Tại sao dân Nga ‘miễn nhiễm’ với Covid - 19?

Tổng thống Nga Vladimir Putin trong tuần này cho biết đang tiến hành các biện pháp để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, và rằng tình hình dịch Covid - 19 ở nước Nga đang “trong tầm kiểm soát”. Theo Tổng thống Putin, có được điều này là nhờ vào các biện pháp phòng bệnh kịp thời và tích cực của nước Nga.

Theo thông tin từ giới chức Nga, có vẻ như chiến lược chủ động phòng bệnh của Tổng thống Putin đã có hiệu quả. Số ca nhiễm virus Covid - 19 ở Nga thấp đến ngạc nhiên, mặc dù nước này có chung một đường biên giới dài với Trung Quốc, và ghi nhận trường hợp đầu tiên.

Đến nay, nước Nga chỉ ghi nhận 253 ca nhiễm virus trên 114 triệu dân, thấp hơn cả Luxembourg, theo CNN.

Một số chuyên gia cho biết các biện pháp ứng phó sớm của Nga, như đóng cửa biên giới dài 2.600 dặm với Trung Quốc ngay từ 30/1 và thiết lập các khu vực cách li, có thể đã góp phần giúp ngăn chặn một đợt bùng phát toàn diện. 

Một kỉ lục về xét nghiệm

“Tổng Giám đốc WHO đã nhấn mạnh: ‘Xét nghiệm, xét nghiệm và xét nghiệm’”, Tiến sĩ Melita Vujnovic, đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Nga, nói với CNN hôm thứ Năm. “Không chần chừ, nước Nga đã bắt đầu thực hiện điều này ngay từ cuối tháng Giêng”.

“Xét nghiệm, xác định các trường hợp nhiễm bệnh, truy tìm lộ trình di chuyển của người bệnh và tiến hành cách li, đây là tất cả các biện pháp mà WHO đề xuất, kiến nghị. Và nước Nga đã luôn áp dụng đúng những quy tắc này”, Melita Vujnovic nói.

 “Và việc cách li xã hội cũng được thực hiện tương đối sớm ở Nga”.

Rospotrebnadzor, cơ quan giám sát quyền lợi người tiêu dùng ở Nga, cho biết đến nay họ đã thực hiện tổng cộng hơn 156.000 xét nghiệm virus Covid - 19. Để so sánh, theo số liệu của CDC, Hoa Kỳ chỉ bắt kịp tốc độ xét nghiệm vào đầu tháng 3, trong khi Nga đã tiến hành xét nghiệm hàng loạt kể từ đầu tháng 2, bao gồm ở các sân bay tập trung vào nhóm khách đến từ Iran, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Điều đó không phải là không có lỗ hỗng trong chương trình phòng thủ của Nga. Nước Nga đã không kiểm soát chặt những người đến từ Italia hoặc các nước EU ngay từ đầu. Phần lớn những trường hợp nhiễm Covid - 19 tại Nga, được báo cáo là có nguồn gốc từ Italia, theo các quan chức y tế.

Những hoài nghi trong xã hội về các con số

Với số người nhiễm Covid - 19 thấp đến kỉ lục, trên các trang mạng xã hội người ta bắt đầu tung ra những câu hỏi về tính minh bạch trong các số liệu thống kê của Chính phủ.

Các nhà chức trách đã nhanh chóng hành động, để chống lại những thông tin sai lệch đó. Đầu tháng 3, Cơ quan An ninh liên bang và cơ quan giám sát Internet của Nga, đã gỡ bỏ một bài đăng không đúng sự thật, rằng số ca nhiễm Covid - 19 ở Nga thực chất là 20.000 người và chính phủ đang che đậy điều đó. 

Người dùng Facebook và Instagram ở Nga cũng bắt đầu nhận được những thông báo liên quan tới virus Covid - 19, mà thông tin được dẫn tới trang web trực tiếp của Rospotrebnadzor.

Thông tin về sự thiếu hụt các thiết bị y tế phòng dịch cũng làm dấy lên mối hoài nghi trong dân chúng. Và một số chuyên gia đăng đàn đặt nghi ngờ về độ tin cậy trong hệ thống xét nghiệm của Nga. Theo trang tin PCR.News ở Nga, chỉ duy nhất một bộ kit xét nghiệm đủ tiêu chuẩn được phê duyệt, và nó được sản xuất bởi công ty Vector ở Novosibirsk, có độ nhạy thấp hơn so với các xét nghiệm virus khác, làm tăng mối lo ngại về âm tính giả.

David Berov, bệnh nhân Covid - 19 đầu tiên được xác nhận tại Moscow, đã viết trên Instagram, rằng xét nghiệm lần thứ hai của ông cho kết quả âm tính, trong khi xét nghiệm lần một và lần ba cho kết quả dương tính với Covid - 19.

Công ty sản xuất bộ dụng cụ xét nghiệm Vector đã không trả lời bình luận trước thông tin này. Tuy nhiên, đại diện WHO ở Nga nói với CNN, rằng họ đã nhận được các thông số kĩ thuật cho bộ dụng cụ xét nghiệm của Vector. Và nó đã được phê duyệt vì đủ điều kiện để sử dụng trong việc xác định người nhiễm Covid - 19.

Điện Kremlin và WHO cùng phản bác những thông tin sai lệch

Anastasia Vasilyeva, một bác sĩ đồng thời là lãnh đạo của Liên minh các bác sĩ - một tổ chức đối lập ở Nga, đã đưa ra hàng loạt video mà cô tuyên bố chính quyền đang che đậy số lượng người nhiễm Covid - 19 thực sự, bằng cách sử dụng cụm từ “viêm phổi và nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính”, trong chuẩn đoán bệnh.

“Bạn thấy họ công bố rằng bệnh nhân nhiễm Covid - 19 đầu tiên đã chết. Nguyên nhân cái chết là do huyết khối (tắc nghẽn mạch máu - ND)”, Vasilyeva nói với phóng viên CNN. “Điều đó là hiển nhiên. Không ai chết vì virus Covid - 19 cả, họ chết vì các biến chứng, vì vậy rất dễ để thao túng thông tin này”.

Ngay lập tức các quan chức y tế Moscow bác bỏ cáo buộc này, và cho biết họ đang thử nghiệm trên các bệnh nhân viêm phổi, để tìm ra cách chữa Covid -19. Tiến sĩ Vujnovic của WHO cũng bày tỏ hoài nghi về những cáo buộc của Vasilyeva.

“Tôi không tin rằng điều đó đang diễn ra. Tuy nhiên, không thể khẳng định chắc chắn rằng chúng ta sẽ không thấy sự gia tăng của dịch bệnh trong thời gian tới, bởi chúng tôi cũng nhận thấy tình trạng tương tự ở nhiều quốc gia”, đại diện WHO nói.

Bản thân Tổng thống Putin cũng đã phải đăng đàn để phá tan những nghi hoặc về số liệu thống kê. Ông nói rằng có thể Chính phủ không có bức tranh đầy đủ, nhưng chắc chắn sẽ không che đậy những con số.

“Đây là vấn đề: Chính quyền không thể nắm được thông tin đầy đủ bởi mọi người.

 a. đôi khi không báo cáo.

 b. chính họ cũng không biết mình đang bị bệnh và thời gian ủ bệnh khá lâu”, 

Tổng thống nói trên một chương trình truyền hình trực tiếp. “Nhưng tất cả mọi thứ được công bố bởi Bộ Y tế đều là thông tin khách quan”, Tổng tống Putin nhấn mạnh.

Tuần này, số ca nhiễm Covid - 19 ở Nga đã tăng lên, từ 30 - 50 trường hợp nhiễm mới mỗi ngày. Tuy nhiên, đại diện WHO khẳng định Nga vẫn đang hành động tương đối tốt. Vì nước này theo dõi những trường hợp có liên kết dịch tễ học với du lịch hoặc lây truyền chéo trong gia đình. 

Trong khi đó, Chính phủ Nga đã chuyển sang áp dụng các biện pháp sâu rộng hơn, bao gồm việc huỷ bỏ các sự kiện tập trung đông người, đóng cửa biên giới. 

Trong một diễn biến có liên quan, Tổng thống Putin cũng đã kí một sắc lệnh trưng cầu dân ý toàn quốc, về sửa đổi Hiến pháp, cho phép ông tiếp tục giữ quyền lực đến 22/4/2036. Chính quyền cho biết sẽ theo dõi tình hình dịch Covid - 19, nhưng đến nay ngày trưng cầu dân ý vẫn chưa bị thay đổi.