Nguyên tắc '3 không' để con ăn dặm thành công của mẹ Việt ở Mỹ

Ngoài việc tuân theo nguyên tắc "3 không" đặt ra khi cho con ăn dặm, thay vì lựa chọn một phương pháp ăn dặm, bà mẹ Trần Nguyễn Thy Phương (hiện đang định cư tại Mỹ) còn kết hợp phương pháp ăn dặm bằng đút thìa với phương pháp ăn dặm chỉ huy cho bé Jolene Phương Vy (1 tuổi).

Bà mẹ trẻ Thy Phương và bé Phương Vy.

- Chào chị Phương! Bé Jolene Phương Vy bắt đầu hành trình ăn dặm như thế nào?

Khi bé được 5,5 tháng, mình bắt đầu cho bé ăn dặm bằng cách xay nhuyễn đồ ăn và đút thìa. Đến khi bé 6 tháng, mình áp dụng thêm phương pháp ăn dặm chỉ huy. Vì khi bé 6 tháng phải đi nhà trẻ, không thể cho ăn dặm chỉ huy. Vậy nên, bé đi nhà trẻ được cô đút thìa và khi ở nhà với mẹ sẽ ăn dặm chỉ huy, đôi lúc kết hợp thêm phương pháp ăn dặm bằng đút thìa.

- Theo chị, lợi ích từ việc kết hợp cả 2 phương pháp ăn dặm này là gì?

Nếu áp dụng được cả 2 phương pháp này mình sẽ được lợi những ưu điểm của nó. Với phương pháp ăn dặm chỉ huy, bé sẽ được học kỹ năng nhai, ăn uống độc lập hơn. Ngoài ra, bé có quyền quyết định phân biệt khá rõ yêu thích của mình đối với từng món ăn thay vì phải ăn theo ý muốn của người lớn.

Phương pháp ăn dặm bằng đút thìa lại sẽ giúp bé vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng cho cơ thể mà mẹ cũng an tâm phần nào về tinh thần khi bé đi nhà trẻ.

Bé Phương Vy những ngày đầu ăn dặm.

- Khi kết hợp cả 2 phương pháp này, chị có gặp khó khăn gì không?

Thực ra mình chỉ gặp khó khăn với cách để bé Vy hợp tác ăn dặm. Đầu tiên Vy ngồi không vững. Mình phải đổi 2,3 loại ghế mới tìm được cái ưng ý hỗ trợ Vy ngồi vững hơn.

Thứ 2 là Vy khó ngủ làm xáo trộn thời gian ăn uống rất nhiều. Khi mới bắt đầu mình không nắm rõ các dấu hiệu đói bụng và mệt mỏi của bé nên việc ăn dặm rối tung lên. Mình phải xoay đổi giờ ăn cho Vy để thử đâu là thời điểm Vy hợp tác hơn.

Thứ 3 là tình trạng bóp đồ ăn trong tay. Bé mới ăn sẽ rất thích khám phá đồ ăn nên hầu như các bé sẽ bóp, ném, nhai nhả. Mẹ phải thật kiên trì, ngồi ăn mẫu cho bé, cho bé ăn cùng gia đình. Khi bé có hành vi như thế thì nhẹ nhàng nói con không được làm vậy, nắm tay bé để lên bàn lại.

Ngoài ra có những giai đoạn Vy từ chối đút thìa. Mình lại phải suy nghĩ xem tại sao bé từ chối.

- Nghe chị chia sẻ dường như việc cho Vy ăn dặm không hề suôn sẻ. Theo chị nếu kết hợp 2 phương pháp này, vấn đề bé đang ăn đút thìa (quen nuốt không nhai) và ăn dặm chỉ huy (rèn kỹ năng nhai) sẽ gặp trở ngại gì không?

Ăn dặm mình nghĩ luôn là điều mọi mẹ đều gặp trở ngại. Vấn đề là lập trường có được giữ vững và có kiên trì theo đuổi đến cùng với phương pháp mình lựa chọn hay không.

Quan niệm của mình là phương pháp ăn dặm do bé chọn lựa chứ không phải do mẹ quyết định mặc dù mẹ là người đưa ra các lựa chọn cho con. Chính vì thế mình luôn làm đa dạng mọi thứ từ món ăn, đồng thời kết hợp để Vy chọn lựa ở bất kỳ phương pháp nào. May mắn là Vy chọn cả 2 phương pháp này.

Mình hầu như không gặp vấn đề về việc nhầm lẫn giữa 2 phương pháp. Có lẽ mình tách bữa riêng biệt cho 2 phương pháp này nên Vy hoàn thiện khá tốt kỹ năng của BLW đặc biệt kỹ năng nhai nắm bắt cũng khá nhanh.

Cô bé rất hào hứng với món ăn mẹ Phương chuẩn bị.

- Vì một số lý do mà nhiều bà mẹ muốn kết hợp 2 kiểu ăn dặm bằng đút thìa và ăn dặm chỉ huy cho bé nhưng lại cảm thấy rối tung vì chưa biết nên bắt đầu cũng như chuẩn bị thực đơn cho bé thế nào. Chị có thể chia sẻ lại kinh nghiệm cho bé ăn dặm như thế nào không?

Theo mình, thiết lập thời gian biểu ăn ngủ nghỉ hợp lý để chia lịch ăn phù hợp cho bé là điều cần thiết. Quy tắc "3 days wait" nên được áp dụng đầu tiên để theo dõi được phản ứng cơ thể và loại trừ dị ứng.

Mình đọc rất kỹ tài liệu để không bị nhầm lẫn khái niệm, hiểu từng giai đoạn phát triển. Việc lựa chọn thức ăn cũng theo từng giai đoạn và độ tuổi của bé. Mình phân bố các nhóm chất đồng đều để đảm bảo bé được cung cấp đầy đủ dưỡng chất. Tuân thủ kỷ luật bàn ăn là điều hết sức quan trọng. Không nhượng bộ bé dù chỉ 1 lần.

Bé sẽ thường xuyên thay đổi khẩu vị. Mẹ phải kiên nhẫn giới thiệu lại các món bé không thích bằng nhiều cách chế biến đa dạng để bé chấp nhận món ăn.

Thực đơn giai đoạn đầu hầu như chỉ là hấp luộc. Về sau khi bé lớn hơn món ăn cũng đa dạng hơn. Mẹ có thể thêm các loại hành tiêu tỏi và lá thơm tăng hương vị kích thích vị giác của bé.

Từ 6 tháng, bé Vy được mẹ áp dụng thêm phương pháp ăn dặm chỉ huy.

- Lúc bé đi nhà trẻ thì chị chuẩn bị thực đơn ăn cho bé như thế nào?

Mình nấu sẵn tối hôm trước cho Vy, trữ vào từng phần nhỏ để Vy đem đi học. Lúc đầu chỉ cần 1 chén là đủ hết các thứ vì lúc đầu Vy ăn xay nhuyễn. Xong mình tăng thô hơn thì mới làm thành từng phần vào từng chén riêng.

- Khi kết hợp 2 phương pháp này, bé Vy có bao giờ rơi vào tình trạng biếng ăn không? Lúc đó phản ứng của chị ra sao?

Bé cũng giống nhiều bé khác, có lúc biếng ăn. Dĩ nhiên, stress là phản ứng đầu tiên mình. Nhưng mình khá cứng trong việc áp dụng nguyên tắc "3 không": không ép, không nới lỏng kỷ luật và không bù sữa. Mình quan niệm đói sẽ phải ăn. Nên nếu con không ăn bữa này, mình sẽ thử và hỏi 3 lần tiếp. Nếu con vẫn cương quyết từ chối mình sẽ kết thúc bữa ăn. Giữa bữa có lúc sẽ đói đòi ăn nhưng mình không cho ăn và nói với con là do con đã từ chối bữa ăn trước nên con phải cố nhịn cho tới bữa kế nhé.

- Lời khuyên của chị dành cho các bà mẹ muốn áp dụng phương pháp ăn dặm bằng đút thìa và phương pháp ăn dặm chỉ huy?

Kiên trì là điều mà bất kỳ một người mẹ nào cũng nên làm khi cho con ăn dặm dù đó là bằng phương pháp ăn dặm nào. Nếu áp dụng cả 2 phương pháp ăn dặm, mẹ nên phân bổ thời gian ăn hợp lý và khoa học. Đó là cách tốt nhất để mẹ có thể giúp bé phát triển hoàn thiện.

- Cám ơn chị về cuộc trò chuyện này!

Cùng tham khảo thực đơn ăn dặm của bé Phương Vy.

Yến mạch, đậu lăng, các loại berries, sữa chua dừa.

Yến mạch, nước cốt dừa với xoài và hạt chia.

Yến mạch, việt quất, chuối, hạt chia và bột quế.

Yến mạch với lê nướng và flaxseed.

Tôm với sốt xoài.

Thịt gà với sốt cà chua và lá thyme.

Soup bí đỏ, khoai lang, lê và sữa chua.

Sốt bơ tỏi.

Sinh tố rau cải xoăn, táo, chuối và sữa chua.

Pizza Pancakes.

Mì gà soba với rau củ và rong biển.

Khoai lang, chà là và lê.

Gà hầm rau củ.

Đào và bông cải.

Cơm và sữa chua xoài.

Chuối chiên bơ, sốt táo, bánh mì.

Cà ri gà.

Bơ trứng.

Bí đỏ xay.

Bánh mì sandwich với sốt táo chuối.

Bánh cuốn thịt.