Phiên toà vụ án Hà Văn Thắm sáng 18/9: Tiếp tục 'nóng' việc xác định khoản thiệt hại

Tòa nghỉ, chiều tiếp tục làm việc.

Luật sư xin được đánh giá đúng bối cảnh khi đó là Ngân hàng Đại Tín của nhóm bà Hứa Thị Phấn đang đặt trong tình trạng kiểm soát đặt biệt. Phạm Công Danh tiếp nhận Đại Tín khi ngân hàng là một trong chín ngân hàng yếu kém.

Ý kiến của luật sư cũng cho rằng cơ quan giám sát của NHNN cũng có trách nhiệm lớn về vấn đề pháp lý trong chuyển giao NH Đại Tín giữa nhóm Hứa Thị Phấn và Phạm Công Danh. Hiệu lực pháp lý chuyển giao ngân hàng chưa được hoàn thiện nhưng vẫn công nhận và cho chuyển đổi Ngân hàng Đại Tín thành VNCB (sau này Phạm Công Danh là Chủ tịch HĐQT).

Liên quan khoản vay 500 tỷ của Công ty Trung Dung (công ty sân sau của Phạm Công Danh) tại Oceanbank, lời khai của bị cáo Trần Văn Bình cũng xác định là ký tại văn phòng của bà Hứa Thị Phấn.

Vấn đề về tài sản cầm cố trong khoản vay 500 tỷ, theo LS đều có giá trị pháp lý, nhưng việc định giá tài sản đảm bảo này chưa đúng thẩm quyền và giá trị giao dịch tài sản.

LS đề nghị truy nguyên đường đi của dòng tiền và buộc bà Phấn hoàn trả số tiền 500 tỷ đồng. Tiếp tục kê biên tài sản của Hứa Thị Phấn để đảm bảo khoản vay 500 tỷ đồng.

Trong số tài sản cầm cố cho khoản vay 500 tỷ đồng của Oceanbank, ngoài tài sản cầm cố là cổ phần của Công ty Trung Dung (250 tỷ đồng) thì còn có tài sản cầm cố của bà Hứa Thị Phấn. LS cho rằng không bỗng dưng bà Phấn lại cho Danh mượn tài sản để vay tiền, vì việc vay tiền này nhằm tất toán cho khoản vay trước đó của bà Phấn tại NH Đại Tín, sau này đổi tên thành VNCB.
Liên quan đến khoản tiền 500 tỷ, VKS trước đó cũng đề nghị buộc Hứa Thị Phấn phải có trách nhiệm hoàn trả số tiền vay đã chiếm hưởng cùng với số lãi theo quy định cho Oceanbank.

Luật sư Phan Trung Hoài – bào chữa cho bị cáo Phạm Công Danh – cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB)

Ông Danh bị truy tố tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, liên quan đến khoản vay 500 tỷ tại Oceanbank.

Theo Luật sư trong vụ án này, về khoản thiệt hại trong khoản vay 500 tỷ đồng VKS đã đưa ra đề nghị đền bù thuộc trách nhiệm của nhóm bà Hứa Thị Phấn.

Mức án đề nghị của ông Danh trong vụ án này không ảnh hưởng nhiều đến mức án chung của ông Danh, tuy nhiên nó là một yếu tố quan trọng trong việc xét xử vụ án và ảnh hưởng đến việc xem xét phạm tội với các bị cáo khác.

Luật sư Phạm Quốc Thanh – bào chữa cho bị cáo Nguyễn Viết Hiền – cựu Giám đốc Phòng giao dịch Âu Cơ của Oceanbank. Bị cáo Hiền có đơn xin xét xử vắng mặt bị bệnh hiểm nghèo

Luật sư đồng tình với quan điểm của các luật sư khác và tiếp tục khẳng định OceanBank không có thiệt hại, bị cáo Hà Văn Thắm là cổ đông lớn sở hữu 63% vốn của OceanBank và hầu hết các bị cáo đều là cổ đông của ngân hàng nên không thể làm thiệt hại cho chính mình.

Bản thân VKS cũng đưa ra quan điểm 34 các Giám đốc này không phải thực hiện nghĩa vụ bồi thường nên ở đây các bị cáo này hoàn toàn không gây ra thiệt hại. Luật sư đề nghị miễn toàn bộ trách nhiệm hình sự cho các bị cáo này.

HĐXX tạm nghỉ

Luật sư yêu cầu triệu tập bên Kiểm toán Deloit dưới vai trò người làm chứng

LS Phạm Trung Hiếu – bào chữa cho bị cáo Lê Vũ Thủy. LS đánh giá cao phần luận tội của VKS theo hướng có lợi cho các bị cáo, trong đó có bị cáo Lê Vũ Thủy.

Dẫn luận phần bào chữa, LS cho rằng, vẫn chưa đánh giá được vai trò, trách nhiệm của NHNN trong thanh tra, giám sát, đánh giá thiệt hại được cho là do chi lãi ngoài tại Oceanbank.

Đánh giá dựa trên biện pháp so sánh, LS nói, một công ty kiểm toán nước ngoài – 1 trong 5 công ty kiểm toán lớn nhất thế giới không phát hiện sai phạm. NHNN lại phát hiện sai phạm. Vậy thực tế kết quả đánh giá nào đúng- sai, cần yêu cầu công ty kiểm toán nước ngoài trả lời.

LS cũng đặt vấn đề, giám định thiệt hại không khách quan. Trong quá trình thanh tra, NHNN có hai đợt thanh kiểm tra Oceanbank nhưng không phát hiện sai phạm trong chi lãi ngoài vượt trần. Tuy nhiên, kết luận của NHNN có sai phạm chi lãi ngoài, vậy có mâu thuẫn ở đây chăng?, LS đặt câu hỏi.

“Hai đợt kiểm tra không phát hiện vi phạm chi vượt trần lãi suất. Phải chăng trong việc thanh tra này, có một trong vấn đề thanh tra thiếu trách nhiệm hay là trình độ thanh tra còn hạn chế chưa phát hiện ra sơ hở, hay có sai phạm nhưng vì lý do nào đó mà bỏ qua?”, ông luật sư nêu nghi vấn.

Đi vào cụ thể, vẫn quan điểm bào chữa như các LS trước đó, ông Hiếu cho rằng, không có cơ sở chứng minh thiệt hại do chi lãi ngoài tại Oceanbank.
Với bị cáo Lê Vũ Thủy, LS dẫn luận một số dẫn chứng cho rằng, Lê Vũ Thủy không phải là đồng phạm giúp sức của Hà Văn Thắm – cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank và Nguyễn Minh Thu – cựu TGĐ Oceanbank. Bị cáo không phải là người chủ trương, thực hiện chi lãi ngoài. Theo LS bị cáo không phạm tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quẩ nghiêm trọng.

Luận tội của VKS cho biết: Bị cáo Lê Vũ Thủy làm Giám đốc Chi nhánh Bình Dương (từ tháng 5/2011 đến ngày 18/5/2015).

Chi nhánh đã nhận và thực hiện chi lãi ngoài cho khách hàng số tiền hơn 6,4 tỷ đồng. Bị cáo không trực tiếp nhận tiền từ hội sở và không trực tiếp chi tiền lãi ngoài cho khách hàng. Số tiền chưa thu hồi được hơn 5,9 tỷ đồng.

Luật sư Nguyễn Hồng Quang bào chữa cho bị cáo Nguyễn Văn Chai - nguyên GĐCN Bắc Giang

Luật sư Nguyễn Hồng Quang (Ảnh: DB)

Luật sư Quang cho biết, khi ông Chai về làm GD CN Bắc Giang, không hề tham dự cuộc họp chỉ đạo việc chi lãi ngoài của Hà Văn Thắm, chỉ thực hiện chủ trương của hội sở. Ông Chai không hề thực hiện nhận và chi tiền cho khách hàng, việc chi lãi ngoài chỉ được thực hiện qua bà Nguyễn Thị Hoài Thu – Kế toán trưởng, sau đó khi bà Thu nghỉ thai sản thì được chuyển qua bà Phương Thảo. Số tiền được chuyển qua tài khoản cá nhân của bà Thu và bà Thảo, sau đó được chuyển qua thủ quỹ để thực hiện chi.

Thời điểm thực hiện việc chi lãi ngoài, ông Chai chỉ có suy nghĩ việc huy động vốn để đảm bảo hoạt động cho ngân hàng, đảm bảo đời sống nhân viên, không hề nhận thức được việc này sẽ bị truy cứu hình sự.

Bị cáo Chai đã tích cực vay mượn nộp để khắc phục thiệt hại là 592tr, thuyết phục khách hàng nộp vào 57tr vào tài khoản CQĐT. Ngoài ra, bị cáo luôn thành thực khai báo, có nhiều thành tích xuất sắc trong quá trình SXKD. Theo luật sư, ông Chai có vai trò không đáng kể, mờ nhạt nên với những tình tiết giảm nhẹ trên, mong HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.

Theo Luật sư Nguyễn Phương Nam việc chi trả lãi ngoài cho khách hàng là một loại chi phí trong quá trình huy động vốn của ngân hàng. Việc chi này là một hình thức chi trả đúng nhưng đang bị hạch toán sai bởi vì thực tế mục đích chi cho khoản hơn 1.576 tỷ đồng là chi cho các khách hàng gửi tiền tại ngân hàng. Trong quá trình khai báo, chính Kế toán trưởng của OceanBank đã xác nhận việc hạch toán khoản 1.576 tỷ đồng đã bị sai theo nguyên tắc kế toán.

Theo bà, việc chi lãi ngoài này vấn đề mà cần xác định là có sai phạm hay không là việc thực tế đã chi cho ai. Vấn đề này cũng đã được truy tố ở giai đoạn 2, đó là các công ty đã nhận tiền chi ngoài có sử dụng đúng mục đích hay chưa.

Luật sư cho rằng cần làm rõ việc chi lãi ngoài này có gây thiệt hại cho OceanBank hay không, con số thiệt hại đã được xác định rõ chưa. Ngay trong bản kết luận của Giám định NHNN cũng không kết luận đó là hậu quả, thiệt hại.

Luật sư nhắc lại những căn cứ ghi nhận thiệt hại của OceanBank là chưa đủ để chứng minh được việc thiệt hại, nguyên đơn dân sự chưa chứng minh được, giám định không chứng minh được thì việc xác định thiệt hại theo cáo trạng là không đủ.

Đối với các bị cáo Phương, Nga, Trình, Quỳnh, các đơn vị mà họ công tác là từ cuối năm 2011 và đầu 2012, không thể nói là nhận chỉ đạo từ Hà Văn Thắm, việc nhận và chi lãi ngoài đều thực hiện qua hệ thống chứ không cần qua những người đứng đầu đơn vị.

HĐXX bắt đầu làm việc.

Luật sư Nguyễn Phương Nam bào chữa cho 4 bị cáo là Giám đốc chi nhánh và PGD OceanBank: Tạ Hoàng Phương - nguyên GĐ OceanBank CN Quy Nhơn; Bùi Đức Quỳnh - nguyên GĐ OceanBank CN Đồng Nai; Đỗ Quốc Trình, Hoàng Phương Nga - nguyên GĐ OceanBank PGD Phú Mỹ Hưng.

Phiên toà ngày 16/9 tiếp tục với phần tranh luận của các Luật sư bào chữa cho những bị cáo là Giám đốc khối, Kế toán trưởng,...cùng các Giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch của OceanBank.

Vấn đề trọng tâm được các luật sư đưa ra là chế tài xử phạt của Thông tư 02 và căn cứ xác định thiệt hại hơn 1.576 tỷ của OceanBank.

Tiếp nối việc chứng minh bằng các văn bản pháp luật và các minh chứng thực tế, Luật sư cho rằng theo quy định của NHNN khi vi phạm Thông tư chỉ xử lý hành chính, chưa hề có tiền lệ xử phạt hình sự. Từ đó đề nghị HĐXX xem xét đảm bảo công bằng cho các bị cáo.

Các luật sư cũng liên tục đòi hỏi việc chứng minh thiệt hại số tiền hơn 1.576 tỷ đồng chi lãi ngoài của OceanBank là thiệt hại. Với các căn cứ như hiện tại việc kết luận số tiền này là thiệt hại là không xác đáng do chỉ là ý kiến chủ quan của Viện kiểm soát, Cơ quan điều tra, ngay cả Giám định NHNN cũng không kết luận rằng đó là thiệt hại.

Mặt khác, nhiều bị cáo là những người ở khối back - office không trực tiếp nhận và chi tiền cho khách hàng, chỉ thực hiện công tác giấy tờ về nghiệp vụ hành chính, đúng theo chỉ đạo của cấp trên và theo mô tả công việc trong hợp đồng lao đồng. Do đó, Luật sư cũng đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt đối với các cá nhân này.

Đưa truyền thuyết Trọng Thủy - Mỵ Châu để ví khi bào chữa vụ Oceanbank Thắm khai ở cơ quan điều tra là báo cáo tài chính rất minh bạch, nếu không cơ quan chức năng khó tìm ra được. ...

Phiên toà vụ án Hà Văn Thắm sáng 16/9: Luật sư đề nghị xem xét có đáng xử lý hình sự với giám đốc chi nhánh? Hôm nay 16/9, phiên tòa xét xử đại án kinh tế xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) tiếp tục với phần bào ...

Nhật Anh

Theo Đời sống & Pháp lý