Ông chủ Uniqlo: Đừng giết chết nền kinh tế qua Covid-19

"Quản lí kinh doanh giống như đọc một cuốn sách ngược", Chủ tịch và Giám đốc điều hành Fast Retailing Tadashi Yanai từng nói. Câu nói này nhấn mạnh giá trị của việc biết kết luận trước khi quyết định những gì phải được thực hiệnm để đạt được điều đó. Triết lí đó có thể là kim chỉ nam cho triển vọng của ông, trong việc điều hướng những hậu quả từ đại dịch Covid-19.

"Nền kinh tế toàn cầu không được đóng cửa hoàn toàn khi các chính phủ cố gắng ngăn chặn sự bùng phát của đại dịch", Yanai chia sẻ với Asian Nikkei Review trong một cuộc phỏng vấn gần đây. Ông cảnh báo rằng làm như vậy sẽ khiến kinh tế phục hồi lâu hơn và đau đớn hơn.

Yanai thành lập thương hiệu Uniqlo vào năm 1984 và đã mở rộng Fast Retailing thành nhà bán quần áo lớn thứ ba thế giới. Vị này, với kinh nghiệm lãnh đạo một công ty vượt qua khủng hoảng, kêu gọi các doanh nghiệp nghĩ ra những cách tốt hơn để tiếp tục hoạt động trong đại dịch.

Asian Nikkei Review trích bài phỏng vấn ông Tadashi Yanai về quan điểm của ông đối với nền kinh tế trong đại dịch Covid-19.

- Theo ông, chính phủ Nhật Bản nên làm gì ngay bây giờ?

- Thực hiện các biện pháp phòng dịch triệt để mà không giết chết nền kinh tế, là rất quan trọng. Chính phủ cần kiểm tra mọi người dân ở Nhật Bản, và thông báo tình hình cho họ. Ngoài ra, cũng cần kiểm tra kĩ lưỡng những người đang đến hoặc rời khỏi đất nước. 

Nhưng vai trò lớn nhất của chính phủ là giúp đỡ mọi người đang gặp khó khăn về tài chính. Họ cần thiết lập một ngưỡng để được giúp đỡ, và nhanh chóng phân phối viện trợ. Nên để phần còn lại cho chính quyền địa phương.

Các cuộc thảo luận hiện tại chỉ tập trung vào kích thích kinh tế. Nhưng những nỗ lực này cần phải đi kèm với sự phục hồi công nghiệp. Chúng ta nên đầu tư như thế nào để chuẩn bị cho một thế giới hậu Covid-19? Và mặc dù chúng ta cần giúp đỡ những người có nhu cầu, nhưng mọi người cũng không nên mong muốn nhận được trợ cấp từ chính phủ. Chính phủ nên nói với công chúng xem xét những gì họ có thể làm là tốt thời điểm này.

Tôi nghĩ rằng nhiều công ty Nhật Bản đang hoạt động giống như họ được điều hành bởi chính phủ. Họ tập trung quá nhiều vào các lĩnh vực hào nhoáng, như trí tuệ nhân tạo và máy tính. Chúng ta cần suy nghĩ về cách chúng ta có thể đóng góp thông qua các hoạt động chính của mình, và tìm kiếm nguồn chất xám từ khắp nơi trên thế giới. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp cần đi đầu trong việc xử lí vấn đề này.

- Ông nghĩ gì về việc thúc đẩy toàn cầu hạn chế hoạt động kinh tế, hay hiểu là phong tỏa nghiêm ngặt để chống dịch?

- Chúng ta không nên hi sinh cuộc sống công cộng, và đặc biệt là nền kinh tế, để đánh bại Sars-CoV-2. Nếu không ai kiếm được tiền, chúng ta không thể tồn tại. Ở châu Âu, chỉ có các cửa hàng ở Thụy Điển được phép tiếp tục hoạt động. Lí tưởng là để các công ty và cá nhân tự quyết định xem họ có muốn tiếp tục hoạt động, mà không có sự can thiệp của chính phủ hay không.

Tôi hiểu lí do tại sao các chính phủ đang yêu cầu các doanh nghiệp đình chỉ hoạt động để giúp ngăn chặn sự bùng phát virus. Nhưng các công ty có thể đưa ra giải pháp tốt hơn là đóng cửa. Họ cần nghĩ ra những cách để tiếp tục hoạt động kinh doanh, trong khi cùng tồn tại với virus corona và ngăn chặn sự lây lan của nó. Nếu nền kinh tế sụp đổ, toàn xã hội sẽ sụp đổ. Đó là thực tế.

Phải mất thời gian để khởi động lại các hoạt động kinh tế một khi cả nhân loại dừng lại. Fast Retailing đã đóng cửa khoảng 390 cửa hàng, khoảng một nửa các cửa hàng của chúng tôi ở Trung Quốc. Đến nay, hầu hết cửa hàng đã mở cửa trở lại, nhưng doanh thu chỉ bằng 60- 70% so với trước đây. 

Khách hàng không quay lại các cửa hàng đã đóng cửa từ lâu. Điều đó cũng tương tự trong các ngành công nghiệp khác. Nếu đây là cách mọi thứ đang diễn ra ở Trung Quốc, sự phục hồi ở Nhật Bản sẽ còn lâu hơn nữa.

- Đây không phải là lần đầu tiên ông vượt qua khủng hoảng với tư cách là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp. Trước đó là cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và thảm họa Fukushima năm 2011, đúng không?

- Sự lây lan của Covid-19 đã khiến chúng ta nhận ra thế giới kết nối sâu sắc như thế nào. Điện thoại thông minh thậm chí còn không phổ biến trong cuộc khủng hoảng của Lehman Brothers vào năm 2008 (tập đoàn chứng khoán và ngân hàng đầu tư lớn thứ tư của Mỹ). Kể từ đó, nhiều người đã kết nối với phần còn lại của thế giới, nhờ sự phát triển của internet, AI và robot.

Covid-19 là một cuộc khủng hoảng thế kỉ, giống như đại dịch cúm Tây Ban Nha. Một cuộc suy thoái lớn là không thể tránh khỏi với các chính sách hiện tại. Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) đang dự đoán về suy thoái kinh tế tồi tệ nhất kể từ cuộc Đại suy thoái, nhưng mọi thứ có thể còn tồi tệ hơn thế.

- Cúm Tây Ban Nha năm 1918 kéo theo những thảm họa, như Đại suy thoái và Thế chiến II…

- Chúng ta cần nhận ra rằng sự bùng phát Covid-19 cũng có thể dẫn đến những khủng hoảng tương tự. Thế giới được kết nối với nhau. Bất cứ ai cũng có thể đi bất cứ nơi nào, ở bất cứ lúc nào. Đó là thực tế.

 Thế giới cần đến với nhau và thảo luận về cách chúng ta có thể chấm dứt sự bùng phát một lần và mãi mãi.