Nghệ sĩ văng tục trong ứng xử: từ cái tôi đến cái tồi

Không ít nghệ sĩ vì quá đề cao cái tôi của mình mà bất chấp việc làm xấu hình ảnh cá nhân trong các cuộc tranh cãi với đồng nghiệp trên mạng xã hội.
van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi Trước họa sĩ Minh Châu, những nghệ sĩ này cũng tự 'khắc tên' trên Đại lộ Danh Vọng Hollywood
van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi MC Vân Hugo: 'Tôi khao khát một mái ấm nhưng... ai sẽ chấp nhận mình?'
van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi Thực hư việc NSƯT Vũ Linh không thể tham gia liveshow nghệ sĩ Ngọc Huyền như dự kiến?

Thời gian qua, công chúng đã chứng kiến không ít vụ lùm xùm, tranh cãi giữa các nghệ sĩ diễn ra. Có thể kể đến một số vụ việc nổi cộm như: người mẫu Trang Trần thóa mạ, mắng chửi nghệ sĩ Xuân Hương; nhạc sĩ Khắc Việt đáp trả văng tục để bảo vệ em trai Khắc Hưng giữa làn sóng chỉ trích ca khúc Như lời đồn; danh ca Phương Dung chỉ trích Dương Triệu Vũ hỗn hào, vô lễ sau khi nam ca sĩ “tố” Phương Dung chấm thi không công tâm...

Trong các cuộc “hỗn chiến” đó, thay vì đối mặt nhau để bày tỏ quan điểm, nhiều sao Việt lại lựa chọn cách “đấu khẩu” trên mạng xã hội lẫn truyền thông. Và trong lúc nóng giận, không giữ được sự bình tĩnh, nghệ sĩ đã phát ngôn văng tục, thóa mạ, xúc phạm người khác.

van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi
Trang Trần từng gây bức xúc dư luận vì thóa mạ nghệ sĩ Xuân Hương

Vốn dĩ, người làm nghệ thuật là người tạo ra những giá trị văn hóa tốt đẹp góp phần định hướng thẩm mĩ cho công chúng. Thế nhưng, khi bất đồng quan điểm với đồng nghiệp, một số sao Việt sẵn sàng quên đi trách nhiệm của mình với xã hội, quên các chuẩn mực đạo đức của người nghệ sĩ, dẫn đến những hành động nhằm thỏa mãn cái tôi, khiến công chúng khó chấp nhận và nhận định họ là... “hàng tôm cá” gắn mác nghệ sĩ! Ngoài ra, khán giả cũng lo ngại văn hóa cư xử “xấu xí” của một bộ phận nghệ sĩ sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến những người trẻ đang thần tượng họ.

Trên thực tế, khái niệm văn hóa được hiểu ở nhiều tầng bậc khác nhau, tuy nhiên ở góc độ về yếu tố sử dụng ngôn ngữ, việc phát ngôn văng tục phản ánh sự kém thuyết phục trong cách thể hiện văn hóa, cái đẹp ngôn ngữ của người nói, nhất là với người làm nghệ thuật. Với một người được định danh là nghệ sĩ, hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, nơi vốn dĩ giá trị về cái mĩ được quan tâm hàng đầu, họ chịu sự chế tài cao hơn khán giả. Việc chửi thề dù được lí giải dưới góc cạnh nào thì người ta cũng khó chấp nhận một người văng tục.

Chia sẻ về vấn đề này ở góc độ tâm lí học, thạc sĩ Tô Nhi A cho biết cá tính hay cái tôi với việc coi thường những chuẩn mực đạo đức là hai chuyện hoàn toàn khác nhau. Nghệ sĩ không thể biện giải rằng hành động của họ là sự thể hiện cái tôi và muốn làm như thế nào cũng được.

van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi
Thạc sĩ tâm lí Tô Nhi A

“Bởi ở mọi bối cảnh, bạn đều được soi chiếu dưới những quy chuẩn xã hội tương ứng. Ví dụ, khi bạn là nghệ sĩ và mang danh người của công chúng, đại diện cho một lĩnh vực thì khi phát biểu, bạn phải hiểu là mình đang được soi chiếu dưới quy chuẩn của người hoạt động nghệ thuật. Do vậy, bạn phải tôn trọng những chuẩn mực mà xã hội đã xây dựng cho hình ảnh đó, lúc này cái tôi của bạn phải hài hòa với điều đó”, thạc sĩ Tô Nhi A bày tỏ.

Mặt khác, thạc sĩ Tô Nhi A cũng cho biết không nên đồng nhất quan điểm rằng hễ ai chửi thề thì người đó là kém văn hóa, bởi ý nghĩa về văn hóa được hiểu trên phạm vị rất rộng.

“Trong một vài bối cảnh, việc kiểm soát cảm xúc của con người không được bình tĩnh nên người ta có thể sử dụng vốn từ chưa được đẹp, tuy nhiên chúng ta không nên coi đây là cái cơ hợp pháp. Điều này có thể được chấp nhận trong vài trường hợp cụ thể nhưng tất nhiên, nó sẽ không nhận được sự ủng hộ và khuyến khích từ xã hội”, nữ chuyên gia tâm lí nhận định.

Theo thạc sĩ Tô Nhi A, việc nghệ sĩ thể hiện cái tôi trong việc bày tỏ quan điểm cá nhân là không sai nhưng cái tôi không phải là cái có thể làm ảnh hưởng đến người khác dưới góc độ pháp luật và đạo đức.

Chị nhấn mạnh: “Bạn không thể vì muốn nói gì thì có thể phát ngôn làm ảnh hưởng đến cộng đồng bởi bạn sẽ bị chế tài về pháp luật hoặc đạo đức. Về quan hệ con người, phông nền văn hóa và chuẩn mực đạo đức của từng xã hội, hành động sai sẽ bị lên án nếu như đi ngược lại với những quy chuẩn đó.

Cái tôi được hiểu là cá tính của người đó ở nhiều phương diện khác nhau và việc thể hiện cá tính trong đời sống là điều cần thiết bởi nó sẽ giúp cộng đồng đa dạng hơn về màu sắc quan điểm, sáng tạo và thúc đẩy tốc lực phát triển của mỗi người trong việc tìm tòi, khai phá cái mới. Trong tâm lí học, cá tính được thừa nhận như một chuyện đương nhiên bởi không có bản trùng lắp hoàn toàn giữa hai chủ thể tâm lí, vì vậy cá tính được xem như một yếu tố tự nhiên”.

van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung

Ở khía cạnh nghệ sĩ, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho biết anh luôn ý thức được mỗi tác phẩm, lời nói của mình đều có tác động đến công chúng, đến khán giả, đến các bạn trẻ, đến các bé nhỏ, vì thế anh luôn phải cân nhắc, cẩn trọng trong từng phát ngôn, nhất là những chia sẻ công khai.

"Đã làm nghệ thuật là phải thể hiện văn hoá và tôn trọng những giá trị văn hoá! Đó là sự khác nhau bắt buộc giữa nghệ sĩ và người thường! Đó là quan niệm của riêng tôi", Nguyễn Văn Chung bày tỏ.

Tuy nhiên, nam nhạc sĩ cũng cho biết không thể đánh giá nhân cách hay lối sống của nghệ sĩ chỉ qua việc họ phát ngôn văng tục. Anh nói: "Việc họ chửi thề trong cuộc sống chỉ là do thói quen hoặc hệ ngôn ngữ của họ, chứ không thể đánh giá được nhân cách và lối sống của họ! Còn riêng tôi, miễn là tôi vẫn tự chủ bản thân, giữ cách nói chuyện ôn hoà, chân thành, thì không ai lại chửi tôi cả. Người chửi thề chưa chắc là người sống tồi! Ai cũng có lúc buột miệng chửi thề nhưng phải biết giới hạn".

Có thể thấy, ranh giới giữa việc thể hiện cái tôi đúng đắn và cách hành xử tồi trong văn hóa giao tiếp của nghệ sĩ là khá mong manh. Suy cho cùng, đã là người của công chúng thì dù trong bất kì hoàn cảnh nào, nghệ sĩ cũng cần ý thức được trách nhiệm với cộng đồng để tránh những hành động, phát ngôn gây tổn hại đến người khác, đồng thời làm xấu đi hình cảnh của mình trong lòng khán giả.

van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi Trước họa sĩ Minh Châu, những nghệ sĩ này cũng tự 'khắc tên' trên Đại lộ Danh Vọng Hollywood

Chỉ cần bỏ ra một số tiền không quá lớn, bất kì ai cũng có thể được gắn tên trên Đại lộ Danh Vọng Hollywood.

van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi MC Vân Hugo: 'Tôi khao khát một mái ấm nhưng... ai sẽ chấp nhận mình?'

Đó là câu hỏi lớn mà bao nhiêu năm rồi, MC Vân Hugo vẫn chưa trả lời được...

van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi Trương Vệ Kiện và nghệ sĩ Hong Kong nghẹn ngào viếng Lam Khiết Anh

Lễ tưởng nhớ Lam Khiết Anh được tổ chức vào tối 9/11 tại nhà thờ Anne Catholic, Hong Kong. Trương Vệ Kiện, Lý Lệ Trân, ...

van hoa ung xu cua nghe si tu cai toi den cai toi Thực hư việc NSƯT Vũ Linh không thể tham gia liveshow nghệ sĩ Ngọc Huyền như dự kiến?

Theo kế hoạch ban đầu, NSƯT Vũ Linh sẽ tái ngộ khán giả trong liveshow kỉ niệm 35 năm ca hát của nghệ sĩ Ngọc ...

chọn
'Quy hoạch NOXH ở những khu vực quá xa trung tâm như Củ Chi là không khả thi'
Theo đại diện Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp TP HCM, so với các dự án nhà ở thông thường, việc xây dựng NOXH phức tạp hơn. Chẳng hạn như việc chọn địa điểm xây dựng, nếu NOXH được quy hoạch ở những khu vực quá xa trung tâm như Củ Chi thì sẽ không khả thi do di chuyển hàng ngày bất tiện.