Vấn đề sức khỏe tâm trí đã và đang được quan tâm rất nhiều, không chỉ riêng LGBTQ mà nó là vấn đề của toàn xã hội.

Tuy vậy, chúng ta không thể phủ định rằng, đối với nhóm người vẫn còn đang bị kỳ thị, phân biệt đối xử như người đồng tính, song tính, chuyển giới thì có thể gặp nhiều vấn đề về sức khỏe tâm trí hơn.

Dưới đây là những chia sẻ của Vũ Kiều Oanh - trưởng ban điều hành 6+ về dự án Loveline - dự án làm về sức khỏe tâm trí trong cộng đồng.

Động lực để chúng tôi thực hiện dự án này vì thực trạng sức khỏe tâm trí trong cộng đồng LGBTQ đang ở nguy cơ báo động

Kiều Oanh chia sẻ rằng, từ ngày tôi làm việc với cộng đồng LGBTQ đến nay đã gặp rất nhiều bạn bị gia đình hoặc những người xung quanh kì thị, phân biệt đối xử. Sự kì thị đó xuất phát từ việc họ yêu người cùng giới hay thể hiện giới khác với số đông. Những khó khăn đó khiến cho họ bị áp lực, căng thẳng ở nhiều mức độ khác nhau.

Trước đây, 6+ đã tiếp nhận nhiều trường hợp cần đến sự trợ giúp về tâm lý đến từ các bạn LGBT. Tuy nhiên, vấn đề sức khỏe tâm trí vẫn chưa được xem là vấn đề quan trọng trong đời sống của mỗi người nói chung.

Thêm nữa, một số người hoạt động vận động quyền của cộng đồng LGBTQ, không phải ai cũng trang bị những kiến thức cơ bản về kỹ năng tham vấn tâm lý, sức khỏe tâm thần nói chung để sơ cứu kịp thời những người có nhu cầu.

Cộng đồng LGBTQ thì không phải ai cũng được tiếp cận những tri thức về đa dạng giới, đa dạng tính dục và tâm lý nói chung để hỗ trợ quá trình tìm hiểu về bản thân, chăm sóc và nâng cao chất lượng đời sống của mình.

Bên cạnh đó, hiện nay cũng có rất thiếu những địa chỉ tham vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe tâm trí đáng tin cậy và thân thiện dành cho LGBT, thiếu những không gian an toàn để chia sẻ cảm xúc. Những băn khoăn về bản thân, tâm sự về chuyện bị kỳ thị, bị bạo hành, công khai với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp rằng mình là người LGBT. Nhiều cha mẹ, người thân trong gia đình cũng bối rối không biết phải tìm tới đâu để được hỗ trợ khi biết con em mình là LGBT.

Đặt trong bối cảnh đó, 6+ đã quyết định thực hiện dự án “Loveline - Bạn đồng hành cùng LGBTQ” với mong muốn thành lập một nhóm hỗ trợ đồng đẳng nhằm cung cấp hoạt động tham vấn tâm lý cá nhân dành cho cộng đồng và người thân; xây dựng chuỗi sự kiện sử dụng các hình thức sáng tạo nhằm chăm sóc sức khỏe tâm trí dành riêng cho cộng đồng đang sinh sống tại Hà Nội và các tỉnh thành miền Bắc.

Vũ Kiều Oanh - trưởng ban điều hành 6+

Tầm quan trọng của SKTT (sức khỏe tâm trí) và những vấn đề SKTT mà cộng đồng LGBTQ đang phải đối mặt do nạn kỳ thị và phân biệt đối xử.

Sức khỏe tâm trí thường được dùng trong nhiều hoàn cảnh khác nhau. Chưa có một định nghĩa thống nhất, nhưng theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO): Sức khỏe tâm trí có nghĩa là một trạng thái của hạnh phúc toàn diện mà trong đó mỗi cá nhân nhận ra tiềm năng của mình, có thể đối phó với những căng thẳng hằng ngày trong cuộc sống, làm việc hiệu quả và có thể đóng góp cho cộng đồng.

Theo đó, nếu có được sức khỏe tinh thần tốt, thì sẽ có những suy nghĩ tích cực về bản thân, tự tin hơn, có những mối quan hệ tin tưởng, đồng thời quản lý và cũng giải quyết tốt hơn những căng thẳng trong đời sống hàng ngày. Đồng thời, chính sức khỏe tinh thần và sức khỏe thể chất cũng có ảnh hưởng qua lại lẫn nhau và cùng giúp nhau trong việc nâng cao sức khỏe nói chung.

Tuy nhiên, như thực tế người trong cộng đồng vẫn phải đối mặt với nhiều định kiến, kỳ thị và phân biệt đối xử.

Theo báo cáo nghiên cứu bạo lực học đường dựa trên cơ sở giới tại Việt Nam do UNESCO thực hiện năm 2017: 2636 học sinh trong khoảng từ 11-18 tuổi, thì có đến 71% học sinh LGBT trước khảo sát từng bị bạo lực thể chất. 72,2% bị bạo lực lời nói, đặc biệt là những bạn có biểu hiện “nữ tính”, bị hấp dẫn bởi những người cùng giới hay các thanh thiếu niên chuyển giới/khác biệt về giới.

Một nghiên cứu khác do trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (CCIHP) năm 2011 cũng cho thấy 45% học sinh – sinh viên là LGBT đã từng bị bạo lực và phân biệt đối xử ở trường học với nhiều hình thức (thể chất, tinh thần, tình dục và kinh tế).

Người LGBT cũng phải chịu bạo lực từ chính gia đình. Trong một nghiên cứu khác của CCIHP và Viện nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường (iSEE) cho thấy là 13 trong tổng 17 trường hợp bị bạo hành ở nhóm đồng tính nam là gây ra bởi chính thành viên gia đình…

Và để tránh không trở thành mục tiêu của kì thị hay phân biệt đối xử, nhiều bạn LGBTQ đã chọn cách im lặng, đè nén, chối bỏ chính mình để hòa vào số đông, hoặc là trốn học, bỏ học, sử dụng cồn, chất kích thích hay quan hệ tình dục không an toàn…

Từ đó dẫn đến những tác động tiêu cực về sức khỏe tâm trí như buồn chán, tự ti, hình dung về giá trị của bản thân mình rất thấp, mất niềm tin vào tương lai hay bản thân, sợ đến những nơi công cộng, mất ngủ, tâm trạng thất thường… về lâu dài có thể dẫn đến trầm cảm, rối loạn ăn uống, có ý nghĩ hoặc đã từng tự làm mình bị thương, tự tử hoặc có ý định tự tử, hoặc một số rối nhiễu tâm lý khác nữa.

Loveline sinh ra để giải quyết vấn đề SKTT cho cộng đồng

Loveline tập trung vào việc hình thành và xây dựng năng lực hoạt động nhóm hỗ trợ đồng đẳng gồm các thành viên được trang bị kỹ năng tham vấn tâm lý, những hiểu biết về chăm sóc sức khỏe tâm trí để có thể hỗ trợ các bạn LGBTQ đang gặp vấn đề tâm lý căn bản, những tổn thương do kết quả của kỳ thị, phân biệt đối xử.

Dự án với hy vọng góp phần trong việc bồi dưỡng kiến thức nền tảng về đa dạng giới, đa dạng tính dục và các kỹ năng khi tham vấn tâm lý với người LGBT để những người thực hành tham vấn tâm lý, thầy cô giáo, cha mẹ, người thân có thể trò chuyện, làm việc hiệu quả hơn với người LGBTQ.

Đồng thời cung cấp thêm công cụ để các bạn LGBTQ hiểu hơn về bản thân mình, chữa lành những tổn thương tâm lý, rèn luyện sự tự phục hồi trước những tác động tiêu cực, tránh các hành vi không an toàn, tự làm tổn thương mình của các bạn.

Để đạt được những kết quả đó, đầu tiên, 6+ tổ chức Khóa học Tham vấn tâm lý với người LGBT với số lượng học viên của khóa đầu tiên là 17 người. Các bạn trải qua các buổi học về kiến thức đa dạng giới, đa dạng tính dục và các kiến thức về kĩ năng tham vấn tâm lý căn bản.

Sau khi được đào tạo, đã có 14 học viên đủ điều kiện tiếp tục tham gia thực hành tham vấn cá nhân trực tiếp. Ngoài ra, 6+ cũng tổ chức các buổi workshop sử dụng các hình thức sáng tạo để tạo không gian an toàn cho người LGBT được chia sẻ và chữa lành các tổn thương mà mình đã trải qua như: Múa, chuyển động trị liệu, Kịch tương tác, Gấp quần áo thư giãn, Vẽ thiền, Viết sáng tạo..

Từ khi đưa vào hoạt động đến nay, LOVELINE đã thu hút được sự quan tâm của các bạn trong cộng đồng LGBT, cha mẹ có con là LGBT, giáo viên, người thực hành tham vấn tâm lý...

Với hơn 80 đơn đăng ký gửi về khóa học tham vấn tâm lý với LGBT, trải qua các buổi học cùng các chuyên gia, giảng viên, dự án đã thành lập “Nhóm hỗ trợ đồng đẳng” với 14 học viên tham gia thực hành tham vấn sau khóa học. Trước đó, còn rất thiếu các địa chỉ tham vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe tinh thần dành riêng cho cộng đồng LGBT.

Việc xây dựng Nhóm hỗ trợ đồng đẳng đầu tiên này đã bổ sung thêm một địa chỉ hỗ trợ tâm lý đáng tin cậy cho cộng đồng LGBT tại Việt Nam, rút ngắn đi khoảng cách về bất bình đẳng trong cơ hội tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe an toàn và thân thiện, đặc biệt là các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm trí.

Trong vòng 2 tuần công bố, 6+ nhận được 787 lượt quan tâm trên sự kiện “Sao không nói cùng nhau” và đã tổ chức tham vấn thành công cho 35 người LGBT đăng kí đợt đầu tiên, tương đương hơn 70 giờ thực hành.

Đặc biệt, dự án cũng cung cấp một bộ tài liệu “Hướng dẫn tham vấn tâm lý với người đồng tính, song tính và chuyển giới” theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kì APA, 2012. Đây là một tài liệu có ý nghĩa phương pháp luận cả về lý thuyết và thực tiễn, đáp ứng nhu cầu bức thiết của những người thực hành tham vấn tâm lý tại Việt Nam trong việc thực hành tham vấn, trị liệu tâm lý liên quan tới xu hướng tính dục và bản dạng giới.

Thực hiện dự án này, 6+ cũng thiết lập nhiều hơn các kết nối với mạng lưới các chuyên gia tâm lý ở Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung trong việc hỗ trợ tâm lý và góp phần vào tiến trình vận động quyền của người LGBTQ tại Việt Nam.

Thực hiệp tập huấn tại LoveLine.

Đừng thờ ơ với SKTT của mình

Kiều Oanh chia sẻ thêm, tôi thấy vui vì ý tưởng của dự án đã được các đối tác tin tưởng và ủng hộ.

Trong suốt quá trình thực hiện, Loveline đã nhận được rất nhiều sự đồng hành, tài trợ của các tổ chức, cá nhân khác nhau cho các hoạt động của dự án.

Khi 6+ đăng tin tuyển sinh cho khóa học Tham vấn tâm lý với người LGBTQ thì nhận được rất nhiều người quan tâm.

Tôi muốn nhắn gửi tới cộng đồng là: "Sức khỏe tâm trí rất quan trọng với mỗi người; Hãy quan tâm tới sức khỏe tâm trí ngay cả khi bạn không mắc một rối nhiễu tâm lý nào. Sức khỏe tâm trí luôn rất gần với bạn chứ không phải điều gì đó xa xôi, như là chuyện yêu đương của bạn đang như thế nào; việc bạn tự nhận thức và đánh giá về bản thân ra sao; việc bạn đối diện và bày tỏ cảm xúc, sự căng thẳng của bản thân như thế nào?

Những điều này nếu không được quan tâm đều sẽ ảnh hưởng tới chất lượng đời sống, sự vui vẻ và năng suất làm việc của bạn. Và đừng quên là bạn không đơn độc đâu, đôi khi chúng ta cũng cần sự hỗ trợ của mọi người, vì thế đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ khi mà các bạn có những điều muốn tâm sự hay sẻ chia!"

XEM THÊM

Điểm lại những sự kiện nổi bật của cộng đồng LGBTQ trên thế giới trong năm 2018 Năm 2018, cộng đồng LGBTQ quốc tế có những sự kiện nổi bật gì? Cùng nhìn lại những dấu mốc lớn của cộng đồng trong ...

Điểm lại những sự kiện nổi bật của cộng đồng LGBTQ Việt trong năm 2018 Trong năm 2018, cộng đồng LGBTQ Việt có rất nhiều sự kiện lớn cùng với những hoạt động nổi bật nhăm góp phần thúc đẩy ...

Trẻ em nam cũng có thể trở thành nạn nhân của lạm dụng tình dục Hiệu trưởng dâm ô học sinh nam - sự việc khiến xã hội cảm thấy phẫn nộ và hồi chuông cảnh tỉnh cho mọi người ...

3 bài phát biểu xúc động của các sao thế giới truyền cảm hứng cho cộng đồng LGBTQI+ Lời khẳng định mạnh mẽ của Hillary Clinton, chia sẻ nghẹn ngào từ ba nghệ sĩ Lady Gaga, Sam Smith, Taylor Swift tiếp thêm sức ...

Bạn có nhận ra chiếc iPhone dùng hàng ngày cũng đang ủng hộ người LGBTQI+? Các kí hiệu gia đình đồng tính xuất hiện trên giao diện iOS cao cấp của hãng Apple, như một lời kêu gọi ủng hộ ...

Trầm cảm - lối thoát nào cho người LGBTQ? Đối phó với trầm cảm và các bệnh tâm thần khác luôn là vấn đề rất khó khăn. Với người đồng tính, lưỡng tính, chuyển ...