Thị trường cho thuê văn phòng châu Á chật vật giai đoạn tái mở cửa kinh tế do dịch Covid-19

Châu Á đang phải đối mặt với tình trạng thừa cung văn phòng khi các doanh nghiệp suy xét lại các hợp đồng thuê nhà để "bóp chặt" hầu bao, như một hậu quả mà đại dịch Covid-19 để lại.

Theo Knight Frank, công ty tư vấn bất động sản có trụ sở tại London, 73% các thị trường văn phòng lớn ở châu Á - Thái Bình Dương ghi nhận hoạt động cho thuê đã sụt giảm đáng kể chỉ trong 4 tuần, tính đến ngày 14/4.

Các thị trường lớn này gồm các đô thị tập trung nhiều công ty lớn như Thượng Hải, Bắc Kinh, Đài Bắc, Seoul, Bangkok, Kuala Lumpur, Singapore và Jakarta.

Hong Kong, Quảng Châu, Thâm Quyến và Manila là 4 thị trường duy nhất ghi nhận hoạt động cho thuê ở mức bình ổn, theo báo cáo của Knight Frank. Tuy nhiên, báo cáo cũng cho thấy nhiều doanh nghiệp quốc tế đang trì hoãn các thỏa thuận thuê mới.

70% thị trường cho thuê văn phòng ở châu Á sống sót dựa vào nhu cầu thuê

Ông Tim Armstrong, người đứng đầu dịch vụ đại lí bất động sản khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Knight Frank, cho biết: "Nhu cầu bảo toàn tiền mặt và giảm chi tiêu vốn chắc chắn sẽ trì hoãn các quyết định thuê mua bất động sản của các doanh nghiệp".

Knight Frank cũng lưu ý với sự thiếu hụt người thuê, nhiều chủ bất động sản ở khắp Trung Quốc đại lục, Hong Kong và Singapore đã tiến hành giảm tiền thuê nhà.

Nhìn chung, 70% thị trường cho thuê văn phòng trong khu vực châu Á hiện đang phụ thuộc nhiều hơn về phía người thuê, theo báo cáo của Knight Frank.

Nguyên nhân là vì hoạt động cho thuê đã trở nên trì trệ hơn đáng kể sau khi các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt được đưa ra, buộc phần lớn các nhân viên văn phòng ở châu Á phải ở nhà.

Trong một cuộc khảo sát với 150 công ty ở Trung Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Philippines, Indonesia, Singapore và Thái Lan, Knight Frank cho biết 28% số tham gia khảo sát dự kiến sẽ giảm qui mô không gian văn phòng làm việc.

Con số này cao hơn 5 lần so với mức 5% công ty dự kiến sẽ mở rộng, 67% còn lại dự kiến sẽ không có thay đổi nào.

Ngoài ra, nỗi sợ làn sóng cùng dịch Covid-19 thứ 2, thứ 3 cũng đang cầm chân các doanh nghiệp trở lại hoạt động bình thường, làm lung lay viễn cảnh nền kinh tế sẽ sớm hồi phục trở lại.

"Đối với những thị trường đã mở cửa trở lại, hoạt động cho thuê vẫn diễn ra rất chậm", ông Justin Eng, Phó Giám đốc Nghiên cứu và Tư vấn tại Knight Frank trả lời với Nikkei Asian Review.

"Toàn bộ các giao dịch đang được thực hiện trên thị trường chủ yếu là những giao dịch gia hạn hợp đồng cho thuê", ông Eng nói. "Các chủ nhà đang thực hiện các chiến lược cho thuê linh hoạt hơn nhằm giữ chân người thuê hiện tại, hoặc thu hút người thuê mới đang tìm kiếm cơ hội tiết kiệm chi phí".

Giá thuê văn phòng dự kiến sẽ giảm sâu, kéo dài đến sau 2020

Công ty dịch vụ bất động sản Cushman & Wakefield cho biết tỉ lệ văn phòng trống của các tòa nhà cho thuê văn phòng chính ở Thượng Hải đã cán mốc kỉ lục mới 21% trong quí I/2020, tỉ lệ này ở các tòa nhà có khách hàng chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng đang ghi nhận gia tăng.

Tại Singapore, Cushman & Wakefield cho biết nhu cầu thuê văn phòng đã tụt dốc mạnh do tâm lí thị trường suy yếu trước 2 đợt bùng phát dịch Covid-19.

Theo Cushman & Wakefield, các doanh nghiệp tại Singapore đang tạm dừng các kế hoạch mở rộng, chờ đợi các tín hiệu kinh tế tích cực hơn.

Giá thuê văn phòng chính tại Singapore đã giảm 0,5% trong quí I/2020, trong đó các tòa nhà lớn trong khu vực trung tâm tài chính như Marina Bay và Raffles Place đang hứng chịu những cú đòn mạnh nhất.

Đối mặt với tác động kép của suy thoái kinh tế đang hiện hữu trong nước và thế giới, công ty cho biết giá thuê văn phòng chính tại Singapore sẽ giảm tới 10% trong năm nay, và sẽ còn giảm sâu hơn nữa trong năm 2021.

"Ở các thành phố khác, sự gián đoạn chuỗi cung ứng đã khiến các quyết định về cơ sở vật chất trở nên khó khăn hơn", ông Mark Lampard – Trưởng bộ phận đại diện người thuê vùng của Cushman, chia sẻ với Nikkei Asian Review.

"Những quốc gia và thành phố đã thực hiện các biện pháp phong tỏa nghiêm khắc, với thời gian dài hơn chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Các quốc gia như Ấn Độ và Singapore vẫn đang trong giai đoạn hạn chế và đang bị tác động rất nặng nề", ông nói thêm.

Tranh cãi về tương lai cách thức làm việc: từ xa hay tại văn phòng?

Cuộc thăm dò ý kiến của hơn 250 doanh nghiệp thuê văn phòng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương được thực hiện từ ngày 23/3 - 5/4 của công ty dịch vụ bất động sản CBRE, cho thấy 2/3 người tham gia khảo sát cho biết đã trì hoãn quyết định thuê mặt bằng vì dịch bệnh Covid-19.

"Từ những cuộc nói chuyện với khách hàng, chúng tôi tin rằng các doanh nghiệp sẽ dễ dàng chấp nhận các không gian làm việc từ xa và linh hoạt hơn, đặc biệt là khi các áp lực chi phí gia tăng", Manish Kashyap, Trưởng phòng kinh doanh dịch vụ tư vấn và giao dịch của CBRE tại châu Á-Thái Bình Dương trả lời với tờ Nikkei của Nhật Bản.

Song, ngay cả khi sự chuyển dịch sang làm việc từ xa thông qua sự hỗ trợ của các công nghệ hiện đại, như gọi hội nghị trực tuyến, đã khiến nhiều công ty nhận ra rằng hoạt động kinh doanh vẫn có thể tiếp tục mà không cần sử dụng các văn phòng. Ông Kashyap cho rằng sự "đổi mới" này sẽ không phải là "án tử" cho ngành kinh koanh cho thuê thương mại .

Ngược lại, Sumir Bhatia - Chủ tịch Lenovo Data Center Group khu vực châu Á - Thái Bình Dương chia sẻ với tờ Nikkei, rằng sự dịch chuyển này có nghĩa là cách thức làm việc tại nhà đang trở nên cần thiết cho các hoạt động kinh doanh, chứ không chỉ là một lợi ích bổ sung cho nhân viên.

Ông Bhatia cũng cho rằng sự dịch chuyển này đang "buộc các công ty phải đưa ra các chính sách mới, để đối phó với quá trình phi tập trung hóa các hoạt động của họ".

"Chúng ta đang ở điểm bắt đầu của một 'điều kiện bình thường thông minh' mới, sẽ có tác động đến các doanh nghiệp còn kéo dài đến sau năm 2020 nữa", ông nói thêm. "Cuối cùng nó sẽ thay đổi mối liên kết giữa các công ty với các không gian văn phòng truyền thống".