‘Áp thời hạn sở hữu sẽ ảnh hưởng đến tâm lý người mua chung cư’

Đề xuất của Bộ Xây dựng về thời hạn sở hữu nhà chung cư tạiDự án Luật Nhà ở (sửa đổi) vẫn đang tiếp tục thu hút nhiều ý kiến tranh luận. 

Theo đó, Bộ Xây dựng đề xuất hai phương án, bao gồm: phương án 1 là quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng của công trình (quy định mới) và phương án 2 là thời hạn sở hữu nhà chung cư xác định theo quy định của pháp luật đất đai (vẫn giữ nguyên nhà chung cư có thời hạn sở hữu gắn liền với quyền sử dụng đất lâu dài, ổn định).

Trong khi Bộ Xây dựng "nghiêng" về phương án 1 thì theo quan điểm của PGS.TS Nguyễn Thị Nga, Trường Đại học Luật Hà Nội, phương án này chưa thật sự phù hợp, theo Cổng TTĐT Quốc hội.

Theo bà Nga, phương án 1 Bộ Xây dựng đưa ra chưa phù hợp với Điều 32 Hiến pháp 2013 quy định Nhà nước bảo hộ quyền sở hữu về nhà ở của công dân, quy định chung về sở hữu tài sản theo Bộ Luật Dân sự năm 2015. Cụ thể, Bộ luật Dân sự năm 2015 không có quy định về khái niệm thời hạn sở hữu tài sản mà chỉ quy định về xác lập, chấm dứt quyền sở hữu tài sản.

Cũng theo bà Nga, phương án này gây ảnh hưởng đến tâm lý người mua nhà chung cư. Bởi, đa số người dân muốn tài sản đã thuộc sở hữu của mình sẽ là vĩnh viễn, không giới hạn về thời gian. 

“Nếu chuyển sang sở hữu có thời hạn, người dân sẽ phải cân đối giữa thuê, mua và có thể người dân sẽ có mong muốn quay lại mua đất xây nhà để sở hữu lâu dài. Qua đó sẽ ảnh hưởng đến chính sách phát triển nhà chung cư của Chính phủ hiện nay, đặc biệt là nhà ở xã hội”, bà Nga lo ngại.

PGS.TS Nguyễn Thị Nga cũng chỉ ra rằng, mục đích ban đầu đưa ra việc quy định sở hữu chung cư có thời hạn để hạn nhằm cải tạo dễ dàng hơn các chung cư cũ, chung cư hết giá trị sử dụng. Tuy nhiên, thực tế trong trường hợp nhà chung cư hết thời hạn hoặc bị hư hỏng nặng, nguy hiểm cho người dân đang sử dụng nhà chung cư thì hoàn toàn có thể thực hiện việc cải tạo, xây dựng lại đã được quy định trong Nghị định 69/2021 hiện nay mà không cần thiết phải thiết lập nên hàng rào về thời hạn sở hữu nhà chung cư.

Ngoài ra, theo Điều 30 Dự thảo Luật nhà ở, trong trường hợp nhà chung cư hết thời hạn sở hữu nhưng vẫn còn đủ điều kiện tiếp tục được sử dụng theo kết luận kiểm định của cơ quan có thẩm quyền thì chủ sở hữu đề nghị cơ quan cấp Giấy chứng nhận gia hạn thời hạn sở hữu trong Giấy chứng nhận theo thời hạn nêu trong kết luận kiểm định. 

Như vậy, vô hình chung sẽ dẫn đến tình trạng thời hạn sử dụng chung cư phụ thuộc vào kết quả kiểm định của cơ quan chức năng và phát sinh thêm nhiều thủ tục hành chính (kiểm định, gia hạn quyền sở hữu), tăng gánh nặng công việc cho cơ quan quản lý Nhà nước cấp tỉnh, cấp huyện.

Với những lý lẽ trên, PGS.TS Nguyễn Thị Nga đồng ý với phương án không áp dụng thời hạn sở hữu nhà chung cư trong dự thảo Luật Nhà ở. Điều này vừa đảm bảo quyền sở hữu tài sản của chủ sở hữu, vừa đảm bảo sự ổn định trên thị trường bất động sản cũng như chính sách khuyến khích phát triển nhà chung cư – mô hình hiện đại vừa giúp giải quyết nhu cầu nhà ở của người dân vừa tiết kiệm được quỹ đất.

Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) dự kiến đưa ra Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 diễn ra vào tháng 5 tới đây.