêm bằng cách cho con xem điện thoại, ti vi là hình ảnh quá quen thuộc với nhiều gia đình. Không ít bà mẹ khổ sở, stress vì chuyện ăn uống của con. Con ngậm cơm, con không chịu nhai, con không ăn được nhiều món hay đến 3-4 tuổi con vẫn cứ chỉ ăn cháo là một số vấn đề gây đau đầu cho các bậc cha mẹ. Nếu nhìn sâu xa vào vấn đề, thì những lỗi đó hoàn toàn không phải do con, mà chính do bố mẹ chưa biết cách tạo thói quen ăn uống tự lập cho con ngay từ bé.

Chị Chí Đãm (TP.HCM) chụp ảnh cùng cô con gái nhỏ Khả Tú.

Từng bị chê là “mẹ vụng, con chưa có răng sao cho con ăn cơm” nhưng chị Chí Đãm (TP.HCM) vẫn kiên trì áp dụng phương pháp ăn uống đã lựa chọn cho con. Thành quả là bé Khả Tú nhà chị, khi mới 1 tuổi đã biết cầm thìa ăn thành thạo. Hiện bé hơn 2 tuổi và có thể ăn đa dạng nhiều món ăn. Cùng trò chuyện với bà mẹ trẻ này để học hỏi thêm bí quyết để con hợp tác và tự lập trong ăn uống.

Bé Khả Tú đã tự biết dùng thìa ăn cơm khi chỉ mới 1 tuổi.

- Chào chị! Được biết bé Khả Tú nhà chị khi mới 1 tuổi đã có thể dùng thành thạo thìa và ăn uống rất hào hứng, tự lập. Chị có thể chia sẻ bí quyết làm thế nào để đạt được “thành quả” như vậy?

Mình cho Khả Tú ăn dặm theo phương pháp Bé tự chỉ huy (BLW) hoàn toàn. Ngay từ lúc bắt đầu ăn dặm (6 tháng) bé bắt đầu ăn luôn thức ăn thô. Thời gian đầu thì ăn thực phẩm hấp luộc và hình dáng dài như ngón tay để dễ cầm nắm, thịt xé hoặc cắt theo sớ dọc. Sau đó tùy vào kĩ năng mà bé hoàn thiện được thì giới thiệu thực phẩm hình dạng nhỏ hơn để tập kĩ năng bốc nhón. Khả Tú hợp tác khá tốt nên sau hơn 1 tháng thì bắt đầu ăn những thực phẩm nhỏ hơn, dạng hạt lựu. Khả Tú hoàn toàn không ăn bột và cháo, thời gian sau có ăn cháo một vài lần để thay đổi món chứ không phải là món ăn chính. Mặc dù đến hơn 10 tháng mới mọc cái răng đầu tiên.

Khi Khả Tú được 10 tháng tuổi thì mình bắt đầu cho con tập ăn bằng thìa. Dần dần con cũng xúc quen. Nhưng những khi nào không thích hoặc xúc lâu quá thì dùng tay bốc luôn. Mình cũng cứ để yên cho bé như vậy, không bắt ép, khi nào con thích dùng thìa thì con dùng.

Thật ra bé nào cũng có thể ăn thô tốt, ngồi ăn nề nếp mà không cần bí quyết gì nếu như bố mẹ tin tưởng vào khả năng ăn uống cũng như kĩ năng của con.

Ở giai đoạn đầu ăn dặm theo phương pháp BLW thì điều bố mẹ quan tâm là kĩ năng ăn uống của con, chứ không phải con ăn được bao nhiêu. Ở giai đoạn này sữa vẫn là chính, các món ăn khác chỉ mang tính giới thiệu nên mình tôn trọng con. Con có thể toàn quyền quyết định lượng ăn của mình, ăn món nào nên có lẽ như vậy mà con rất hợp tác. Hiện tại thì Khả Tú tham gia cùng bữa ăn gia đình và ăn thức ăn giống như bố mẹ.

Ngoài dùng thìa, bé Khả Tú còn biết dùng cả dĩa.

- Tại sao chị lại chọn phương pháp này cho con?

Mình chọn phương pháp này vì mình thấy cách chế biến dễ, không lích kích nhiều đồ, gia đình ăn gì thì cho bé ăn món đó. Giai đoạn đầu thì chủ yếu cách chế biến là hấp luộc nên cũng rất tiện và tiết kiệm thời gian, bé lại được ăn thực phẩm tươi ngon không phải thực phẩm đã qua chế biến hay đóng hộp. Thêm nữa là khi di chuyển ra ngoài hoặc đi du lịch mình không phải chuẩn bị đồ ăn cho bé, rồi tìm nơi hâm nóng hay giữ ấm thức ăn. Ngoài ra thì cũng không cần sắm nhiều dụng cụ chế biến. Trong quá trình ăn dặm chỉ cần ghế ăn, yếm, khay chén cho bé là đủ, tiết kiệm được rất nhiều chi phí.

- Chị có tham khảo thực đơn ăn cho bé trong sách vở, mạng Internet không hay tự nghĩ ra và chế biến cho con?

Hầu như mình không tham khảo thêm thực đơn vì gia đình ăn gì thì bé ăn món đó. Khi nấu ăn cho con, mình không nêm nếm gia vị như hạt nêm, bột ngọt, mắm, muối, đường mà chỉ dùng gia vị như hành, tỏi, tiêu, sả, nghệ, các loại rau mùi.

Bé Khả Tú được mẹ áp dụng cho ăn theo phương pháp ăn dặm BLW. Ban đầu bé chủ yếu ăn bốc, đến khi 10 tháng tuổi, bé được mẹ tập cho dùng thìa.

- Chị có thể chia sẻ về thực đơn ăn hàng ngày khi bé ăn dặm, khi bé 1 tuổi và khi bé 2 tuổi?

Như đã nói ở trên, ăn dặm BLW thì không theo một thực đơn hay bắt buộc ở giai đoạn nào sẽ ăn thức ăn dạng gì mà phụ thuộc vào kĩ năng của mỗi bé. Mình chế biến các món ăn từ hình dáng dài cho bé dễ cầm nắm đến dạng nhỏ hơn khi kĩ năng của bé đã thành thạo hơn. Lưu ý ở giai đoạn đầu bé mới làm quen, hạn chế cho bé ăn khoai, chuối, hải sản, trứng vì bé khó cầm, dễ nghẹn và cũng có thể bị dị ứng.

- Theo kinh nghiệm của chị, làm thế nào để con hợp tác tốt với ăn uống?

Mình nghĩ để con hợp tác tốt trong ăn uống, cho dù phương pháp nào thì cũng cần mua cho con một chiếc ghế ăn riêng, cho con tham gia bữa ăn cùng cả gia đình và tôn trọng nhu cầu cũng như quyết định của con.

- Thực tế có rất nhiều trẻ biếng ăn hoặc không chủ động ăn dù đã lớn. Bé nhà chị đã từng khi nào như vậy chưa?

Mình cũng đã gặp rất nhiều trường hợp như trên. Mnh nghĩ không phải do bé mà chính là do người lớn. Bố mẹ sợ con gầy, không bằng các bạn khác nên ép hoặc dụ dỗ con ăn bằng mọi cách mà không tìm hiểu nhu cầu hay năng lượng con cần trong một ngày là bao nhiêu. Tất nhiên mình không ủng hộ quan điểm này. May mắn là bé nhà mình chưa bao giờ như thế.

- Bé Khả Tú rất hào hứng và hạnh phúc với từng bữa ăn mẹ nấu, chị cảm thấy thế nào? Mục đích chế biến nhiều món ăn ngon như vậy của chị là để bé tăng cân, để bé tự lập trong ăn uống hay vì lý do gì khác?

Mình khá hài lòng về vấn đề ăn uống của Khả Tú. Mình tự tay chế biến thức ăn, đổi món cho con là để giới thiệu đến con nhiều loại thực phẩm khác nhau và khơi gợi tính tự lập trong ăn uống. Vì con có hứng thú con mới hợp tác mới tự ăn trong vui vẻ và hào hứng.

- Mỗi khẩu phần ăn của bé đều có nhiều món, đa dạng và ngon mắt, chị có mất nhiều thời gian chế biến không? Chị có bí quyết gì chia sẻ với các mẹ về cách tiết kiệm thời gian khi nấu ăn cho con và bí quyết cân bằng dinh dưỡng cho con trong từng khẩu phần ăn?

Mình không mất nhiều thời gian chế biến thức ăn cho bé. Trung bình mình mất 30 phút để chế biến món ăn và 1 tiếng kể cả sơ chế thức ăn. Chính vì Khả Tú ăn thức ăn giống như bố mẹ nên chỉ cần chế biến một lần. Ví dụ nấu canh cho con trước rồi sau đó nêm nếm cho phần bố mẹ, cá chiên, thịt nướng thì làm chung cho cả nhà cùng ăn.

Khi không dùng thìa xúc được, Khả Tú sẽ dùng tay bốc cho nhanh.

- Cân nặng của bé thế nào? Chị có hài lòng về cân nặng của con?

Cân nặng của bé đạt chuẩn và mình hài lòng về cân nặng của con. Kĩ năng ăn uống của bé khá tốt, bé có thể ăn tất cả các loại thức ăn, thậm chí có thể lựa xương và bỏ hạt trái cây các loại.

- Chị thấy phương pháp ăn dặm BLW có gì nổi trội hơn các phương pháp khác?

Mình nghĩ phương pháp nào cũng có ưu, khuyết riêng. Tuy nhiên, theo ý kiến cá nhân, bé được ăn dặm theo phương pháp BLW sẽ có khả năng chọn lọc thức ăn tốt cho sức khỏe hoặc những nhóm thức ăn mà cơ thể bé cần. Ngoài ra thì bé phân biệt mùi vị, loại thức ăn khá tốt. Ăn dặm theo phương pháp này không mất nhiều thời gian chế biến và rất tiện khi gia đình đi chơi hay đi du lịch.

- Chị muốn nói gì với những bà mẹ đang rất khổ sở trong chuyện ăn uống của con?

Mình muốn nhắn nhủ là bố mẹ hãy tự tin vào bản thân mình cũng như tin vào khả năng của bé, trao cho bé quyền được lựa chọn thức ăn, liều lượng thức ăn mà mình muốn. Hãy cho bé thời gian để thích nghi, làm quen.

Mình đã gặp nhiều trường hợp bố mẹ cho bé ăn theo phương pháp A, thấy bé không hợp tác lại chuyển sang phương pháp B, rồi lại đổi sang phương pháp C. Cho dù ăn dặm theo phương pháp nào cũng nên kiên nhẫn và duy trì. Ngoài ra một điều rất quan trọng nữa là hãy cho bé biết cảm giác đói. Có câu ngạn ngữ rằng: “Một bữa ăn ngon bắt đầu từ một chiếc bụng đói”. Vì thế bố mẹ hãy cho bé trải nghiệm cảm giác đói, để biết thế nào là no, là ngon miệng.

- Cảm ơn những chia sẻ của chị và chúc chị mạnh khỏe và thành công trong cuộc sống!

Mời các bố mẹ tham khảo thực đơn ăn uống đa dạng của bé Khả Tú.

Minh Trang

Ảnh: NVCC