Hiểu đúng về việc bổ sung một số loại vitamin thiết yếu cho cơ thể

VITAMIN A

Với vitamin A có nguồn gốc thực vật (beta-caroten) khi cung cấp dư thừa sẽ gây nên hiện tượng vàng da. Khi ngưng sử dụng một thời gian, hiện tượng này sẽ biến mất. (Ảnh: dinhduongdoisong)

Vitamin A, hay còn gọi là retinol, là vitamin thiết yếu trong cơ thể thuộc nhóm vitamin tan trong dầu (gồm có vitamin A, D, E, K). Vitamin A có nhiều trong gan, bơ, sữa và các loại rau quả có màu cam hoặc xanh như: gấc, cà rốt, rau diếp…

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường thị lực, tăng trưởng xương, cấu trúc biểu mô, tăng cường hệ miễn dịch… Khi cơ thể thiếu hụt vitamin A sẽ gây ra bệnh khô mắt, quáng gà.

Cần tránh phối hợp vitamin A với nhóm retinoid (những chất có công thức hóa học tương tự vitamin A) vì sẽ gây ra tác hại như việc sử dụng vitamin A liều cao trong thời gian dài. Một số loại thuốc như: neomycin, cholestyramin, parafin lỏng làm giảm hấp thu vitamin A nên lưu ý không sử dụng đồng thời với nhau.

Các thuốc uống tránh thai có thể làm tăng nồng độ vitamin A trong huyết tương và có tác dụng không thuận lợi cho sự thụ thai.

Ngoài ra, phụ nữ có thai nên cẩn trọng khi lựa chọn chất bổ sung. Ví dụ, mức cao vitamin A có thể gây ra khuyết tật bẩm sinh cho thai nhi. Trong khi đó, axit folic có thể giúp ích cho sự phát triển của bào thai và ngăn ngừa tật nứt đốt sống.

VITAMIN B

Vitamin nhóm B có trong các loại rau tươi, quả, củ, men bia, thực phẩm... và được cung cấp cho cơ thể qua đường tiêu hóa. (Ảnh: News Medical)

Vitamin nhóm B giúp não và hệ thần kinh hoạt động, giúp cơ thể con người chuyển hóa đường, đạm và chất béo cần thiết cho sự tăng trưởng của cơ thể. Không chỉ thế, vitamin nhóm B còn duy trì sự phát triển của da, lông, tóc, sợi thần kinh, tế bào máu, hệ miễn dịch, tuyến nội tiết và hệ tiêu hóa.

Vitamin B được sử dụng để tăng cường năng lượng và giảm căng thẳng. Có 8 loại vitamin B khác nhau, mỗi loại có chức năng riêng biệt cho cơ thể. Các loại vitamin B bao gồm: thiamin, riboflavin, vitamin B6, niacin, biotin, vitamin-B12, axít folic, axit pantothenic. Những vitamin B này có thể được uống cùng một lúc. Thực tế, trên thị trường có loại vitamin B phức hợp là sự kết hợp của 8 loại vitamin B.

- Thời gian tốt nhất trong ngày để uống vitamin B là sau khi thức dậy.

- Uống vitamin B khi đói sẽ giúp hấp thụ vitamin nhanh.

- Uống vitamin B cũng làm tăng năng lượng, do đó uống quá muộn trong ngày có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của người dùng.

Vitamin C

Vitamin C chứa nhiều nhất trong các loại hoa quả thuộc họ cam quýt. Để thu được hàm lượng vitamin C tối đa từ các loại thực phẩm này bạn nên sử dụng khi còn tươi, không nên bảo quản. (Ảnh: beleza)

Tạp chí “Tân khoa học gia” của Anh đã chỉ ra rằng, dùng nhiều vitamin C quá có nguy cơ bị sỏi thận, nếu trường kỳ mỗi ngày dùng 1g. Uống vitamin C liều cao có nguy cơ tác động đến khả năng hấp thụ vitamin B-12 và vitamin A.

Một ngày, cơ thể chỉ hấp thu tối đa lượng vitamin C từ 50 - 70 mg đối với người lớn. Nếu dùng quá nhiều thì lượng vitamin C dư thừa sẽ đào thải qua nước tiểu và phân. Khi dùng quá nhiều vitamin C, nguy cơ bị sỏi thận sẽ tăng cao vì nó tăng đào thải canxi trong cơ thể qua đường tiết niệu.

Ngoài ra nếu uống quá nhiều có thể xảy ra các hiện tượng như rạo rực, nôn mửa, kích thích cơn đau ở người bị loét dạ dày. Nếu tiêm quá nhiều vitamin C vào tĩnh mạch thì có thể gây ra tắc mạch máu, thậm chí chết đột ngột.

Lưu ý khi uống vitamin C không nên ăn gan lợn bởi vitamin C là một loại vật chất kết cấu rượu etilen, dễ bị ô-xy hóa phá hoại. Khi gặp vi lượng kim loại (như đồng, sắt, ion…) thì ôxy hóa càng nhanh, đặc biệt là ion đồng, cho dù vi lượng có tồn tại thì cũng làm cho nó ôxy hóa nhanh. Gan là vật chất có nhiều chất đồng nhất. Nếu ăn gan lợn kết hợp với vitamin C sẽ bị ôxy hóa, làm mất đi tác dụng của cả hai.

CANXI

Canxi có nhiều trong các loại thực phẩm: ngũ cốc, đậu nành, sữa và các sản phẩm từ sữa, rau dền, súp lơ xanh, vừng… (Ảnh: PM Procare)

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại canxi với nhiều dạng thuốc viên, siro, cốm… với các tên gọi khác nhau như canxi gluconat, canxi carbonat, canxi photphat... Các canxin này đã có vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi tốt hơn. Nếu dùng các loại canxi không có vitamin D thì phải dùng kèm thêm vitamin D.

Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn caxin cho các trường hợp trẻ còi xương, người già loãng xương hoặc trẻ em đang lớn, bà mẹ mang thai, cho con bú. Những phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh cũng được khuyến cáo bổ sung canxi để phòng loãng xương.

Tuy nhiên, việc uống canxi với liều lượng cao, quá lâu có thể dẫn đến sỏi thận, vôi hóa động mạch. Một số người trung niên thường tự ý bổ sung canxi mà không tuân theo hướng dẫn của thầy thuốc nên thường bị quá liều. Khi quá tải canxi, người bệnh thường khát nước, đi tiểu nhiều, buồn nôn, rối loạn nhịp tim. Nếu gặp các biểu hiện như vậy, người dùng nên dừng uống canxi và đi khám bác sĩ để được điều trị.

Việc uống canxi cũng phải đúng cách, nếu không cơ thể lại đào thải ra hết:

- Nên uống canxi vào buổi sáng, sau bữa ăn khoảng 1h, vì ánh nắng có thể làm tăng khả năng hấp thụ canxi. Dùng canxi làm nhiều lần trong ngày.

- Không ăn quá mặn vì có thể tăng thải canxi qua nước tiểu.

- Không uống canxi cùng với sữa và các chế phẩm của sữa.

- Không nên uống chung canxi với sắt cũng như một số khoáng chất khác như kẽm, đồng… cùng một lúc mà nên tách ra sáng, chiều, tối…

- Hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu vì sử dụng hai thứ này cũng khiến cơ thể khó hấp thu canxi.