Độc đáo nghề bắt cào cào: 'Làm nghề này sướng lắm!'

"Thợ săn" cào cào

Chân dung 'thợ săn' cào cào.

Một ngày của những người làm nghề thường bắt đầu từ 6 giờ sáng, họ gặp nhau ở cầu An Hạ - Củ Chi uống cà phê sáng, nói dăm ba câu chuyện rồi túa đi nhiều ngã để vợt cào cào. Có người quẩn quanh Củ Chi, người khác chạy thẳng xuống Tây Ninh, số còn lại vòng qua Long An hay ngược lại Bình Dương, Đồng Nai… miễn nơi nào có bãi cỏ lớn, ruộng hoang là nhóm người này lùng sục “đấu” với loài phá lá cây.

Trong quán, người già, người trẻ có đủ cả, người nhiều đã gần 20 năm bám nghề, dân mới đi “dzợt” cũng đã ngoài 10 năm. Trước đây họ làm phụ hồ, sửa xe, chạy xe ôm… rồi chuyển qua đi “dzợt’. Số khác làm nghề cắt lúa du canh dưới miền Tây bị thất nghiệp khi máy gặt đập liên hợp ra đời, dạt lên thành phố vô tình “bén duyên” với cào cào

Anh Tư Hữu, nhà ở xã Xuân Thới Thượng, một người bắt cào cào lâu năm cho biết : “Trước người ta nghe tụi tui nói bắt cào cào kiếm sống là dèm pha, chê bai đủ thứ vì cho rằng chỉ có dân long bong, không nghề ngỗng mới đi bắt cào cào nên kiếm vợ cũng khó. Do anh em nghĩ nghề nào cũng vậy, miễn là kiếm sống chân chính là làm thôi, đến giờ thì mọi người sống khỏe với con cào cào”.

Chỉ vài giờ vợt cào cào là có thể đút túi vài trăm ngàn đồng.

Anh Minh, một người có gần 15 năm với nghề tình nguyện dắt chúng tôi trải nghiệm vợt cào cào. Đến mấy cánh đồng gần cầu An Hạ, sương đêm còn ướt đẫm trên ngọn cỏ, anh vác vợt quơ vài đường quanh ruộng cỏ, cào cào bay tứ tung. Cứ hết “quyền” này đến “trượng” kia, chẳng mấy chốc cây vợt dài hơn 2m và nặng khoảng 3kg đã có vô số cào cào.

“Làm nghề này sướng lắm, sáng được hít khí trời trong lành, lại quơ vợt tập thể dục nữa nên sức khỏe tốt, ít bệnh vặt. Nhưng nhớ cái thời mới vào nghề tối nào về cũng rêm cả người, sáng mai tưởng chùng dậy không nổi”, anh Minh nhớ lại.

Quơ vợt khoảng hai giờ, người đàn ông ngoài tứ tuần thu dọn chiến trường để đi bán thành quả rồi khoe: “Cỡ này cũng được khoảng 400.000 đồng. Tui thì hay bỏ mối cho thương lái ở chợ côn trùng khu Chợ Lớn, số khác thì tự bán tại trường đua Phú Thọ hay sang lẹ cho các quán cà phê chim”.

Thu chục triệu mỗi tháng

Nhiều gia đình tại Xuân Thới Thượng, chồng vợt cào cào, vợ làm lái cào cào.

Theo dân bắt cào cào, mấy năm gần đây, người chơi chim ngày một tăng và kỹ thuật chăm sóc chim cũng phát triển. Cám và trái cây được hạn chế lại trong khẩu phần chim kiểng, thay vào đó là thịt cào cào tươi sống, thơm ngon để chim khỏe, lông mượt, hót hay… nhờ đó mà nghề cào cào mới thịnh.

Xã Xuân Thới Thượng cách đây khoảng 10 năm chỉ ngót nghét vài ba chục hộ sống bằng nghề này, giờ cả xã phải có gần 200 hộ. Nổi tiếng nhất phải kể đến Năm Cắt, Ba Hữu, Út Hướng, Tư Hải… những người được mệnh danh là “cây vợt vàng” vì chỉ sau hai tiếng vợt cào cào đã thu về hơn một triệu đồng, hôm nào bết bát lắm cũng năm bảy trăm ngàn.

Ông Hà Văn Hữu (Ba Hữu), ấp 2 Xuân Thới Thượng, một lão làng trong nghề cho hay: “Tôi năm nay đã ngoài 60, năm 15 tuổi đã bắt cào cào để bà nội bán cho dân chơi chim ở chợ nhỏ trên đường Hàm Nghi. Do đó, tôi nghĩ nghề này phải tồn 70-80 năm chứ chẳng chơi. Giờ đã lớn tuổi rồi nhưng tụi nhỏ vợt chưa chắc ăn tui đâu vì cách chọn bãi cỏ và cách vợt rất quan trọng, nghề này ăn nhau ở hai điểm đó”.

Hầu hết những “cao thủ” có thâm niên trong nghề đều vừa đi vợt vừa làm lái cào cào, bỏ mối cho các đầu mối lớn ở Sài Gòn và các tỉnh lân cận. Bà Phạm Thị Tơi, vợ Ba Hữu thổ lộ: “Trước tui với ổng đi vợt chung, ngày cũng kiếm được gần hai triệu, giờ còn mỗi ổng đi, tui và mấy đứa con chuyển qua bỏ mối cho người ta bán khoảng 800 xâu/ngày (tương đương 8.000 bịch, mỗi bịch có từ 10-20 con), mỗi bịch lời vài trăm đồng. Đa số những người đi vợt lâu năm có nhiều bạn hàng nên dễ chuyển qua thu mua tại địa phương”.

Do tốc độ đô thị hóa nhanh nên người trong nghề phải đi xa mới có nhiều cào cào.

Bà Huỳnh Thị Lao, một lái cào cào ở ấp 2 khẳng định : “Nghề này mà siêng thì có tiền dữ lắm, nhiều thanh niên trong xã trước làm những nghề lao động chân tay hoặc một số dân tỉnh vào đây định cư đều chuyển sang nghề này. Trung bình thu nhập một buổi của họ luôn từ 300.000 đồng trở lên, mà chẳng bao giờ sợ thất nghiệp. Cậu nào mà siêng ngày vợt hai buổi thì mau phát lắm”.

Từ một nghề “chẳng giống ai” và được xã hội đánh giá thấp, giờ đây nghề vợt cào cào đã giúp nhiều gia đình từ thoát nghèo đến vươn lên làm giàu. Những “thợ săn” cào cào cũng giúp nông dân tiêu diệt bớt “đối thủ” phá hại hoa màu. Dẫu đang thịnh và được nông dân ủng hộ nhưng những người trong nghề vẫn còn đó nỗi lo. Nói như anh Minh thì : “Tốc độ đô thị hóa nhanh quá, đồng lúa ngày càng thu hẹp, đất hoang cũng chẳng còn. Anh em tụi tui ngày một đi xa hơn mới có cào cào để bắt”.