10 tiểu bang Mỹ đã tính chuyện mở cửa trở lại giữa dịch Covid-19

Reuters đưa tin, 10 tiểu bang của Mỹ sẽ phối hợp các kế hoạch riêng biệt với Nhà Trắng để mở lại các doanh nghiệp bị đóng cửa bởi đại dịch Covid-19. Đây đều là các tên tuổi chịu trách nhiệm cho một tỉ lệ quá lớn của nền kinh tế Mỹ.

Hôm 12/4, ba tiểu bang ở Bờ Tây, do Thống đốc California, ông Gavin Newsom, và 7 bang ở Bờ Đông, do Thống đốc New York Andrew Cuomo dẫn đầu, cho biết họ sẽ phát triển các kế hoạch khu vực phối hợp. Ngoại trừ Massachusetts, tất cả đều được lãnh đạo bởi các thống đốc Dân chủ.

California sẽ nêu chi tiết kế hoạch của họ với Oregon và Washington. Ở vùng Đông Bắc nước Mỹ, các bang New York, New Jersey, Connecticut, Delkn, Pennsylvania, Rhode Island và Massachusetts sẽ phối hợp để dần mở cửa lại nền kinh tế của họ. Mỗi bang cuối cùng sẽ đưa ra quyết định riêng dựa trên nhu cầu cụ thể của mình.

Động thái dự tính mở cửa trở lại của 10 tiểu bang được đưa ra sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố bất kì quyết định nào về việc mở lại nền kinh tế là tùy thuộc vào ông. Nhà Trắng đang chuẩn bị các kế hoạch riêng, dự kiến sẽ sớm được công bố.

Nhưng Trump cũng đề nghị ông muốn trì hoãn kế hoạch phối hợp của các thống đốc. "Thay vào đó, tôi muốn mỗi tiểu bang tự đưa ra quyết định", ông nói. Hiến pháp Mỹ trao cho chính quyền tiểu bang quyền lực đối với công dân, cảnh sát và điều chỉnh phúc lợi công cộng.

Ngoài hai liên minh kể trên, hai bang có đóng góp lớn nhất vào GDP là Texas và Florida, chiếm 14%, cũng đang có ý định bắt tay. Cả hai đều được lãnh đạo bởi các thống đốc Cộng hòa.

Các động thái này được cho là nương theo tình hình dịch bệnh. Đến tối ngày 14/4, Mỹ ghi nhận 23.644 ca tử vong. Có 173 ca nhiễm Covid-19. 

New York là bang chịu ảnh hưởng nặng nhất đến thời điểm này, với gần 189.000 ca nhiễm và hơn 10.000 người chết.

Nhưng phát biểu trong cuộc họp báo ngày 13/4, Thống đốc New York Andrew Cuomo khẳng định "điều tồi tệ nhất đã qua", khi biểu đồ số ca nhập viện mới đã lên tới đỉnh điểm và bắt đầu đi ngang trong lúc số ca tử vong mới tiếp tục giảm.

50 tiểu bang của Mỹ đã tạo ra 21.400 tỉ USD trong tổng sản lượng kinh tế vào năm 2019, từ các ngành khác nhau. Tài chính thống trị ở New York, còn nông nghiệp và du lịch ở Florida. Tổng cộng 10 tiểu bang có kế hoạch mở cửa trở lại đã tạo ra 38,3% tổng sản lượng kinh tế của Mỹ trong quý IV/2019.

Nền kinh tế nước Mỹ vốn phụ thuộc vào các tiểu bang đông dân nhất. Trong đó, California và New York, hai tiểu bang lớn nhất và lớn thứ ba toàn quốc, chiếm khoảng 23% tổng sản lượng kinh tế.

Với 82% các quận ở Mỹ bị phong tỏa, nền kinh tế của các bang đang cảm thấy bị ảnh hưởng. Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody Analytics, dự đoán, GDP Mỹ sẽ giảm ở mức khoảng 75% hàng năm trong quý II/2020. Ông Zandi tin rằng nhiều quận sẽ mở cửa trở lại trước mùa hè, và dự kiến mức giảm 30% hàng năm trong GDP quý II nếu đúng như thế.

Phân tích cho thấy nền kinh tế Mỹ đang manh mún và phân bố không đều. 1/10 của sự sụt giảm sản lượng hàng ngày được gắn với chỉ 3 quận: Los Angeles, Manhattan và Cook County, lll.

Tại quận Los Angeles, sản lượng hàng ngày đã giảm 35% do đóng cửa kinh doanh. Tại Manhattan, con số này giảm 25% và 50% ở quận Cook. Chỉ riêng việc đóng cửa ở ba quận này đã làm giảm 10% GDP quốc gia hàng ngày. Chưa kể, thống kê gần đây bổ sung thêm mức sụt giảm từ quận Harris và Texas lên đến 27%.