Những khó khăn người chuyển giới gặp phải nếu luật chuyển đổi giới tính vẫn tạm hoãn

Rào cản về giấy tờ nhân thân với người chuyển giới

Đây là một thực tế mà ai cũng hiểu được. Thông tin trên giấy tờ nhân thân như chứng minh thư, bảo hiểm y tế, hay những giấy tờ khác đều ghi về giới tính sinh học và tên khai sinh. Đây là rào cản rất lớn với người chuyển giới trong việc thực hiện quyền của mình chỉ vì giới tính trên giấy tờ không khớp với ngoại hình, đặc biệt là những người chuyển giới đã sử dụng hoóc môn hoặc phẫu thuật.

Những khó khăn này thể hiện ở chỗ, khi một người chuyển giới muốn sử dụng một dịch vụ và dịch vụ đó yêu cầu xuất trình giấy tờ nhân thân hay chứng minh thư, với ngoại hình không khớp với những thông tin về giới tính với tên họ thì người chuyển giới có thể bị từ chối. Việc từ chối này không chỉ là khó khăn với người chuyển giới mà còn là khó khăn với bên cung cấp dịch vụ.

Ảnh minh họa. Nguồn: The Economist

Rào cản về sử dụng dịch vụ y tế với người chuyển giới

Bởi vì luật vẫn đang trì hoãn, chưa đưa vào thực tiễn, vì vậy những nhu cầu cơ bản của đa số người chuyển giới như sử dụng hoóc môn, phẫu thuật chuyển đổi giới tính hay phẫu thuật ngực với lý do chuyển đổi giới tính gần như chưa hề xuất hiện trong những cơ sở y tế.

Những điều này rất nguy hiểm với người chuyển giới vì dẫn tới tình trạng tự sử dụng hoóc môn và không hề đảm bảo về mặt sức khỏe hay kỹ thuật. Ngoài ra, như đã nói trên, giấy tờ nhân thân cũng là một rào cản lớn với họ trong việc thực hiện những quyền về chăm sóc sức khỏe, ví dụ như việc thực hiện khám chữa bệnh hay cấp cứu đều phải xuất trình giấy tờ, và chính vì thế người chuyển giới có nguy cơ bị từ chối.

Việc chăm sóc y tế cho người chuyển giới đã thiếu vắng rất nhiều thông tin thì cộng đồng người chuyển giới cũng rất e dè khi tới các cơ sở y tế với nhiều lý do, trong đó là sự e ngại vì phân biệt đối xử và kì thị. 

Tình trạng này cũng đã xảy ra ở nhiều năm trước khi luật chuyển đổi giới tính được thông qua và kéo dài đến tận bây giờ. Thực trạng này có lẽ chỉ kết thúc khi luật đưa vào thực tiễn và cán bộ các cơ sở y tế có thêm thông tin về người chuyển giới và nhu cầu của họ.

Rào cản về việc thực hành những quyền công dân khác

Khi nào luật chuyển đổi giới tính bị trì hoãn thì khi đó, cộng đồng người chuyển giới vẫn còn chưa được thừa nhận trước pháp luật. Một nhóm người chưa được thừa nhận trước pháp luật sẽ gây ra rất nhiều rào cản khác về việc thực hiện quyền công dân như quyền kết hôn, quyền thay đổi họ tên với lý do là một người chuyển giới, quyền được công nhận trước pháp luật, luật lao động…

Trên đây là một số khó khăn của người chuyển giới khi luật chuyển đổi giới tính đang bị trì hoãn. Những khó khăn này có lẽ không chỉ ảnh hưởng riêng người chuyển giới mà có thể còn ảnh hưởng tới cả xã hội bởi lẽ mỗi cá nhân trong xã hội không riêng lẻ, tách biệt hoàn toàn. 

Hi vọng rằng, luật chuyển đổi giới tính mau chóng được đưa vào thực tiễn trong năm 2019 với những hướng dẫn cụ thể để cộng đồng chuyển giới có thể thực hiện quyền của mình và các bên liên quan như những cơ sở y tế có thêm thông tin để có thể giải quyết những vấn đề, những nhu cầu cơ bản cho cộng đồng. Điều này được thực hiện sẽ thể hiện tinh thần "không bỏ ai lại phía sau" và hướng tới một xã hội bình đẳng hơn cho tất cả mọi người.