Người Việt Nam gọi Tết Đoan Ngọ là Lễ hội giết sâu vì hầu hết nông dân bắt đầu giết sâu trên ruộng lúa và vườn cây ăn trái của họ. Đây còn là dịp để các thành viên trong gia đình đi làm ăn xa trở về gặp nhau, ngồi quây quần bên nhau và thưởng thức nhiều món ăn ngon truyền thống. Trong đó, các món ăn được chế biến từ thịt vịt là không thể thiếu.
Tục lệ ăn thịt vịt ngày Tết Đoan Ngọ đã có từ lâu đời. Nhiều người chia sẻ rằng miền Trung khí hậu khá khắc nghiệt, vào tháng 5 việc sử dụng thịt vịt còn có nhiều ý nghĩa khác nhau, từ việc trân trọng ngày lễ trọng đại sau tết Nguyên Đán, lẫn sức khỏe trong thời điểm nóng nực.
Khu vực miền Trung đặc biệt là Huế có nền ẩm thực phong phú, lễ nghi và rất mực thước trong các phong tục tập quán. Đây cũng là lý do chính xuất hiện tục ăn thịt vịt vào dịp Tết Đoan Ngọ hằng năm.
Ở miền Nam, vào ngày lễ Tết Đoan Ngọ thường sử dụng chè trôi nước và các thức ăn có vị ngọt nói chung. Thế nhưng một số khu vực cũng dần chuộng việc sử dụng thịt vịt cho Tết Đoan Ngọ. Đây là nét văn hóa truyền thống trong mâm cỗ cúng được nhiều gia chủ lưu giữ đến ngày nay.
Thông thường bước vào ngày đầu tháng nhiều người kiêng ăn thịt vịt vì sợ đen đủi, tan đàn xẻ cánh. Thế nhưng, riêng dịp tết Đoan Ngọ đầu tháng 5 vịt lại là món ăn được sử dụng nhiều nhất, đặc biệt là các tỉnh miền Trung.
Mọi người quan niệm rằng: Thịt vịt mát, khi ăn vào làm cơ thể mát mẻ và tươi tắn cả năm. Người Việt cho rằng từ ngày 5/5 vịt bắt đầu bước vào mùa vì thế thịt chắc hơn thường ngày, thớ thịt dày và không bị tanh. Thế nên rất tuyệt vời nếu sử dụng thịt vịt chế biến làm các món vịt luộc, nướng trong ngày lễ diệt sâu bọ.
Một số món vịt được chế biến phổ biến trong ngày Tết Đoan Ngọ như: Vịt nấu chao, vịt nướng, vịt om sấu,... Mỗi món ăn sẽ mang đến hương vị khác biệt tuỳ theo đặc trưng của từng vùng miền và sở thích của các gia đình.