Ngày lễ báo hiếu cha mẹ là ngày nào? Các hoạt động tri ân đấng sinh thành

Ngày lễ báo hiếu cha mẹ là ngày nào?

Ngày lễ báo hiếu cha mẹ hay còn được gọi là lễ Vu Lan, một trong những ngày lễ lớn của Phật giáo. Đây là ngày tưởng nhớ, báo ân và báo hiếu cho cha mẹ, ông bà, tổ tiên. Với ý nghĩa đặc biệt nhân văn này, ngày lễ báo hiếu cha mẹ vẫn được duy trì cho đến nay và phổ biến rộng rãi trên mọi miền.

Theo truyền thống, ngày lễ báo hiếu cha mẹ sẽ diễn ra vào ngày Rằm tháng 7 Âm lịch hàng năm. Tính theo Dương lịch, ngày lễ Vu Lan năm 2022 sẽ rơi vào hôm thứ Sáu ngày 12/8/2022.

“Vu Lan” là một cách gọi ngắn hơn của “Vu Lan Bồn” được chuyển tự thành từ “ullambana” trong tiếng Phạn với ý nghĩa là “sự giải thoát” (ám chỉ giải thoát cho những kẻ khốn khổ tột cùng dưới địa ngục).

Lễ Vu Lan xuất phát từ truyền thuyết Tôn giả Mục Kiền Liên - một vị đệ tử vô cùng xuất chúng của Đức Phật đại hiếu đã cứu mẹ mình ra khỏi kiếp ngục quỷ. 

Khi Mục Kiền Liên tu luyện thành công, ngài nhớ tới người mẹ đã mất của mình nên sử dụng mắt phép và tìm kiếm khắp đất trời để xem hiện bà đang lưu lạc nơi nào.

Đau lòng thay, ngài thấy mẹ mình đang bị đài thành Ngạ Quỷ (quỷ đói), đi lang thang khắp nơi và vô cùng đói khát. Đây là sự trừng phạt vì những việc ác mà bà đã làm khi còn sống. 

Vì quá đau lòng, Đại Đức Mục Kiền Liên đã dùng phép để biến cơm dâng tận địa ngục cho mẹ. Thế nhưng, khi tất cả đồ ăn được đưa đến miệng bà thì đều bị thiêu cháy thành tro.

Không cầm lòng được, ngài liền cầu cứu Phật Tổ và được chỉ chỉ dạy rằng, để cứu được mẹ ông cần nhờ sức mạnh hợp lực của chư tăng khắp mười phương vào ngày Rằm tháng 7.

Đây là ngày thích hợp để thỉnh chư tăng và sắm sửa làm lễ cúng dường Tam Bảo để cứu lấy phước đức cho mẹ mình. Nhờ sự chỉ dạy của Phật Tổ, mẹ ông đã được giải thoát khỏi kiếp Ngạ Quỷ trong ngày Rằm tháng 7 cùng năm. 

Các hoạt động ý nghĩa trong ngày lễ báo hiếu cha mẹ

Vu Lan báo hiếu không chỉ là ngày lễ của các Phật tử mà dần dần đã trở thành một nét văn hóa đẹp của toàn dân Việt Nam. Chính vì vậy, trong dịp đại lễ này, rất nhiều các hoạt động ý nghĩa được tổ chức để mọi người cùng nhau tham gia.

Trong phạm vi gia đình

Lễ Vu Lan báo hiếu là một dịp đặc biệt để con cháu trong nhà bày tỏ lòng biết ơn, hiếu kính với những đấng sinh thành. Những phút giây quây quần cùng ông bà, cha mẹ chính là những khoảng thời gian ấm áp và hạnh phúc nhất mà bạn đang dành tặng cho người thân của mình. 

Dịp Vu Lan, con cháu ở các gia đình thường cùng nhau quây quần, nấu một mâm cơm để tưởng nhớ và bày tỏ lòng thành kính tới những người đã khuất. Sau đó, cả nhà thụ lộc và quây quần bên nhau trong giây phút vui vẻ và hạnh phúc.

Nếu đi học, đi làm ở xa, con cháu thường sắp xếp thời gian trở về nhà để thăm cha mẹ trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu. Những lời cảm ơn, những cái ôm ấm áp chắc hẳn sẽ khiến cho các bậc sinh thành cảm thấy được quan tâm và hạnh phúc hơn bao giờ hết. 

Đặc biệt, tặng quà là một khâu không kém phần quan trọng trong ngày này. Để chọn được một phần quà phù hợp, bạn có thể chuẩn bị theo sở thích của cha mẹ hoặc dành tặng những phần quà đặc biệt như quà tặng sức khỏe hay một chuyến du lịch cả gia đình.

Trong cộng đồng, xã hội

Nhằm nâng cao ý nghĩa của ngày Vu Lan báo hiếu và phục vụ nhu cầu tâm linh, tín ngưỡng cho đồng bào Phật tử và nhân dân, các ngôi chùa lớn trên khắp cả nước đều tổ chức Đại lễ Vu Lan - báo hiếu vào dịp Rằm tháng 7.

Khi về tham dự đại lễ tại các ngôi chùa, mọi người sẽ được chứng kiến và thực hành một số những nghi lễ truyền thống Phật giáo trong bầu không khí trang nghiêm như tụng kinh Sám Vu Lan, Sám Mục Liên, đại lễ cầu siêu cho những người đã khuất và phát nguyện tinh thần hiếu đạo theo Đức Phật. 

Ngoài nghi lễ tụng kinh, mọi người còn được tham gia vào một số hoạt động ý nghĩa khác như nghi thức bông hồng cài áo, thả đèn hoa đăng, rửa chân cho mẹ,... tại các ngôi chùa với đông đảo các tăng ni, phật tử và người dân khắp tứ phương. 

Một số đơn vị, tổ chức còn tổ chức riêng các chương trình văn nghệ với nội dung hướng đến công ơn sinh dưỡng của các đấng sinh thành. Đây cũng là dịp để mọi người cùng lắng đọng và suy nghĩ về cha mẹ - những người đã có công ơn nuôi dưỡng thành người.