Tại Dự thảo Tờ trình Chính phủ Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi, Bộ Xây dựng cho biết, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 đã có quy định về điều kiện, trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản. Tuy nhiên điều kiện được kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, điều kiện được thi sát hạch về trình độ hiểu biết pháp luật, về kỹ năng hoạt động môi giới bất động còn đơn giản; chưa kiểm soát tốt được hoạt động của các cá nhân hành nghề.
Thực tế còn tồn tại một số bất cập. Đơn cử, một bộ phận đội ngũ làm môi giới bất động sản còn yếu về chuyên môn, hiểu biết pháp luật hạn chế, chưa có tính chuyên nghiệp, yếu kém về đạo đức kinh doanh. Điều này dẫn đến tình trạng làm ăn “chụp giật”, không chịu trách nhiệm, gây thiệt hại cho khách hàng.
Bên cạnh nhân viên môi giới tại các sàn giao dịch bất động sản chuyên nghiệp, có không ít những người hoạt động môi giới tự do, không có chứng chỉ.
Đáng chú ý, theo Bộ Xây dựng, cá nhân môi giới đều không tự giác kê khai nộp thuế theo quy định, nhưng pháp luật hiện nay lại thiếu công cụ để kiểm soát việc này, dẫn đến tình trạng thất thu cho ngân sách nhà nước.
Dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi đã dành riêng một mục trong Chương 7 (Kinh doanh bất động sản) để quy định về các nội dung như điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, nội dung môi giới bất động sản, thù lao của cá nhân môi giới bất động sản, quyền và nghĩa vụ của cá nhân môi giới bất động sản.
Trong đó, Bộ Xây dựng đề xuất hai phương án. Đối với phương án một, các cá nhân hoạt động môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và phải hành nghề trong một tổ chức, sàn giao dịch môi giới bất động sản.
Trong khi đó, phương án hai giữ nguyên quy định của luật hiện hành. Cụ thể, tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản phải thành lập doanh nghiệp và phải có ít nhất hai người có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản. Trường hợp cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập thì phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và đăng ký nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.
Dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu vào kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023) của Quốc hội khóa XV và thông qua dự án Luật vào kỳ họp thứ 6 (tháng 10/ 2023).